Aof Panel

Soru 1

Aşağıdakilerden hangisi Mimar Sinan'dan önce yapılmış yapı değildir?

Soru 2

Mimar Sinan döneminde yapı tasarımları ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I) Karelere bölünmüş modüler bir sistemin hem ölçü hem ölçek olarak kullanılmıştır.

II) Cephe resimleri bulunur.

III) Siyah, kırmızı ve bazen sarı mürekkeple çizilmiş krokiler üzerinde ölçüler ve bazı açıklamalar yazılmıştır.

Soru 3

Mimar Sinan ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I) Prut Nehri üzerine kurduğu köprü çok beğenilmiş ve o sırada ölen mimarbaşı yerine mimarbaşı rütbesi verilmiştir.

II) Mimarbaşılık dönemi 50 yıl gibi uzun bir süreyi kapsar.

III) Mimarbaşılığı sırasında Kanuni Sultan Süleyman, II. Bayezid, II. Selim ve III. Murad’a hizmet etmiştir.

IV) Eğimli arazilerde yapıyı çok iyi yerleştirir.

V) Aşırı süslemeye başvurur.

Soru 4

Cami, medrese, hastane, imaret, mektepten oluşan Mimar Sinan’ın ilk büyük eseri aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 5

Cami, medrese, darül hadis, tekke, mektep, imaret, hastane, misafirhane, kervansaray, hamamdan oluşan en büyük külliyelerden biri olup İstanbul’dan Anadolu’ya açılan yolun ilk ve son konaklama yeri aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 6

Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri Mimar Sinan'ın camii tasarımları ile ilgili olarak doğru olan ifadeler bir arada verilmiştir?

I) Diğer İslam topluluklarında genellikle çok ayaklı basit yapılar tasarlanırken, Osmanlı mimarları başından beri az sayıda kubbe ile örtülen mekânlardan tek bir kubbeye doğru merkezileşen şemalar oluşturmuşlardır.

II) Sinan tek veya ilave yarım kubbeli camileri geliştiren en önemli mimardır.

III) Kubbeyi önce dört ayağa oturan dört kemerle taşıtırken, sonra altı dayanaklı altı kemere oturan kubbeleri denemiş, daha sonra da dayanak ve kemer sayısını sekize çıkararak, kemerin hâkimiyetinden kubbenin hâkimiyetine geçen daha güvenli bir yapım sistemi kurarak kubbe büyüklüğünü de arttırmıştır.

IV) Yapıyı bir piramit içine alarak yere oturmasını görsel olarak rahatlatması Sinan’a özgüdür.

Soru 7

Aşağıda verilen camilerden hangisinde Sinan kusursuz olarak sanatını sergilemeye başlamış yapı denizden daha yüksek bir araziye oturtulmuş ve tek kubbesi üç taraftan yarım kubbelerle sarılmıştır?

Soru 8

31.22 metre çapındaki kubbeye sahip, sekiz dayanağa oturan kubbe ile hem daha kısa kemer açıklıkları veren güvenli bir tasarım seçilen ve iki yanda fil
ayaklarını destakleyen büyük payandalar yan mahfiller içinde gizlenerek dış yüzeye ulaştığı camii aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 9

Mimar Sinan'ın eserlerinin büyük çoğunluğu hangi şehirde yer almaktadır?

Soru 10

Safranbolu hangi yılda Dünya Kültür Mirası Listesi’ne kabul edilmiştir?

Soru 11

Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Safranbolu evini oluşturan etkenler bir arada verilmiştir? I) Coğrafya II) Kentin geçmişi III) Ekonomi IV) Din

Soru 12

Safranbolu'nun coğrafi yapısı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Soru 13

Safranbolu'nun ekonomik yapısı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Soru 14

Safranbolu evlerinde yaşama biçimi ile ilgili olarak verilen yaşama biçimi için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

I) Kışları vadi içinde korunmuş olan insanlar baharın başlamasıyla Bağlar bölgesine taşınırlar.

II) Safranbolu’da geleneksel yaşam biçiminde aile içinde yaşlılar, çocuklar ve eşleri kalmamış aile bireyleri güvencededir.

III) Safranbolu'da evli çiftler kalabalık içinde yalnız kalamazlar.

IV) Evlerin alt katlarının yüksek, duvarları penceresizdir.

V) Bahçe duvarları alçaktır.

Soru 15

Türk evi ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

I) Türk evinin ana yapım sistemi ahşaptır.

II) Türk evinde alt kat taş duvarlı ve yer yer ahşap direklidir.

III) Alt katta oturulur, depo, kiler, hayvan barınağı, işlikler buradadır.

IV) Üst katlar dik açılı bir düzen gösterir.

V) Tavan alçaktır.

Soru 16

Kapının kasaya bağlandığı menteşelere aşağıdakilerden hangisi denir?

Soru 17

Sokağa kadınların görünmeden bakmasını sağlayan ögeler aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 18

Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri Safranbolu evlerini koruma sorunlarındandır?

I) Bağlar’daki parsel büyüklüğünün küçük tutulması

II) Bazı büyük evleri satın alarak ve onları otele ve lokantaya çevirmek

III) Sofanın bazı bölümleri odaya çevrilerek oda sayısını arttırmaya çalışmak

IV) Büyütülmüş pencereler, yolların genişletilmesi

Çözüm Açıklaması

UNESCO tarafından 1975 yılı, Avrupa Mimarlık Mirası Yılı ilan edildi ve Türkiye ilk
kez bu etkinliği Safranbolu’da uyguladı. Safranbolu evlerinin önemi, güzelliği ve korunması konuşulur oldu. Bu etkinlikler her yıl Safranbolu Haftası olarak onlarca yıl kutlandı. Safranbolu’nun koruma imar planı yapıldı. Her ne kadar bu planda korumayla ilgili pek çok madde varsa da Bağlar’daki parsel büyüklüğünün küçük tutulması sanki geri kalan parselin satılmasıyla eski evin korunacağı düşüncesine
dayanıyorsa da her eski evin yanında yeni bir ev hatta yeni bir apartman yapılınca neyin korunduğu ana fikri kayboldu. Birtakım kişiler hem Safranbolu aşkıyla hem de bir hizmet verdiklerini düşünerek bazı büyük evleri satın aldılar ve onları otele ve lokantaya çevirdiler. Bu sırada özellikle alt katlar otelin mutfak,
yemekhane alanı olarak kullanılınca Safranbolu evinin en önemli mekânı olan alt kat düzeni kayboldu. Hatta çoğu kez üst katların düzeninde de değişiklikler yapılarak sofanın bazı bölümleri odaya çevrilerek oda sayısı arttırılmaya çalışıldı. Turizm sayesinde pek çok yapı onarım gördü, işlev kazandı ama ortamı ticaret kokusu sardı. Her yerde ilanlar, panolar, olur olmaz hediyelik eşya satan dükkânlar ortaya çıktı. Diğer yandan araçlar ve hatta yayalar için kolaylık olsun diye taş kaldırımlı sokaklar asfalt veya parke taşıyla kaplandı. Yine araçlar için dar geldiği gerekçesiyle yollar genişletildi. Yüksek bahçe duvarları yıkıldı yerine alçak bir duvar üstünde demir bir parmaklık yer alıyordu. Sokaklar bu duruma gelince arkasındaki evler artık geleneksel dokunun bir parçası olamazdı. Kent nüfusu artınca şebeke suyu yetersiz kaldı. Kolay bir çare olarak Bağlar’daki bahçeleri sulayan su şehir suyuna katıldı, bahçeler susuz kaldı, ağaçlar kurumaya başladı. Bu durum Bağlar’ın önemini tekrar yitirmesine neden oldu.

Soru 19

Çatma ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Soru 20

Mimar Sinan nerede doğmuştur?

TÜRKİYE'NİN KÜLTÜREL MİRASI I - Deneme Sınavı - 4