ÜCRET VE ÖDÜL YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 6

Personelin mevcut ücretlerinin öngörülen yapıyla karşılaştırılmasını içeren bireysel ücret analizlerinin başlıca amaçları; 1)Mevcut ücretlerin yapıya uygunluğunu (yüksek ve düşük ücretleri) belirlemek, 2) Tasarlanan yapının getireceği ek maliyeti hesaplamak, 3) Sapmalar ve ek maliyetlere göre yapıya nihai şeklini vermek ve 4) Mevcut ücretlerin yeni yapıya uyumunu plânlamaktır.

Beceri ve yetkinlik analizleri, çeşitli iş analizi yöntemleriyle bir örgütteki veya iş ailesindeki işlerin gereği yapılması için gerekli beceri ve yetkinliklerin belirlenmesi, bunlar hakkında sistemli biçimde bilgi toplanması, beceri ve yetkinliklerin tanımlanması sürecidir.

Ücret bandı içinde ücret artış ve farklılaştırması; 1) Kıdeme, 2) Başarıya (performansa), 3) Becerilere ve yetkinliklere, 4) Karma yönteme (birden çok faktöre) göre olabilir.

Kıdeme dayalı ücret artışında, genellikle her hizmet yılı için personelin temel ücretlerine belirli oranda bir kıdem zammı eklenir. Kıdem artışları, ücret aralığının ara kademelere bölünmesi ve her kıdem dönemi sonunda personelin ücretlerinin bir üst kademeye yükseltilmesi şeklinde de uygulanabilir.

Beceri ve yetkinliklere dayalı ücret yapılarında bireysel ücretler, kişilerin sahip olduğu beceri ve yetkinliklerin yapıda hangi kademe veya düzey denk geldiğine göre belirlenir. Bunun için, bireysel beceri ve yetkinliklerin çeşitli yöntemlerle belirlenmesi gerekir.

Bir işletmenin ücret politika, yapı, sistem ve uygulamalarının rekabetçi olması için piyasa ücretlerinin izlenmesi ve dikkate alınması gerekir. Doğru yanıt E'dir.

Bir işletmenin ücret politika, yapı, sistem ve uygulamalarının rekabetçi olması için piyasa ücretlerinin izlenmesi ve dikkate alınması gerekir. Bunun için özellikle piyasadaki rakip işletmelerin hangi ücret politikalarını uyguladıkları, anahtar işlerde çalışanlarına ne kadar ücret ödedikleri, toplam ücret paketi içinde hangi bileşenlere, ne oranda yer verdikleri, dönemlik ücret artış oranlarını ne düzeyde tuttukları vb. konularda veri toplanması gerekir. Doğru yanıt B'dir.

Ücret araştırma türlerinin araştırma yöntemine biçimsel-sistemli olmayan araştırmalar ve biçimsel-sistemli araştırmalar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Doğru yanıt A'dır.

Sadece tek bir işletme için yapılan araştırmalar özel araştırmalardır. Doğru yanıt C'dir.

Biçimsel olmayan ücret araştırmalarında piyasa ücret verisi işletmelerin kendi yöneticileri ve uzmanları tarafından informel yollarla toplanır. Doğru yanıt E'dir.

Biçimsel araştırmalarda, piyasa ücret verisi bilimsel ve sistematik bir yaklaşımla toplanır. Doğru yanıt A'dır.

Biçimsel piyasa ücret araştırmaları üçe ayrılır; 1) Özel araştırmalar, 2) Kulüp araştırmaları ve 3) Uzman kişi ve kuruluşlarca yapılan dönemlik/yıllık araştırmalar. Doğru yanıt D'dir.

Danışman/uzman kişi ve kuruluşlarca yapılan dönemlik araştırmalar uzman kişiler,
özel danışmanlık şirketleri, üniversite ve araştırma kuruluşları, sendika ve meslek örgütleri, ilgili devlet ve hükümet kuruluşları vb. tarafından, genel bir formata göre yapılan araştırmalardır. Bu araştırmalarda, veri toplama, analiz ve raporlama belirli bir işletmenin talebine göre değil, bazen oldukça geniş olarak tanımlanan piyasadaki genel talebe uygun olarak tasarımlanır. Doğru yanıt B'dir.

Ücret araştırması verilerinden yararlanılarak hem ücret maliyetlerini
kontrol etmeyi hem de uygun adayları cezbetmeyi ve elde tutmayı sağlayacak bir ücret yapısı oluşturulur. Doğru yanıt A'dır.

Sistemli ve biçimsel açıdan piyasa ücret araştırması birbirini izleyen aşamalardan oluşan bir süreçtir. Bu sürecin aşamaları şunlardır:

1) Araştırmanın planlanması,

2)Araştırma verisinin toplanması,

3) Verilerin analiz edilmesi ve sonucunun raporlanması ve

4) Elde edilen sonuçların kullanılması. Doğru yanıt D'dir.

Ücret, emeğin bedeli veya çalışmanın karşılığı olarak emek sahibine sağlanan yararlardır.

İş hukuku açısından ücret, işçinin iş sözleşmesinden doğan hakkı olarak kabul edilir. Bu açıdan ücret, iş sözleşmesinin temel bir unsurudur ve devlet müdahalesi veya toplu iş sözleşmeleri ile korunmuştur.

Toplum ve genel ekonomi açısından da ücret önemlidir. Bu bağlamda, toplumun yaşam ve refah düzeyi, ekonomik canlılık, sektörlerin ve ekonominin rekabet gücü, ekonomik ve toplumsal istikrar, gelir dağılımı vb. konular açısından ücretler üzerinde önemli etkilere sahip bir ekonomik faktördür.

Ücretin bileşenleri temel ücret ve temel ücrete ilave edilen değişken ücret, ek yararlar ve sosyal yardımlardır.

Doğrudan ücret, personelin işinin ve performansının değeriyle pozitif ve yüksek bir korelasyon içinde olan ücret unsurlarını içerir. Buna göre, personelin işinin değeri, sahip olduğu beceri veya yetkinlik düzeyi arttıkça temel ücreti; performansı arttıkça da değişken ücreti artacaktır.