TÜRKİYE'NİN KÜLTÜREL MİRASI I

İlk Edirne Sarayı (Eski Saray) şimdiki Selimiye Camii’nin yerinde (Kavak Meydanı) I.Murad zamanında yapıldı (1369). Doğru seçenek E’dir.

Selimiye Camiini inşa eden ve adını tarihe yazdıran ünlü mimarımız Mimar Sinan’dır. Dolayısıyla doğru seçenek E’dir.

Osmanlılar büyük bir yapı faaliyetine girdikleri zaman sefere çıkarak elde ettikleri ganimeti yapıya harcamayı düşünürlerdi. Bu kez de Kıbrıs’ın fethi planlanır. 1571 yılında Kıbrıs Adası’nın alınmasından sonra sultana düşen pay Selimiye Camii’nin yapılmasına harcanmıştır. Doğru seçenek E’dir.

Abdülmecid döneminde bütün cami elden geçirilmiş ve İtalyan nakkaşlar tarafından Barok bezemeler yapılmıştır. Doğru seçenek E’dir.

Selimiye Camii yapılırken genel olarak Ayasofya hayranlığının etkisinde kalınmıştır. Doğru seçenek E’dir.

Mihrap nişinin duvarları II.Selim’in arzusu üzerine çiniyle kaplanmış, alt sıra pencerelerin üstüne de çini üzerine Fatiha Suresi yazılmıştır. Bütün yazılar Ahmet Karahisari'nin çırağı Hasan Çelebi’ye aittir. Doğru seçenek E’dir.

Caminin dört köşesinde minareler yer alır. Bu düzen de ilk kez Sinan’a özgüdür. Böylece simetrik yapı, merkezi plan tekrar vurgulanmış olur. Doğru seçenek E’dir.

 

Selimiye Camii'nin kıble tarafında yer alan iki medrese vardır. Kuzeydeki Darül Hadis, güneyde, arasta yanında yer alan ise Darül Kurra medreseleridir. Her ikisi de bugün müze olarak kullanılmaktadır. Medreseler cami ile birlikte Sinan tarafından yapılmıştır. Doğru seçenek E’dir.

Osmanlılar büyük bir yapı faaliyetine girdikleri zaman sefere çıkarak elde ettikleri ganimeti yapıya harcamayı düşünürlerdi. Bu kez de Kıbrıs’ın fethi planlanır. 1571 yılında Kıbrıs Adası’nın alınmasından sonra sultana düşen pay, Selimiye Camii’nin yapılmasına harcanmıştır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Selimiye Camii'nin avlu kapısındaki kitabede caminin başlangıç tarihi 1568; bitiş tarihi olarak 1574 yazılıdır. Aslında cami tam olarak bitirilememiştir. Selimiye Camii ibadete açılmış ama 1576 da bile avlusu tamamlanmamıştır. Cami ve arasta ile külliyenin gelir getirici diğer yapılarını tamamlayan III.Murad olmuştur. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Caminin dört köşesinde yer alan dört minaresi bulunmaktadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Külliyeyi, ana yapısını caminin teşkil ettiği iki medrese, muvakkithane, arasta, türbe (III. Ahmed’in oğlu Selim Türbesi 1718) ve sıbyan mektebi oluşturur. Hamam külliye içinde yer almaz. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Selimiye Camii’nde Mimar Sinan statik bakımdan daha güvenli olan sekizgen dayanak üzerine oturan kubbeyi seçer. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yukarıdaki yapıların tamamı Selimiye Camii kubbesi ile benzer özellikler sergilemektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Mimar Sinan büyük kubbeli yapılarda kubbeyi destekleyerek sağlamlaştırmak için yapılarda dışa taşan pilastır ayaklarla destekler yapmıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Strüktür tasarımında taşıyıcılar kemerler, sütunlar, ayaklar, duvarlar ve payandalardır. Kubbe bir örtü unsurudur. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Arasta Mimar Sinan tarafından planlansa da II. Selim’in vakitsiz ölümü üzerine sonradan III. Murad döneminde vakıf olarak Mimar Davud Ağa tarafından yapılmıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Edirne, Osmanlılar zamanında Birinci Murad tarafından 1361 tarihinde alındı. O zaman başkent Bursa idi.

Selimiye Camii’nin yapılmasına kadar geçen süre içinde Yıldırım Bayezid Camii (1399?), Eski Cami, ulucami tipinde (1404-1414), Gazi Mihal Camii (1422), Beylerbeyi Camii (1428), Şah Melek Paşa Camii (1429), Muradiye Camii (1436), Üç Şerefeli Cami (1437-1447), II.Bayezid Külliyesi (1484-88) yapıldı. Bunların içinde en önemlisi olan Üç Şerefeli Cami, özellikle Sinan’a yeni ilhamlar vermiştir. Sultan Ahmet Camii’nde (1609) Şehzade Camii’nin mekân düzeni yinelenmiştir. Doğru cevap E'dir.

" Ayasofya kubbesi gibi büyük bir kubbe İslam Devleti'nde yapılmamıştır diye, kâfirlerin mimar geçinenleri ‘Müslümanlara karşı galebemiz vardır’ derlerdi. O kadar büyük bir kubbeyi durdurmak son derece zordur. ‘Benzerini yapmak mümkün olsa yaparlardı’ dedikleri, bu zavallının yüreğinde bir ukde olup kalmıştı.” (Tezkiretül Bünyan)