TÜRKİYE'NİN TOPLUMSAL YAPISI - Deneme Sınavı - 4

Devlet başkanının soya dayalı olarak başa geldiği devlet biçimidir. Monarşilerde devlet başkanı öldüğünde yerine, soya bağlı olarak ailenin en büyük çocuğu, büyük erkek kardeş ya da ölmeden önce aynı soydan kralın/ padişahın işaret ettiği kişi gelebilir. Krallıklar, İmparatorluklar monarşiye dayanan devlet biçimleridir.

Baskı grupları, ortak menfaatler etrafında birleşen ve bunları gerçekleştirmek için siyasal otoriteler üzerinde etki yapmaya çalışan örgütlenmiş gruplar olarak tanımlanabilir.

İnsanların, kendilerini yönetenlerin yönetme gücünü meşru olarak kabul edip istenenleri yerine getirmesini ifade eder. Otorite rızaya, gönüllülüğe; iktidar güce, şiddete dayanır.

Krallıklar, imparatorluklar monarşiye dayanan devlet biçimleridir.

Demokratik cumhuriyetlerde olmazsa olma haline gelen bazı haklar şunlardır

Müslüm ve gayrimüslim tebaa arasında farklılıklar bulunmaktaydı. “Islahat Fermanı ile Osmanlı toplum yapısında o zamana kadar devam eden müslim-gayrimüslim ayrımı, devlet nezdinde tamamen sona erdirilmiş, hiçbir dinî ayırıma başvurmadan tüm bireylerin, çatısı altında toplanabileceği bir ‘Osmanlı yurttaşlığı’kavramı öne çıkartılmıştır.

Osmanlı toplum yapısında o zamana kadar devam eden müslim-gayrimüslim ayrımı, devlet nezdinde tamamen sona erdirilmiş, hiçbir dinî ayırıma başvurmadan tüm bireylerin, çatısı altında toplanabileceği bir ‘Osmanlı yurttaşlığı’ kavramı öne çıkartılmıştır.

Cumhuriyetin kuruluşu sonrasında ilk muhalefet partisi olarak Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulmuştur.

Cumhuriyet’in ilanı sonrasında Türkiye’de birden fazla partinin kurulduğu, örgütlendiği ve genel seçimlere katıldığı yıl olarak 1946 yılının öne çıkmasında uluslararası konjonktürün önemli etkisi bulunmaktadır.

Ekim 1965 tarihinde yapılan seçimlerde toplam 450 milletvekilliğinden Adalet Partisi %52,9 oy oranıyla 240 milletvekilliği kazanarak tek başına iktidara gelmiştir.

10 Ağustos 2014 tarihinde halk oylamasıyla cumhurbaşkanlığı seçimi yapılmıştır. Seçime AK Parti adayı olarak Başbakan Recep Tayyip Erdoğan katılmıştır. İlk tur oylamada %51,7 oy alan Recep Tayyip Erdoğan Türkiye Cumhuriyeti’nin 12. ve parlamenter sistemin ise son Cumhurbaşkanı seçilmiştir.

Ekonomide yaşanan değişmeler siyaset, aile, eğitim, kültür vb. çok farklı alanlarda önemli etkilerde bulunmaktadır.

Sanayileşme süreci sonrasında modern devletlerin ortaya çıkmasıyla birlikte 3 ekonomik sistem yaygınlık kazanmıştır: Piyasa ekonomisi, sosyalist ekonomi, karma ekonomi.

Piyasa ekonomisi modern ulus devletlerin ortaya çıkması sürecinde en yaygın ekonomik sistemdir.

Özel Mülkiyet: Piyasa ekonomisinin en önemli unsurlardandır. Kişilerin ve şirketlerin mülkiyet edinme, satma ve bunları devretme haklarının yasal güvence altında olmasıdır.

Girişim Özgürlüğü: Piyasada faaliyette bulunmaya yönelik girişim özgürlüğü olmasıdır.

Karma ekonomilerin bazı özellikleri söz konusudur:

1923-1950 döneminde devletin ağırlıkta olduğu ekonomi politikalarının izlenmesinin dönemin şartlarından kaynaklanan birkaç önemli nedeni bulunmaktaydı. Bu nedenler:

İzmir İktisat Kongresi’nde çok önemli kararlar alınmıştır. Bu kararlardan bazıları şunlardır:

Piyasa ekonomisinde devletin bazı temel rolleri bulunmaktadır. Bu sistemlerde devlet özel sektörün faaliyette bulunduğu alanlarda rakip olarak faaliyette bulunamaz. Devlet piyasanın adil rekabet şartlarında işleyebileceği temel kuralları koyar ve bu kuralları denetler. Adil rekabeti engelleyebilecek durumlara müdahale eder. Devlet, kamu yararı olan ve özel sektörün yatırım yapmadığı alanlarda faaliyette bulunur. Piyasa ekonomisi demokrasinin geliştiği ülkelerde yaygın olarak öne çıkan ekonomik sistemdir. Doğru yanıt A şıkkıdır.