TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ

Türkiye 2000’li yıllara siyasal ve ekonomik krizler başta olmak üzere tarihsel bir kırılmanın eşiğinde girmiştir. Bu anlamda toplumun ve siyasetin yeni çıkış yolları aramasıyla eski
siyaset tarzı ve aktörleri tasfiye olmuştur. 2002 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi (AK
Parti) kurulmasının üzerinden bir yıldan az bir süre geçmesine rağmen iktidar olmuştur.

2002’den itibaren 2014 yılına kadar girdiği tüm
seçimleri arka arkaya kazanan, en yakın rakibiyle önemli orandaki oy farkını sürekli koruyan AK Parti, 1950 sonrası demokrasi tarihinin en uzun süreli iktidarda kalan partisi
olma özelliğini de yakalamıştır.

Siyasal talepler, canlı
bir şekilde tartışılırken sivil toplum alanında yaşanan ivme ile bürokratik alanın ve siyasetin sorgulanması imkânı da ortaya çıkmıştı. Böylece siyasal alan yeni kimlik taleplerine
de açık hâle gelmişti. Tabanın kimlik taleplerine en duyarlı partilerden biri olan Refah
Partisi (RP), bazı büyükşehirlerde belediyecilik hizmetlerindeki başarısının da bir sonucu
olarak seçmen desteğini artırarak 1996’da iktidara gelmişti.

Böylece 1999 seçimlerinden Ecevit’in Demokratik Sol Partisi (DSP) birinci
parti olarak çıkarken Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) milliyetçi havanın da etkisiyle ikinci parti olmuştur. Bu iki partinin başını çektiği koalisyon görüşmelerine Mesut Yılmaz’ın
Anavatan Partisi (ANAP) de katılarak üçlü bir koalisyon kurulmuştur. Bu koalisyonda
Ecevit’le Bahçeli arasında bir çatışma olacağı ve Mesut Yılmaz’ın bunu dengeleyeceği öngörülürken çatışma daha çok Yılmaz’la Bahçeli arasında görüldü ve Ecevit iki ortağını
dengelemeye çalışan bir profil çizdi.

17 Ağustos’ta resmî rakamlara göre 17.000 üzerinde insanın hayatını kaybettiği
Marmara bölgesinde büyük bir deprem meydana geldi. Devletin deprem sonrasında kurtarma faaliyetlerinde yetersiz kalması, koordinasyonu sağlayamaması, depremden sonra
da dağıtılan yardımlara ilişkin ortaya atılan yolsuzluk iddiaları toplumda büyük bir öfkeye
sebep oldu. Ardından 2001’de Türkiye, Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik kriziyle
karşı karşıya kaldı.

Anayasa Mahkemesinin 6 Ocak 1998’de Refah Partisini kapatmasının ardından, söz
konusu partinin milletvekilleri, RP’nin kapatılma ihtimali göz önünde bulundurularak
17 Aralık 1997’de kurulan Fazilet Partisi (FP)nde birleştiler.

Erdoğan liderliğinde ve Abdullah Gül,
Bülent Arınç ve Abdullatif Şener gibi isimlerin öncülüğünde 14 Ağustos 2001 tarihinde
Adalet ve Kalkınma Partisini (AK Parti) kurdular. AK Parti, İslami hareketlerin içinden
çıkmış olmasına rağmen, kurulmasının ardından Millî Görüş geleneği ile arasına mesafe koyan bir söylem inşa etti.

AK Partinin ivedilikle çözmesi gereken genel başkanının Meclis dışı kalması sorununda, CHP önemli bir rol oynadı. CHP, Erdoğan’ın seçilmesine engel oluşturan Anayasa’nın
76. maddesinin değiştirilmesine destek verdi. Böylece, 27 Aralık 2002 tarihli Anayasa
değişikliği ile Erdoğan’ın Ziya Gökalp’in bir şiirini okuduğu için mahkûm olduğu suç,
seçilme engeli olmaktan çıkarıldı.

Özetle AK Parti, kendisine yönelik şüpheleri azaltmak ve meşruiyet zeminini güçlendirmek için AB sürecini hızlandırmaya özel önem verdi ve 2005 yılında üyelik müzakereleri başladı. Müzakerelerin başlaması, demokratikleşme doğrultusunda reform arzulayanların elini güçlendirmekle birlikte, süreci ayrıcalıklarının kaybı olarak gören kesimlerdeki
direniş kararlılığını da artırdı.

Türkiye’nin AB ile ilişkilerinde 50 yıldan fazla bir süre, çok yavaş ilerleyen gelişmeler, 2000
sonrası hızlanmıştır. 11-12 Aralık 1999’da yapılan Helsinki Zirvesi ile Türkiye AB’ye aday
ülke statüsü kazanmış, kendi iç reform sürecini başlatmasıyla 8 Mart 2001’de AB Konseyi
Katılım Ortaklığı Belgesi’ni onaylamış, ardından da 19 Mart 2001 tarihinde ilk Ulusal
Programı’nı açıklamıştır.

Ak Parti

Refah-Yol Partisi

Doğru cevap A şıkkı yani "1999" tarihidir.

MGK genel sekreterinin siviller arasından seçilmesi.

2008

AK Parti, 1950 sonrası demokrasi tarihinin en uzun süreli iktidarda kalan partisidir.

AK Parti Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde 14 Ağustos 2001 tarihinde kurulmuştur.

2 Ocak’ta kabul edilen 4. Uyum Paketi’nde, gözaltı koşullarının iyileştirilmesi, işkenceyle mücadeleye etkinlik kazandırılması, adil yargılama hakkı, dernek kurma özgürlüğünün genişletilmesi ve derneklerin uluslararası faaliyette ve iş birliğinde bulunabilmelerine imkân tanınması, siyasi partilere üyeliğin kolaylaştırılması, siyasi parti kapatmalarının zorlaştırılması, gayrimüslim cemaat vakıflarının mülk edinmelerinin kolaylaştırılması gibi önemli konularda düzenlemeler bulunmaktaydı.

Türkiye'nin AB ile üyelik müzakerelerine başlama tarihi 2005'tir.

Cumhurbaşkanının halk oyuyla seçilmesi 2007 referandumunda görüşülen değişiklik paketinin içinde bulunan hususlardandır