TÜRKİYE EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 2

FAO verilerine göre, tarım sektörünün dünya GSYH’sının %3’ünü, hayvancılık sektörü
ise tarımsal GSYH’nın %37’sini oluşturmaktadır.

Türkiye'de tarım sektörüne uygulanan desteklerden birisi olan ‘Fiyat Destekleri’, teşvikler, primler, kota ve tarifeler ile vergilerdir.

Fizyokrasi’nin kurucusu Fransız iktisatçı François Quesnay,in görüşlerişu şekilde sıralanabilir; 1. Bir ekonomide tarım sektörü gelişmeden diğer üretim unsurlarının gelişmesi mümkün değildir. 2. Fizyokrasi serbest rekabet ve kişisel çıkar üzerine kuruludur. 3. Kıymetli madenler ve ticaret, iktisadi gelişme için o kadar önemli değildir. 4. Tarımsal faaliyet, bir üretim ve değer yaratılmasını içerir. 5. Tarımsal faaliyet alanında oluşan katma değer daha yüksektir.

Fizyokrasi’nin kurucusu Fransız iktisatçı Quesnay’e göre, bir ekonomide tarım sektörü gelişmeden diğer üretim unsurlarının gelişmesi mümkün değildir.

Tarım sektörü dar anlamda tarım; ekim, dikim, bakım ve yetiştirme yoluyla bitki ve bitkisel ürünler, hayvan ve hayvansal ürünler üretilmesi veya bunların üreticileri tarafından işlenip değerlendirilmesi faaliyetlerini kapsar. Geniş anlamda tarım ise bitkisel ve hayvansal ürün üretiminin yanı sıra bu ürünlerin yetiştiricileri tarafından işlenmesini, ormancılık ve balıkçılık faaliyetlerini, tarımsal ürünlerin taşınmasını ve saklanmasını, üreticiler tarafından satılmasını ve tarım alet ve makinelerinin üretim faaliyetlerinde bir bedel karşılığında kullandırılmasını kapsar.

Tarım alet ve makinelerinin üretilmesi, sanayi sektörünün faaliyet alanıdır.

Türkiye’de tahılların ve diğer bitkisel ürünlerin ekilen alan ve üretim bakımından dağılımına bakıldığında; en fazla ekili alanı bulunan bitkisel ürünlerin buğday, arpa, mısır, çavdar ve çeltik gibi bitki türlerini bünyesinde barındıran tahıllar olduğu (%73,6) anlaşılmaktadır. Nitekim toplam tahıl üretiminin yaklaşık %60’ı buğday, %20’si arpa ve %16’sı da mısırdan oluşmaktadır

.Son yıllarda meyvecilikte üretim ve rekabet gücünde sağlanan artışın sebeplerinden bazıları aşağıdaki gibi sıralanabilir: • Meyve üretimine eğitim ve girişimcilik düzeyi yüksek, daha nitelikli üreticilerin girmesi, • Bu kişilerin uluslararası pazarların ihtiyaçlarını iyi analiz edebilmeleri, • Asya ve tropikal bölgelerde üretilebilen meyvelerin üretilmesine başlanması ile ürün çeşitlemesine gidilmesi, • Üreticilerin özellikle AB ülkeleri başta olmak üzere, satın alma gücü yüksek ülkelere yönelmeleri, • İç pazarda da halkın eğitim ve gelir seviyesinin yükselmesi ile birlikte, daha sağlıklı ürün tüketme ihtiyacının artması, • Küreselleşme olgusunun hızla yayılmasıyla birlikte, küresel sağlık ve tüketim kalıplarına yaklaşılması, • Akdeniz- Ege havzasının pek çok meyve türünün üretimine müsait olması, • Bazı ürünlerde örtü-altı (sera) üretim imkânlarının artması ve • Genel olarak kentlilik ve gelir düzeyindeki artışa bağlı olarak, aynı ürünü dört mevsim tüketme alışkanlığının yaygınlaşmasıdır.

Doğu Anadolu bölgesi tarımdan çok hayvancılığı ile ön plandadır.

Küçükbaş hayvancılık sektöründe ortaya çıkan bu arz yetersizliğinin oluşmasında etkili olan faktörler aşağıdaki gibi sıralanabilir: • Türkiye’de koyun ve keçi eti üretiminin genellikle modern işletmecilik usullerine uygun olarak yapılmaması, • Buna bağlı olarak (biraz da doğası gereği), hastalıkların yıldan yıla hayvan sayılarını ve üretimi sık sık değiştirmesi, • Üretimde ölçeğin çok küçük, etkinsiz, dolayısıyla maliyetlerin yüksek olması, • Üretici ile tüketici arasındaki aracıların rekabetçi bir yapıya sahip olmamasından ötürü, yüksek rantı ellerinde bulundurmaları, • Tarımsal nüfusun hızla şehre göç etmesinden dolayı, köyde yetiştirici nüfusun azalması, • Mera arazilerinin giderek azalması ve kalitesinin zayıflaması; buna karşılık ciddi bir ıslah politikasının devreye sokulamamış olması, • Çoğunlukla aile işletmeciliği şeklinde yürüdüğü ve kayıtların itinalı bir şekilde tutulmadığı için, istatistiklerin güvenilirlik düzeyinin zayıf olması.

Türkiye’de tarımın istihdamdaki payı 20002017 döneminde %36 (yüzde otuzaltı)’dan %19,4 (yüzde ondokuz virgül dört) seviyesine gerilemiştir.