TÜRKİYE EKONOMİSİ

II. Dünya Savaşı’ndan sonra 1945’de, 4792 sayılı İşçi Sigortaları Kurumu Kanunu (1945) ile Cumhuriyet tarihinin ilk geniş kapsamlı sosyal güvenlik kurumu, İşçi Sigortaları Kurumu kurulmuştur. 1950’de ise 5434 sayılı Kanun ile Emekli Sandığı kurulmuştur. 1972 yılında 1479 sayılı Kanun ile Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (BAĞ-KUR) kurulmuştur.

 İşçi Sigortaları Kurumu, Temmuz 1945’te kabul edilen ve 1 Ocak 1946’da yürürlüğe giren 4792 sayılı Kanun’la kurulmuştur.

1972 yılında 1479 sayılı Kanun ile Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (BAĞ-KUR) kurulmuştur. 1479 sayılı Kanun ile (Bağ-Kur ile) esnaf, sanatkâr ve diğer bağımsız çalışanlar sosyal güvence kapsamına alınmıştır.

Nüfusun genç olması aslında sosyal güvenlik sisteminin iyi çalışması için gereken özelliklerdendir. Bu nedenle sistemin finans dengesinin bozukluğu için neden değildir. fakat diğer seçenekler sistemin Türkiye'de iyi çalışmama nedenleri arasında sayılabilir.

Bir sosyal güvenlik sisteminin sağlıklı bir finansman yapısına sahip olması için aktüeryal dengenin en az 4 (1 emekli başına düşen çalışan kişi sayısı) olması gerekmektedir.

Kalkınma Ajansları, bölgesel kalkınma için projeleri destekleyerek ve finansman sağlamanın yanı sıra bölgesel kalkınmada merkezî ve yerel otorite arasında uyumlaştırıcı ve işbirliğini sağlayıcı işlev de görmektedir.

Soruda TARIMın katkısının daha fazla olduğu iller arasında OLMAYAN il sorulmaktadır.  Sektörlerin istihdama katkısı açısından bakıldığında tarımın istihdama en fazla katkı yaptığı ilk beş il Ağrı, Kastamonu, Trabzon, Van, Erzurum ve Samsun şeklindedir. Sanayinin istihdama en fazla katkı yaptığı ilk beş il Bursa, Kocaeli, Tekirdağ, Gaziantep ve İstanbul olarak sıralanmaktadır.  Gaziantep,  istihdamınında daha çok sanayinin olması nedeniyle, il ekonomisinde sanayinin ağırlıklı olduğu  illler arasından seçilmiştir. Bu nedenle soru da istenen  tarım ağırlıklı olmayan il sorusunun doğru cevabıdır.

Tarımın bölgesel GSKD’ye en fazla katkı sağladığı ilk üç bölge sırasıyla Ağrı, Kırıkkale ve Konya’dır. Sanayi sektörünün bölgesel GSKD’ye en fazla katkı sağladığı ilk üç bölge Tekirdağ, Kocaeli ve Bursa; hizmetler sektörünün bölgesel GSKD’de en fazla paya sahip olduğu bölgeler Antalya, İstanbul ve Ankara’dır.

I-L; II-M; III-K

Mülkiyet hakları, Dünya Ekonomik Özgürlük Endeksi’nin değerlendirme kriterleri arasında bulunmaktadır.

Ülkemizde insani gelişme endeksi 187 ülke arasından 72. sırada bulunmaktadır.En yüksek çkan ülke Norveç, en düşük ise Nijerdir. Ancak Türkiye'nin kaydetmesi gereken daha çok yol vardır. Bu endekse göre Türkiye yüksek insani gelişmişlik düzeyinde bulunmaktadır.

Bu devir, 16 Mayıs 2006’da kabul edilen 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilmiştir. Bağ-kur, SSK ve Emekli Sandığı tek çatı altına toplanmıştır.

Türkiye coğrafyasının yarıdan fazlası dağlarla ve engebeli arazilerle kaplıdır. Türkiye topraklarının  yarıdan fazlası Asya kıtasındadır. Coğrafi bölgelerdeki ekonomik faaliyetlere bakıldığında coğrafi yapı, doğa ve iklim şartlarının bölgelerdeki tüm üretim faaliyetlerini etkilediği görülmektedir. Yüksek, engebeli, ısı farkının fazla olduğu ve kış şartlarının uzun sürdüğü bölgelerde hayvansal üretime dayalı tarım faaliyetleri yoğunlaşmakta, buna karşılık bitkisel üretime dayalı tarım ile sanayi faaliyetleri sınırlı kalmaktadır. Sınai üretim faaliyetlerinin genelde ülkenin batı ve iç kesimlerinde, ulaşım olanaklarının fazla olduğu, pazara yakın ve nitelikli işgücünün yoğun olduğu bölgelerde yoğunlaştığı görülmektedir. Türkiye'nin en uzun kara sınırı Suriye iledir.

I. Sosyal güvenlik sistemi, belirli sosyal risklerin gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkan muhtelif zararların, ilave maliyetlerin veya gelir kayıplarının kısmen veya bütünüyle telafisine yönelik oluşturulan ekonomik güvence sistemidir.

IV. Mayıs 2006’da kabul edilen 5502 sayılı Kanun ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kurulmuştur.

Özel sektördeki tasarruf eğilimindeki düşüş 2001-2011 dönemindeki tasarruf oranlarının azalmasında belirleyici olmuştur.

2011’de UNDP, İGE değerlerine göre ülkeleri 4 gruba ayırmaktadır. Bunlar; çok yüksek insani gelişme, yüksek insani gelişme, orta insani gelişme ve düşük insani gelişme şeklindedir.

Kentlerdeki işsizlik oranı (Mayıs 2012’de %10,1) kırsal kesimdeki işsizlik oranından (%4,5) daha yüksektir.

2000-2018 döneminde istihdamda hizmetler sektörünün payı %46,3’ten %54’3 yükselmiştir.