UÇAK BİLGİSİ VE UÇUŞ İLKELERİ - Deneme Sınavı - 13

Resimdeki şekilde, taşıma ve kuvveti ve yatay stabilize yerleşiminin kararlılığa etkisi nötrdür. Doğru cevap C'dir.

Rudder’lar uçağın dikey ekseni etrafında dönüşlerini sağlamak için kullanılan hareketli yüzeylerdir. Rudder, dikey stabilize üzerinde bulunur ve tek veya çok parçalı olabilir ve birincil uçuş kontrol yüzeylerinden biridir.

Spoiler’lar, yatış manevrası sırasında aileron’lara yardımcı olarak, taşıma kuvvetini azaltmak veya sürüklemeyi artırmak (frenleme yapmak) için kullanılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Aerodinamik sistemler, havanın kendiliğinden hareketinden kaynaklanan gücün kullanıldığı (ayrıca bir güç sistemi gerektirmeyen) sistemlerdir. Doğru cevap D'dir.

Servo-valf, Hidrolik güç kontrol elemanıdır. Doğru cevap A'dır.

Uçuş kontrol sistemleri otomatik veya manuel olabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Pistonlar yukarı doğru hareket ederken silindir içerisindeki taze hava ve yakıt karışımı sıkıştırılır. Bu esnada hem giriş hem de çıkış valfleri kapalıdır. Pistonun bu hareketi ile hacim azalırken basınç artar. Bu durum pistonların sıkıştırma zamanında meydana gelir.

Silindir dizilişine göre 4 tip motor  vardır. Bunlar:

Bunların dışında soğutma sistemine göre motor tipleri de 2'ye ayrılır. Bunlar:

Günümüzde kullanılan pistonlu motorlarda ortak bir tanımlama sistemi geliştirilmiştir. Bu sistem içerisindeki harflerin açıklamalarından 

O: Yatay boksör motor

S: Süperşarjlı motor

L: Ters saat yönünde dönüş

R: Radyal motor

I: Sıralı motor 

Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Günümüzde kullanılan pistonlu motorlarda ortak bir tanımlama sistemi geliştirilmiştir. Bu sistem içerisindeki harflerin açıklamaları şöyledir: 

G: Pervane devir düşürücü sistem (geared)

L: Ters saat yönünde dönüş

V: V-tip motor

T: Turboşarjlı motor

A: Akrobasi için modifiye edilmiş motor

Gaz türbinli motorların temelde dört farklı türü mevcuttur. Bunlar:
1. Turbojet
2. Turbofan
3. Turboprop
4. Turboşaft
şeklinde listelenebilir. Pulsejet ise jet motor türüdür. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Günümüzde kullanılan dört temel jet motor türü mevcuttur. Bunlar; roket, ram jet, pulsejet ve türbin jet motorları olarak sınıflandırılırlar. Turbojet ise gaz türbinli motor türlerinden biridir.  Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

APU (Auxiliary Power Unit (Ek Güç Ünitesi) bir çeşit turboşaft motor olup günümüzde hemen hemen tüm yolcu uçaklarının kuyruk bölümlerinde ilave bir motor olarak yer alır.

Pulsejet ve ramjet motorlarının benzer özellikleri  herhangi bir kompresör veya türbin bölümlerinin olmasıdır.

Temel seviyede bir gaz türbinli motor; hava girişi, kompresör, yanma odası, türbin ve
egzoz olmak üzere beş ana bölümden oluşmaktadır. Ram ise jet motor türlerinden biridir.

Santrifüj akışlı kompresörler en eski kompresör tipi olup günümüzde turboşaft motorlar, APU ve birçok küçük motorda kullanılmaktadır. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Üstten kanatlı uçakların dezavantajları ise şu şekildedir:

• Bu tip uçaklarda kanat yüksekliği çok fazla olduğu için, kanatlara iniş takımlarını bağlamak zordur.

• Bakım ve yakıt ikmali sırasında yükseklikten dolayı bazı zorluklar vardır.

• Parasol kanatlarda olduğu gibi, pilotun görüş alanının kısıtlanması ile ilgili sıkıntıların ve yere çarpmada darbenin direk olarak gövde tarafından karşılanması söz konusudur.

RPM: İngilizce ‘Revolutions per minute’ kelimelerinin baş harfleri olup Türkçede dakikadaki devir sayısı olarak kullanılır.

PİSTONLU MOTORLAR Silindir dizilişine göre 1- Radyal 2- Sıralı 3- V-tip 4- Boksör

Boksör motorlar günümüzde hafif uçaklar için en çok tercih edilen pistonlu motor tipidir. 400 HP’ye kadar güç üretilebilen bu motorlarda çoğunlukla hava soğutma sistemi kullanılmaktadır. Bu motorlarda birbirinin karşısına gelecek şekilde her zaman çift sayıda silindir kullanılır.