UÇAK BİLGİSİ VE UÇUŞ İLKELERİ - Deneme Sınavı - 6

İmalat kolaylığı parasol kantların avantajlarından biridir, doğru cevap C'dir.

Sabit kanatlı uçaklarda teçhizat hariç, yapının altı ana bölümden oluştuğu kabul edilir.
Bu bölümler şu şekildedir:
• Kanat
• Gövde
• Kuyruk takımı
• Uçuş kontrol yüzeyleri
• İniş takımları
• Güç grubu (motorlar)

Basma Gerilmesi: Bir yapısal elemanı kısaltmaya çalışan ve birim alana etki eden kuvvettir. Bir yapısal elemana birbirine doğru uygulanan kuvvetler bu gerilmeye sebep olur. Bu gerilmeye uçaklarda verilebilecek en güzel örnek yine kanatlardır. Uçak yerdeyken kanat altında, havadayken kanat üstünde oluşur. Bu gerilmenin oluşumunda ise, çekme gerilmesinde anlatılanların tam tersi bir durum söz konusudur.

Manevra: Bir uçağa pilotun iradesiyle yaptırılan ivmeli hareketlerin (iniş, kalkış, viraj vb.) tümüdür.

Sağnaklar: Uçağın havada rastladığı her türlü rüzgâra verilen addır. Sağnaklar uçak yapılarında hasarlara, hatta uçağın düşmesine bile sebep olabilirler

Cephesel Sağnaklar: Tepe ve dağların oluşturduğu sağnaklardır. Hava sirkülasyonu vardır.

Nihai Yük: Bu yük kopma sınırındaki yüktür. Nihai yük bir uçağın tamamının ya da herhangi bir elemanının kırılmaksızın dayanabileceği maksimum yüktür. Eğer uçak hizmet ömrü boyunca bir defa bile bu yüke maruz kalırsa, bu yüke maruz kalan eleman ya da komple uçak
bir daha kullanılmamalıdır.

Radom: Uçağın burun kısmında bulunan radom, hava radar antenlerini koruyan ve aynı zamanda da gövdeye aerodinamik düzgünlük veren bir yapısal elemandır.

Üçüncül Yapı: Bu parçalar üzerlerine düşük yüklerin geldiği parçalardır. Örnek olarak kaporta (üzerine çok az yük gelen), tekerlek ısı  oruyucuları ve küçük parça dirsekleri verilebilir. Bu parçalar bakım manuellerinde ve çizimlerde YEŞİL (bazen nokta taramalı) renklerle
gösterilir.

Bölgesel numaralandırma yönteminde uçak yapısının, bölgelere ayrılacak şekilde numaralandırılması söz konusudur. Uçaktaki her bir bölge bir rakamla gösterilir. Bu rakamlar uçakta herhangi bir bölgedeki bir parçanın kolaylıkla bulunmasını sağlar. Uçak üzerindeki bölgelerin gösteriminde kullanılan rakamlar şu şekildedir:
• 100 – Gövde altı
• 200 – Gövde üstü
• 300 – Stabilizeler (Kuyruk kısmı)
• 400 – Motor bölmesi (Nacelle)
• 500 – Sol kanat
• 600 – Sağ kanat
• 700 – İniş takımları
• 800 – Kapılar

Kanat ucundan gövdeye doğru yerleştirilen spar, kanada gelen yükleri karşılayan ve uçağın ağırlığını taşıyan ana mukavemet elemanıdır. Bu ana görevinin dışındaki diğer görevleri ise şu şekildedir:

• İki spar arasındaki boşluğa yakıt tankı yerleştirilmesi

• Aileron, flap gibi uçuş kontrol yüzeylerinin bağlanması

• İniş takımlarının bağlanması

• Motorların bağlanması

Static Discharger (Statik deşarj püskülleri), kanatta biriken statik elektriği boşaltırlar. Çünkü hava sürtünmesinin etkisiyle biriken bu elektrik, parazit yaratarak uçaktaki haberleşme sistemini etkiler. Ayrıca yakıt ikmali sırasında kıvılcımlara sebep olarak yangına sebep olabilirler. Kanat ya da kuyruk bölümü firar kenarlarına bağlanırlar. Bu elemanların yıldırım çarpmasını önlemek gibi bir görevi yoktur.

Wingletler kanatların ucunda yer aldığından doğru cevap A'dır.

Spar bir kanat yapı elemanı olduğu için doğru cevap B'dir.

Radom, uçağın burun kısmında bulunan yapısal elemandır. Radom’un iki amacı vardır. Bunlar şu şekildedir:

• Aerodinamik düzgünlük sağlamak

• Radar antenlerini dış etkilere karşı korumak.

Kapılar, içerden ya da dışarıdan kolaylıkla açılıp kapanabilmelidir. Doğru cevap C'dir.

İki cam arasındaki basınç, kabin basıncına eşittir. Bunu, iç taraftaki cam üzerinde bulunan küçük delik (vent hole) sağlar. Basınç sızdırmazlığı kauçuk ile sağlanır.

Wright kardeşler, ilk kontrol edilebilir ve motorlu uçuşu, 17 Aralık 1903’te Kuzey Karolina Kill Devil Hills’te yapmıştır. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

Yapısal elemanlara etki eden başlıca gerilmeler aşağıdaki gibidir:
• Çekme Gerilmesi
• Basma Gerilmesi
• Kayma Gerilmesi
• Eğilme Gerilmesi
• Burulma Gerilmesi
• Burkulma Gerilmesi

Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

Basma Gerilmesi: Bir yapısal elemanı kısaltmaya çalışan ve birim alana etki eden kuvvettir. Bir yapısal elemana birbirine doğru uygulanan kuvvetler bu gerilmeye sebep olur. Buna göre doğru cevap A seçeneğidir.