TÜRKİYE'NİN KÜLTÜREL MİRASI I - Deneme Sınavı - 11

Külliyeyi, ana yapısını caminin teşkil ettiği iki medrese, muvakkithane, arasta, türbe (III. Ahmed’in oğlu Selim Türbesi 1718) ve sıbyan mektebi oluşturur. Hamam külliye içinde yer almaz. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Selimiye Camii’nde Mimar Sinan statik bakımdan daha güvenli olan sekizgen dayanak üzerine oturan kubbeyi seçer. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yukarıdaki yapıların tamamı Selimiye Camii kubbesi ile benzer özellikler sergilemektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Mimar Sinan büyük kubbeli yapılarda kubbeyi destekleyerek sağlamlaştırmak için yapılarda dışa taşan pilastır ayaklarla destekler yapmıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Strüktür tasarımında taşıyıcılar kemerler, sütunlar, ayaklar, duvarlar ve payandalardır. Kubbe bir örtü unsurudur. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Arasta Mimar Sinan tarafından planlansa da II. Selim’in vakitsiz ölümü üzerine sonradan III. Murad döneminde vakıf olarak Mimar Davud Ağa tarafından yapılmıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

1437-48 yılları arasında yapılan Edirne Üç Şerefeli Cami, bütün yapı türlerinden farklı altı dayanak üzerinde yükselen kubbesiyle dikkat çeker. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Osmanlılar, Anadolu’da da pek çok kubbeli yapı örneğiyle
karşılaştılar. Bunlardan en önemlisi kuşkusuz oldukça erken bir dönemde 6.yy.da yapılan Ayasofya idi.
Osmanlılar Ayasofya’yı tanıdıkları andan itibaren ona büyük bir hayranlık duymuşlardır

Vakıf sistemi Anadolu Selçuklu Beylikler daha sonra da Osmanlı Dönemi’nde bütün yapıların oluşumunda rol oynamıştır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Mimar Sinan mimarbaşılığı sırasında Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad’a hizmet etmiştir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Bazilika Hıristiyan dini mimarisinde inşa edilmektedir. Külliyelerde yer almaz. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Mimar Sinan yapılarda yoğun süslemeye başvurmaz. Oldukça sade cepheler ile öne çıkar. Doğru yanıt B seçeneğidir.

İmaretler külliyelerin medrese öğrenci ve öğretmenlerine, misafirlerine, cami görevlilerine ve mahalledeki fakirlere bedava yemek dağıtan aşevleridir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Mustafa Reşit Paşa Türbesi Mimar Sinan tarafından yapılmamıştır. Nitekim yapım tarihi daha ileridir. 1858 yılında İsviçreli Mimar Fossatti tarafından inşa edilmiştir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Üsküdar Atik Valide Cami Nurbanu Sultan tarafından yaptırılmıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

1550-57 yıllarında inşa edilmiş olan Süleymaniye Cami kubbe çapı 26.00 metre olmakla İstanbul’daki Sinan yapıları içinde en büyük kubbeye sahiptir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Türkiye’nin ilk teknolojik camisi sayılan İhsan Doğramacı tarafından babası Ali Sami Paşa için yaptırılan, mimar Erkut Şahinbaş’ın tasarladığı Ankara Doğramacızade Ali Sami Paşa Camii (2008)’nde, seminer salonları bulunmaktadır. Bu salonlardan ikisi sinagog ve kilise olarak da kullanılabilecek biçimde düzenlenmiştir.

Nevşehir Derinkuyu Park, Ankara Kocatepe, Düzce Akçakoca, İstanbul Şakiriin camileri Türkiye Cumhuriyeti’nin modern cami mimarisini temsil ederler. Doğru yanıt A'dır.

Cumhuriyetin kurulması ile yeni ihtiyaçlara cevap verecek kamu yapılarının inşaatına ağırlık verilmiş, cami mimarisinde tek kubbeli anıtsal cami tipleri yeğlenmiştir. İlkeleri Mimar Kemalettin ve Vedat Bey tarafından Osmanlı Dönemi’nin son zamanlarında belirlenen I. Ulusal Mimarlık akımı, ilk yıllarından başlayarak 1930’lu yıllara kadar Cumhuriyet Dönemi’nde de sürdürülmüştür.

Osman Hamdi Bey’dir (1842–1919), Osmanlı resim sanatında tablolarında büyük boy insan figürünü başarıyla kullanan ilk ressamdır. Makridi Bey, Osmanlı döneminde Müze-i Hümayun'un yani İstanbul Arkeoloji Müzesinin yöneticiliğini yapmış arkeologtur. Sinan Bey,  Fatih'in bir portresini yapmış olan saray nakkaşıdır. Tosyavizade Dr. Rifat Osman Bey, Türk radyolog, tarih yazarı, ressam, mimar, fotoğrafçıdır. Röntgen uzmanı olarak 1903 yılında atandığı Edirne’de tarih, kültürel araştırmalar ve çalışmalar ile tanınmıştır. Edirne’de çeşitli yapıların projesini çizmiştir. Edirne’deki ilk müzenin (Arkeoloji Müzesi) kurucuları arasındadır. Doğru yanıt A'dır.

En seçkin anıtları Boğazköy’de karşımıza çıkan Hititler, diğer İlkçağ toplumları gibi çok tanrılı bir dine sahipti. Tanrıları, Hurri, Hatti, Hint-Avrupa, Luvi, Kuzey Mezopotamya, Kuzey Suriye hatta îndo Ari ırktan oluşan değişik kökenlere sahiptir. Bu oluşumdaki temel amaç Hititlerin içinde yer alan ve farklı etnik kökenlere sahip halkı aslında tek bir çatı altında toplamaktır. Bilinçli olarak devlet tarafından oluşturulan tanrılar, günümüzde Boğazköy yakınlarındaki Yazılıkaya Açık Hava Tapınağı'ndaki kaya kabartmalarında tasvir edilmişlerdir. Hurri kökenli Gökyüzü ve Fırtına tanrısı Teşup bu tanrıların başında yer almaktadır.

Hititlerde Hepat, Güneş tanrıçası ve baş tanrıça, Şulinkatte Savaş tanrısı, Şavşga Savaş tanrıçası, Nanni ise iki Dağ tanrısından birinin adıdır. Doğru yanıt A'dır.

Lidyalılar, çok tanrılı inanca sahip olmakla birlikte öteki dünyanın varlığına inandıkları için ölülerini yakmadan, mezarların içine hediyeler koyarak gömü yapıyorlardı. Mezarlar toplumsal konuma göre farklı büyüklük ve gösterişte olabiliyordu. Doğal olarak krallar için inşa edilen anıtsal mezarlar, Tümülüsler görkemli örneklerdi. Seçkin sınıf için yapılan mezarlarda ölüler, taş odalar içindeki sedirlere yatırılarak gömü yapılıyor ve tıpkı Friglerin yaptıkları gibi toprak yığılarak yapay bir tepe (tümülüs) meydana getiriyorlardı. Mezar sahibinin makamına paralel olarak tepe yüksekliği belirleniyordu. Lidya Tümülüsleri arasında en ihtişamlısı kral Alyattes'e aittir.

Mezar mimarisinin kalelerin kayalık yamaçlarında oyularak biçimlendirilmiş, genellikle kral ve soylulara ait anıtsal oda mezarlarla uygulandığı görülür. Kremasyon gömülerde ceset yakılmaktadır. İnhumasyon gömülerde ise, çoğunlukla ölü, pithos denilen büyük bir kabın içine ya da taşlardan örülen sandık tipindeki mezarlara yerleştirilerek toprağa gömülüyordu. Doğru yanıt: E'dır.