TÜRKİYE'NİN KÜLTÜREL MİRASI I - Deneme Sınavı - 21

Mimar Sinan 50 yıl Mimarbaşı rütbesi ile görev yapmıştır.

Edirnekapı Mihrimah Sultan Camii

Ehli hiref

Kanuni Sultan Süleyman

Prut Nehri

Süleymaniye Külliyesi

Şehzade Murat Külliyesi

Üsküdar Atik Valide Külliyesi

Şam Süleymaniye Külliyesi

Üsküdar Mihrimah Sultan Camii

Tahtakale Rüstem Paşa Camii

Doğru cevap B'dir. Osmanlılar, Anadolu’da da pek çok kubbeli yapı örneğiyle
karşılaştılar. Bunlardan en önemlisi kuşkusuz oldukça erken bir dönemde 6.yy.da yapılan Ayasofya idi. Osmanlılar Ayasofya’yı tanıdıkları andan itibaren ona büyük bir hayranlık duymuşlardır.

Doğru cevap A'dır. İstanbul’un alınması, öteden beri hayran olunan Ayasofya’nın cami olarak kullanılmasıyla yakından incelenmesini sağlamıştır. Diğer yandan kentte bulunan diğer Hristiyan yapıları da çoğu zaman camiye çevrilmiştir. Fatih’le beraber yeni bir mimarlık deneyimi başlamıştır. Fatih Sultan Mehmed’in kente İslam damgasını vurduğu Fatih Külliyesi, büyüklüğü ve yapı çeşitliliği ile Bizans mimarlığına verdiği bir karşılıktır.

Doğru cevap C'dir. İslam hukukunda vakıf, toplum için bir hayır kurumu niteliğindedir. Vakıfta bir yanda hayır amaçlı kurulacak yapılar, diğer yanda bu yapıların giderlerini ve sürekliliğini sağlayacak gelir kurumları bulunur. Vakıf sistemi Anadolu Selçuklu Beylikler daha sonra da Osmanlı Dönemi’nde bütün yapıların oluşumunda rol oynamıştır.Vakıf, kadının ve sonra sultanın onayı ile geçerlilik kazanır. Vakıflar diğer yandan vakfiyeyi yapan kişinin vakfiyede yer alan ailesine de gelir sağlar.Mütevelli dışında kimse, sultan bile vakfın işlerine karışamaz, malına el koyamaz, özerk bir kuruluş gibi çalışır.

Doğru cevap E'dir. Sarayın kendi sanatçılarını topladığı bir örgütü vardı. Ehli hiref denilen bu topluluk imparatorluğun sanatını yaratıyordu. Buna paralel bir başka örgüt ise Hassa Mimarlar Ocağı’dır.

Doru cevap C'dir. Osmanlı döneminde mimarlar, baş mimar da olsa devlet protokolünde yer almazlardı. Ücreti bile Yeniçeri ağasından on katı azdı. O nedenle dönemin tarih yazımlarında Mimar Sinan’dan pek söz edilmez. Bazı sultan hükümlerinde adı geçiyor. Sinan’ın hayatı ve eserleri hakkında bize bilgi veren bazı kaynaklar vardır. Bugün Topkapı Sarayı arşivinde olan bu kaynakların ilkleri, Sinan’ın yazdığı tahmin edilen üç
müsvedde kitapçıktır. Sinan bu müsveddeleri şair Sai Çelebi’ye vermiş ve daha süslü olarak yazılmasını istemiştir. Sai Çelebi, biri müsvedde olmak üzere şiir ve nesir olarak iki eser hazırlamıştır. Tezkiretü’l Bünyan ve Tezkiretü’l Ebniye adı verilen bu eserlerin çeşitli yazmaları vardır. Mimar Sinan’ın kurduğu vakfın vakfiyesi de kendi hakkında
bilgiler içermektedir.

Doğru cevap B'dir. Sinan’ın özellikle engebeli araziye oturttuğu kütleler çevresine
hiç yabancı kalmaz. Zaten eğimli arazilerde yapıyı çok iyi yerleştirir ve adeta sorunu, başarıya götürmüş bir mimar olarak karşımıza çıkar.

Doru cevap E'dir. Üsküdar Atik Valide külliyesi Cami, medrese, darül hadis, tekke, mektep, imaret, hastane, misafirhane, kervansaray, hamamdan oluşan en büyük külliyelerdendir. İstanbul’dan Anadolu’ya açılan yolun ilk ve son konaklama yeridir.

Doğru cevap A'dır. Üsküdar Mihrimah Sultan Camii, Sinan bu yapısıyla büyük atılımların işaretlerini vermiştir. Denizden daha yüksek bir araziye oturuşu, denizle ilişkisi iyi bir başlangıçtır

Doğru cevap A'dır. Vakıf eserleri içinde en önemli yapılardan biri de imaretlerdir. İmaretler külliyelerin medrese öğrenci ve öğretmenlerine, misafirlerine, cami görevlilerine ve mahalledeki fakirlere bedava yemek dağıtan aşevleridir.