UÇUŞ HAREKAT - Deneme Sınavı - 17

Meteorolojik bilgilerin önemi ve meteorolojik bilgilere duyulan ihtiyacı daha iyi anlayabilmek için uçak üzerine etki eden kuvvetlerin ve uçuşun temel teorisinin bilinmesi gerekir. Bir uçak uçuşunu dört kuvvetin etkisi altında gerçekleştirmektedir. Bunlar;
• Uçak ağırlığının sebep olduğu yerçekimi kuvveti (G: Gravity),
• Kanatların altından ve üstünden geçen hava akımının neden olduğu kaldırma kuvveti (L: Li),
• Havanın neden olduğu sürtünme kuvveti (D: Drag),
• Uçak motorundan oluşan itme kuvvetidir (T: Thrust).

Buna göre ICAO standart atmosfer özellikleri aşağıdaki gibidir:
• Standart atmosfer tamamen kurudur.
• Deniz seviyesindeki basınç 1013.25 hPa veya 29.92 inçtir.
• Deniz seviyesindeki sıcaklık 15˚C’dir.
• Ortalama deniz seviyesindeki hava yoğunluğu 1.225 kg/m3
‘tür.
• Tropopozun ortalama deniz seviyesinden yüksekliği 36.000 feet’tir.
• Tropopozda sıcaklık -56,5˚C dir.
• Sıcaklık düşüş/artış oranı (Standart Lapse Rate) her bin feet’de 2˚C dir

Tropopoz: Hava olaylarının büyük bölümünün içinde meydana geldiği atmosferin troposfer katmanının üst seviyesidir. Kutuplarda 8 km, ekvatorda 16 km civarındadır.

ICAO Doc 9481 Tehlikeli Madde İçeren Uçak Kazaları için Acil Durum Rehberi (Emergency Response Guidance for Aircraft Incidents Involving Dangerous Goods): Acil durumlardaki uygulamaları içermektedir

Havayoluyla Tehlikeli Madde Taşımacılığı:  (Annex 18)

VFR uçuşlarda kaptan pilot veya uçak işleticisi;

VFR uçuş planları, Entegre Uçuş Plan İşleme Sistemine gönderilmez.

Uçuş planı sunmanın aşağıdaki üç temel amacı vardır:

Hava trafik kontrol izninin çıkarılmasını hızlandırmak için uçuş planları, kalkıştan en az 30 dakika öncesi ve en fazla 5 gün (120 saat) öncesi sunulmuş olmalıdır.

Belirli bir güne dair sürekli uçuş planlarının iptalleri EOBT öncesi, 20 saatten daha erken olmayan bir zamanda IFPS’e iletilmiş olmalıdır. İptal mesajları aşağıdaki verileri içermelidir:

Uçuş plan formu bir AFTN (Aeronatical Fixed Telecomunications Network) mesajı olarak iletilir. AFTN mesaj formatı adres bölümünde ilk iki harf grubu öncelik kodunu oluşturur. AFTN mesajlarında mesajın aciliyetine göre aşağıdaki gibi öncelik kodları kullanılır:

Göndericinin temel sorumluluğu, tehlikeli maddenin uluslararası ve ulusal dokümanlara uygunluğunu sağlamaktır. Ayrıca gönderici aşağıdakileri sağlamaktan sorumludur:
• Çalışanların sorumluluklarını yerine getirebilmeleri için eğitimler vermek,
• Madde veya nesnenin havayoluyla taşınmasının yasak olup olmadığını belirlemek,
• Tehlikeli maddelerin tanımlanması, sınıflandırılması, paketlenmesi, işaretlenmesi, etiketlenmesi ve dokümantasyonunu düzenlemelere uygun bir şekilde yapmak,
• Taşımaya kabul sırasında “sınırlandırılmamış” (not restricted) veya “tehlikeli madde değil” (Non-Dangerous Goods) olarak beyan edilen kargonun tehlikeli madde sınıfına girmediğini göstermek,
• Tüm gönderileri ve paket dış yüzeylerini gizli tehlikeli madde olasılığına karşı kontrol etmekten sorumludur.

E seçeneği Havayolu kabul aşaması sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Tehlikeli madde içeren ve işaretleme gerektiren her bir paket için göndericinin yerine getirmesi gereken sorumluluklar şunlardır:
• Gerekli işaretlemeler paketin üzerinde doğru yerlerde bulunmalıdır ve gerekli kalite ve özellikte olmalıdır.
• UN paketlere ait özel işaretlemeler (UN 4G/Y145/S/04NL/VL823 vb.) belirtilmelidir.
• Gönderiyle ilgisi olmayan işaretlemeler çıkartılmalı veya yok edilmelidir.
• Paketler kabule sunulduğunda tüm gerekli işaretlemelerin yapılmış olması gerekmektedir.
• Eğer paket işaretleme kuralları gereğince net veya brüt ağırlık işaretlemesinin yapılması gerekiyorsa, işaretlemenin UN numarası ve uygun gönderi adının yanına yazılması gerekmektedir.
• Paket üzerinde yer alan UN paket işaretlemeleri diğer işaret ve etiketlerden farklı yüzeyde yer alabilir.

E seçeneği havayolunun tehlikeli maddeyi kabul aşamasında belirtilmiş sorumluluklar arasında yer almaktadır.

VFR bir uçuş için ilgili ATS birimine uçuş planı en az 30 dakika önce sunulmalıdır.

S: Paket içine katı madde veya iç kap konulabileceğini belirtmektedir.

Sınıf D: Hafif yük taşıyan kargo bölümleridir ve hacmi küçüktür. Aşağıdaki özelliklere sahiptir:
• Yangın oluşumunda, uçak ve ekibi tehlikeye atmadan yangının kontrol altına alınabileceği,
• Zararlı miktarda duman, alev veya zehirli gazların yolcu veya ekip üyeleri tarafından kullanılan kompartımanlardan uzak tutacak yapıda,
• Havalandırma ve hava akımı her bir kompartımanda ayrı ayrı kontrol edilebilen ve böylece kompartımanda oluşan yangın güvenlik limitlerini aşmayan,
• Kompartımanda, uçağın kritik parçaları yakınında oluşacak ısının etkisi göz önünde bulundurulduğu kompartımandır

KK: En düşük öncelikli mesajlar kodunun kısaltmasıdır.

Uygun Havaalanı (Suitable Airport): ETOPS uçuşlarını destekleyecek türden kolaylıklara sahip havaalanıdır.

HEAD: Devlet başkanı taşıyan hava aracı için kullanılır.

Turbo Prop olmayan pervaneli motoru olan uçaklar için yedek meydanın 1500 feet üstünde 45 dakikalık bekleme yakıtı planlanır.

J: SUPER AĞIR: Azami kalkış ağırlığı 560.000 kg veya daha fazla belirlenen uçakların tipini gösterir.

H: AĞIR: Azami kalkış ağırlığı 136.000 kg’dan fazla, 560.000kg’dan daha az olan uçakların tipini gösterir.

M: ORTA: Azami kalkış ağırlığı 136.000 kg’dan az, 7000 kg’dan fazla olan uçak tipini gösterir.

L: HAFİF: Azami kalkış ağırlığı 7000 kg veya daha az olan uçak tipini gösterir.

I: Madde 8'e göre IFR için kullanılır.