UÇUŞ HAREKAT - Deneme Sınavı - 8

Günümüzde yer ve hava arasındaki sesli haberleşmenin büyük bölümü kısa menzillide VHF, uzun menzillide HF frekansları üzerinden gerçekleştirilir. VHF haberleşmesi 118.00 MHz ile 136.975 MHz frekans aralığında gerçekleştirilir. Doğru cevap B'dir.

Grid Nokta: Coğrafyada enlem ve boylam çizgilerinin kesiştiği noktalardır.

Havaalanı Meteoroloji İstasyonları (AMO: Aerodrome Meteorological Oices):
Üye ülkeler uçuş harekât ihtiyaçlarına cevap verebilecek yeterlilik düzeyinde meteoroloji
hizmeti sağlayan bir veya daha fazla sayıda havaalanı meteoroloji istasyonu veya genel
meteoroloji hizmeti veren meteoroloji istasyonları kurmakla yükümlüdürler. Havaalanı
meteoroloji istasyonu harekât ihtiyaçlarının gerektirdiği hizmetleri sağlamakla yükümlüdür. Görevleri;
• Bulunduğu havaalanındaki uçuşlar için gerekli tahminleri (TREND, TAF, vs.) hazırlar, diğer havaalanlarının (yurt içi–yurt dışı) rasat ve tahminlerini elde eder.
• Aktüel hava gözlem ve ölçümlerini yapar (METAR, SPECI, bütün dünyada aynı
anda yapılan sinoptik rasat vs.).
• Uçuş harekâtla ilgili bilgileri ve hava tahmin raporlarını toplar ve yayımlar (Hava
tahmini hazırlama sorumluluğu yerel olanaklarla ve diğer meteoroloji istasyonlarından sağlayabileceği hava tahmin verileriyle sınırlıdır).
• Yerel meteorolojik koşullar için tahmin raporlarını toplar ve yayımlar.
• Hava tahmini hazırlama sorumluluğu verilmiş meydanların hava koşullarını yakından gözlemler.
• Uçuş ekibine ve diğer harekât personeline meteorolojik bilgiler ve dokümanlar
sağlar, bu konularda danışmanlık ve brifing yapar.
• İlgili havacılık birimlerine diğer meteorolojik bilgileri sağlar.
• Sahip oldukları meteorolojik bilgileri incelenebilecek şekilde sergiler.
• Diğer meteoroloji istasyonlarıyla meteorolojik veri alışverişi yapar

Havacılıkta en çok kullanılan düzenli rapor türü METAR’dır (Meteorological Terminal Air Report).

SIGMET (Significant Meteorological Information); uçuş yol boyunda (en route) karşılaşılabilecek önemli hava hadiselerinin rapor edildiği meteorolojik rapordur

İniş Tahmini Havaalanı (Özellikle konma noktası) 2 saat Uçuş öncesi ve uçuşta

Sayfa 72 tablo 4.1

Eğer yerel olarak saptanan herhangi bir değer yoksa meteorolojik rüyetin 1.500 metreden daha az olması durumunda ICAO’ya göre RVR gözlemlerinin yapılmasını zorunludur.

Rakım (elevation): Yeryüzeyindeki veya yeryüzeyine birleştirilmiş herhangi bir
nokta veya seviyenin ortalama deniz seviyesinden itibaren ölçülmüş dikine mesafesidir

Türbülans birçok hava şartından meydana gelebilir ancak başlıca sebeplerini ve çeşitlerini şöyle sıralayabiliriz:
• Konvektif akımlar neticesi meydana gelen konvektif türbülans,
• Yeryüzü şekillerinden dolayı meydana gelen mekanik türbülans,
• Rüzgâr kesmesi (wind shear) sebebiyle meydana gelen türbülans,
• Açık hava türbülansı (CAT: clear air turbulance),
• İz türbülansı (wake turbulance).

Meteorolojik Gözlem İstasyonları (Meteorological Watch Oices): FIR (Flight Information Region) sahası sorumluluğunu kabul eden ülkelerin, bu FIR sahasına meteorolojik hizmet vermek üzere Meteoroloji Gözlem Ofisi tayin etme zorunluluğu bulunmaktadır. Görevleri;
• Sorumluluk alanında uçuş harekâtını etkileyecek hava koşullarını gözlemlemek ve değerlendirmek,
• Sorumluluk alanıyla ilgili olarak Sigmet ve alçak sevilerdeki uçuşlar için yapılan Airmet mesajlarını hazırlamak, yayımlamak ve diğer meteorolojik bilgileri sağlamak,
• Volmet yayınlarını yapmak,
• Volkanik faaliyetlerin ilk safhası, volkanik püskürme ve volkanik kül bulutlarını uçuş bilgi merkezine (FIC) veya saha kontrol merkezine (ACC) bildirmektir.

Sinoptik Rasat: Hava tahmini amacıyla bütün dünyada uluslararası saat dilimiyle aynı anda belirli aralıklarla yapılan ölçüm ve gözlemlerdir.

İlgili FIR sahasında veya FIR sahasının belirlenmiş tali sahalarındaki alçak seviye uçuşları için hazırlanıp yayımlanan mevcut tahminlerde yer almayan ve alçak seviye uçuşlarını etkilemesi muhtemel, uçuş yolu boyunca, meydana gelen veya meydana gelmesi beklenen hava olaylarıyla ilgili olarak Meteoroloji Gözlem Ofisleri tarafından hazırlanıp yayımlanan mesaja Airmet denir.

Bir uçuş planlaması yapılırken aşağıdaki safhalara ve bu safhalarda gerekli olan meteorolojik bilgilere ihtiyaç duyulmaktadır:
• Optimum uçuş yolu için gerekli bilgiler;
- Nümerik tahmin bilgileri,
- Kalkış, iniş ve yedek meydan tahminleri,
- Önemli hava kartı (SWC: Significiant Weather Chart).
• Toplam ağırlık hesabı;
- Kalkış tahminleri (Rüzgâr, Sıcaklık, Basınç).
• Kalkış tahminlerinin kontrolü;
- Gözlem bilgileri.
• Kalkış safhası;
- Alçak irtifa rüzgârları,
- Hava yoğunluğundaki hızlı değişme,
- Şiddetli türbülans, buzlanma,
- Oraj ve diğer önemli hava olayları.
• Tırmanma safhası;
- Önemli hava olayları (Açık hava türbülansı ve Oraj gibi),
- Uçuş sahasında beklenen rüzgâr ve sıcaklık.
• İnişe Karar Verilen Meydan;
- İniş tahmin ve mevcut hava şartları

Meteoroloji Gözlem Ofisleri tarafından yayımlanan, uçuş operasyonlarının güvenliğini etkileyebilecek olan ve belirli bir rota üzerindeki hava olaylarının meydana gelmesi veya meydana gelmesinin beklenmesiyle ilgili olan bilgilere SIGMET denmektedir.

Meteorolojik bilgilerin önemi ve meteorolojik bilgilere duyulan ihtiyacı daha iyi anlayabilmek için uçak üzerine etki eden kuvvetlerin ve uçuşun temel teorisinin bilinmesi gerekir. Bir uçak uçuşunu dört kuvvetin etkisi altında gerçekleştirmektedir. Bunlar;
• Uçak ağırlığının sebep olduğu yerçekimi kuvveti (G: Gravity),
• Kanatların altından ve üstünden geçen hava akımının neden olduğu kaldırma kuvveti (L: Li),
• Havanın neden olduğu sürtünme kuvveti (D: Drag),
• Uçak motorundan oluşan itme kuvvetidir (T: Thrust)

Hava Alığı Buzlanması (air intake icing): Bu durumda motordaki yanma odalarına yeterli hava gitmediği için motor hararet saatlerinde yükselmeler görülür. Neticede hız (true air speed) azalır, performans düşer, alçak irtifalarda tutunma süratine düşülür.

Hafif buzlanma (Light ice): Yaklaşık olarak bir saatten daha uzun süreler içinde uçulması bazı sorunlar yaratabilecek türden buzlanmalardır. Anti-icing veya Deicing işlemlerinin aralıklı olarak kullanılması yüzeyleri temizleyebilmekte ve birikimi önleyebilmektedir. Bu işlemler yapıldığı sürece bir sorun yaratmayacaktır

Açık hava türbülansı (CAT), oraj bulutları da dâhil olmak üzere, hiçbir konvektif bulutun içinde veya yakınında olmayan, genellikle 15.000 feet yükseklikten itibaren görülen bulut dışı bir atmosferik türbülanstır. Açık hava türbülansının oluşma nedeni, atmosfer tabakalarından troposfer ile stratosfer arasındaki basınç farklarıdır. CAT, genellikle tropopoz seviyesinde üst troposfer ve alt troposferde belirgin olarak görülür. Dikey rüzgâr kesmesi ile kuvvetli yatay sıcaklık değişimi, CAT oluşumu için en uygun ortam olarak belirtilebilir.

Ulaştırma sistemlerinin tümünde en başta gelen kural şüphesiz ki emniyettir. Başarılı olmanın değişmez ölçüsü olan emniyet aynı zamanda sistem içinde görev alan bütün çalışanların birinci sorumluluğudur. Doğru cevap A'dır.

Genel hizmet ilkelerine göre görevde kuruluşun tespit ettiği üniforma ile çalışmak, görevinden gurur duymak ve çalıştığı kuruluşun itibarını yükseltmek, yalnızca kullanmaya yetkili olduğu alet ve cihazları kullanmak gerekmektedir. Doğru cevap D'dir.