UÇAK BİLGİSİ VE UÇUŞ İLKELERİ

Taksi Hareketi: Uçağın, park yerinden pist başına kadar yerde yaptığı harekete denir.

Parazit Sürükleme: Uçağın uçuşu sırasında, taşımaya katkıda bulunan elemanlarının dışındaki elemanların (iniş takımları gibi) meydana getirdiği sürükleme
kuvvetidir.

Kuyruk tekerlekli iniş takımları, çok eski uçaklarda da kullanıldığı için bu yerleştirme tipi konvansiyonel olarak da adlandırılır. Ana iniş takımları, gövde ile kanadın birleşiminde veya kanadın altında olup, ağırlık merkezini biraz ön tarafına yerleştirilmiştir. Bundan dolayı dengeyi sağlamak ve kuyruk kısmını desteklemek için yardımcı iniş takımı da kuyruğa yerleştirilmiştir.

Burun tekerlekli iniş takımlarında eski sıkıntılar ortadan kaldırılmıştır. Bu tip iniş takımları, jet uçaklarında yaygın olarak kullanılır.

Çoğu küçük, tek motorlu, hafif uçaklarda sabit iniş takımı kullanılır. Yüksek hızda uçmaları gerekmeyen bu uçaklarda, yapı basitliği ve ekonomisi ön plana alınarak iniş takımlarını sabit yapmak en iyi çözümdür.

Sürükleme dikmesi, ana dikmenin dengede kalmasını sağlar. Bir noktası ana dikmeye bağlı iken diğer noktası bağlantı parçasına bağlıdır.

Dahilî Amortisörlü Dikmeler: Amortisörlerin dikmenin içinde yer aldığı bu tür dikmeler, uçaklarda yaygın olarak kullanılırlar.

Pistonun kendi ekseni etrafında dönüşünü engelleyen ve tekerleğin hareket yönünde kalmasını sağlayan parçalara makas adı verilir.

Ana iniş takımlarının açılması ve toplanmasını sağlayan elemanlara hareket ettirici (akçüatör) adı verilir.

Uçakların iniş-kalkış ve yerdeki hareketlerinde, yer ile teması sağlayan uçağın yatay ve düşey hareketinden dolayı oluşan yükleri karşılayan komponentlere iniş takımı denir.

İlk iniş takımları, uçağın yerde kaymasını sağlayacak basit tahtadan yapılmış kızaklardı. Ancak kızakların kullanım zorluğu ve gövdeyi tam taşıyamaması nedeniyle tekerleklerden imal edilen iniş takımları geliştirildi

Parazit Sürükleme: Uçağın uçuşu sırasında, taşımaya katkıda bulunan elemanlarının dışındaki elemanların (iniş takımları gibi) meydana getirdiği sürükleme kuvvetidir.

Kuyruk tekerlekli iniş takımları, çok eski uçaklarda da kullanıldığı için bu yerleştirme tipi konvansiyonel olarak da adlandırılır.

Kuyruk iniş takımının yetersizlikleri;

• Pilotun önünü iyi görememesi ve bu yüzden yerde emniyetle hareket edememesi,

• Frenlemede uçağın burnunun üzerine dikilmesi tehlikesi sebebi ile maksimum frenleme yapılamamasıdır.

Sürükleme dikmesi, ana dikmenin dengede kalmasını sağlar. Bir noktası ana dikmeye bağlı iken diğer noktası bağlantı parçasına bağlıdır.

Ölçüm pimi: Çok basit yapıda olan dikmelerde olduğu gibi en gelişmiş yapıda olanlarda da mevcuttur. Ölçüm piminin görevi, sıvının geçiş açıklığını değiştirmektir.

İniş takımları kumanda paneli dört bölümden oluşur:

1. Topuzlu iniş takımları kumanda kolu

2. Üç adet yeşil renkli emniyet ikaz lambası

3. Aşağı kilitlemeyi iptal düğmesi

4. Gürültü ve korna susturma düğmesi

Herhangi bir nedenle sert frenleme yapıldığında meydana gelen aşırı ısınma nedeniyle lastiklerin patlamasını önlemek amacıyla tekerleklerde eriyebilir tapa bulunur.

İniş takımları, uçak ağırlığının %3-%7’sini ve uçak maliyetinin %2-%4’ünü oluşturmaktadır.

Taksi Hareketi: Uçağın, park yerinden pist başına kadar yerde yaptığı harekete denir.