TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ

Anayasa Mahkemesi, Yüksek Hakimler Kurulu, Devlet Planlama Teşkilatı, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu 1961 Anayasası ile kurulmuştur.

Adalet Partisi’nde başlangıçta Ali Fuat Başgil’in Cumhurbaşkanlığı görüşü ağır basmasına rağmen, Başgil silah zoru ile adaylıktan çekilmek durumunda kalmıştır.

Yeni Türkiye Partisinin lideri Ekrem Alican’dır.

Cumhuriyet Halk Partisi-Adalet Partisi koalisyonu 20 Kasım 1961’de kurulmuştur. Bu koalisyon özellikle siyasi aflar konusunda anlaşmazlık yaşanması nedeniyle 31 Mayıs 1962’de yıkılmıştır.

1961 seçimlerinde uygulanan Nispi seçim sistemi Partilerin aldıkları oy oranında milletvekili çıkarabildiği seçim sistemidir. Bu sistemde küçük partiler de mecliste sandalye sahibi olabilmektedir. 1965 seçimlerinde ise milli bakiye sistemi uygulanmıştır.

Demokrat Parti’lilerin siyasal haklarını tekrar elde etmesi, parti içinde belli bir kesimin siyaset sahnesinden silinmesi anlamına gelmektedir. Demirel’in kendisi bile böyle bir olumsuz sonuçla karşı karşıya kalabilecektir. Ayrıca Demirel, anayasayı değiştirecek vekil sayısına sahip olmadığını halka anlatarak daha fazla oy alması da mümkün olacaktı. 1969 seçimlerine giden süreçte, bu durum bir siyasal malzeme olarak kullanılmış ve karşılığı da belli bir oranda alınmıştır. Bu sebeplerle Adalet Partisi’nin hükûmet kanadı af sorununun hemen çözülmesini istememiştir. Adalet Partisi bu süreçte Cumhuriyet Halk Partisi’nin önergeye destek olmayacağını düşünerek hareket etmiştir. Fakat beklenenin tersi olmuş, Cumhuriyet Halk Partisi önergeye destek vermiş ve anayasa değişikliği meclisten geçmiştir. Cumhuriyet Senatosunun anayasa değişikliğini onaylaması gereken bir aylık süre içinde meclis tatile girmiş ve konu soğumaya bırakılarak en uygun çözüm yolu bulunmuştur. Bu arada genel seçimler yapılmış ve eski Demokrat Parti’liler seçimlere katılamamıştır.

1959 Ocak ayında Cumhuriyet Halk Partisi’nin 14. Kurultayı’nda ilan edilen; yeni anayasa, çift meclis, özerk üniversiteler, özgür basın, yargı güvencesi gibi talepleri içeren beyannamedir. 1961 Anayasası’na kaynaklık ettiği belirtilmektedir. Ortanın solu ise Cumhuriyet Halk Partisi’nin 1965 seçimlerinden önce ilan ettiği, daha sonra “demokratik sol” olarak da yaygınlaşacak olan söylemdir.

Alevilerin ilk siyasal deneyimi olan, devletin sadece Sünniliği Hanefi mezhebini muhatap almasını kabul etmemeleri ve 1969 seçimlerinde Amasya, Tokat, Sivas gibi illerden 8 milletvekili çıkaran parti Türkiye Birlik Partisidir.

1968 Olayları; 1968 Mayıs ve Haziran aylarında, Fransa’da iktidara karşı başlayan öğrenci hareketi, giderek büyümüş ve işçi kesimin desteğini alarak ülke genelinde çatışmalara, fabrika işgallerine ve genel grevin yaşanmasına yol açmıştır. Bu hareket zamanla dünya geneline de yayılmıştır.

Demokrat Parti. Cevap A'dır.

CKMP. Cevap C'dir.

TİP. Cevap D'dir.

AP. Cevap A'dır.

YTP. Cevap C'dir.

CHP. Cevap A'dır.

CHP- AP. Cevap E'dir.

Süleyman Demirel.Cevap B'dir.

AP. Cevap B'dir.

TİP. Cevap A'dır.

27 Mayıs 1960 Askerî Darbesi, Türk Silahlı Kuvvetlerinden (TSK) düşük rütbeli bir grup subayın Demokrat Parti (DP) iktidarına karşı gerçekleştirdiği Cumhuriyet tarihindeki ilk askerî darbedir.