TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ - Deneme Sınavı - 8

1995 yılında siyasal ve ekonomik anlamda da bazı önemli gelişmeler yaşanmıştır. Özellikle Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ile ilişkilerinde 6 Mart 1995 yılında, Gümrük Birliği Anlaşması’nın imzalanması hem siyasal hem de ekonomik alanda önemli sonuçları olan bir gelişmedir.

Başarısız olunan bu kısa süreli hükûmet deneyiminden sonra hükûmet kurma görevi tekrar RP genel başkanı Necmettin Erbakan’a verilmiştir. Erbakan birkaç görüşmeden sonra DYP lideri Tansu Çiller ile anlaşarak 28 Haziran 1996 günü Türkiye’nin 54. hükûmeti olan ve Refah-Yol diye anılan koalisyon hükûmetini kurmuştur.

Alevilerin ilk siyasal deneyimi olan Türkiye Birlik Partisi, 17 Ekim 1966’da Avukat Cemal Özbey önderliğinde 12 kişi tarafından kurulmuştur.

Türkiye de savaşın sonucu belli olmasına rağmen Almanya’ya savaş ilan ederek kurulan bu yeni dünya sisteminde yerini almak üzere 24 Ekim 1945’te Birleşmiş Milletlere (BM) elli ülkeyle birlikte kurucu üye oldu.

3 Kasım 2002 günü yapılan milletvekilliği genel seçimlerinde seçim kararı alan koalisyon ortaklarının hepsi yüzde onluk seçim barajının altında kalarak Meclis dışında kalmışlardır. Bu, Türk siyasal hayatı adına trajik bir olay olarak tarihe geçmiştir.

28 Şubat Kararları yine uygulanmaya devam edilmiştir. Bazı devlet memurlarının irticai faaliyetlerinden dolayı devlet memurluğundan atılmalarını sağlayan bazı yasal düzenlemeler ya Mecliste kabul edilmiş ya da Kanun Hükmünde Kararname- ler (KHK) olarak hükûmet tarafından uygulamaya konmuştur. Bu anlamda RP’nin de- vamı olarak kurulan FP de Anayasa Mahkemesi tarafından 21 Haziran 2001 tarihinde kapatılmıştır.

Toplumsal dengeleri gözeterek hazırlanan ve MBK’nin onayından geçen 1961 Anayasası, 9 Temmuz 1961’de halkoyuna sunulmuştur.

Çetin pazarlık ve müzakereler sonunda Gürsel’in cumhurbaşkanı seçilmesi, Yassıada mahkûmlarına af getirilmemesi, 27 Mayıs’ın meşruiyetinin kabulü, tasarruflarının dokunulmazlığı ve ordu lehinde bazı koşullar siyasal partilere âdeta silah zoruyla kabul ettirilmiştir.

1989-1993 yılları arasındaki ikinci alt dönemde ise cumhurbaşkanı olarak daha çok toplumsal ve siyasal değişim peşinde koşmuştur.

1977 yılında siyasete giren Özal, İzmir’de Millî Selamet Partisi (MSP)den milletvekili adayı oldu ancak seçilemedi. Doğru yanıt D seçeneğidir.

20 Mayıs 1983 tarihinde Anavatan Partisi (ANAP)ni kurarak yeniden aktif siyasete döndü. Doğru yanıt D seçeneğidir.

12 Eylul askeri darbesi sonrası Bülent Ecevit, Süleyman Demirel, Necmettin Erbakan ve Alpaslan Türkeş zorunlu ikamete tabi tutuldular. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Mayıs 1981’de Türkiye’nin ihracatını daha rekabetçi kılmak ve arttırmak amacıyla da Merkez Bankasının TL’nin değerini günlük döviz kurlarına göre düzenlemesine imkân tanıyan düzenlemeler yapıldı. 1981 yılında sermaye piyasasının koruma altına alınması için Sermaye Piyasası Kurulu kuruldu. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Ülkedeki medya organları sıkı bir denetim altında tutulmaktaydı. C seçeneğinde verilen bilgi çeldirici olarak kullanılmıştır. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.

Doğru yanıt B seçeneğidir. Diğer seçeneklerde verilen bilgiler Turgut Özal'ın 2. Başbakanlığı sırasında gerçekleştirdiği icraatlarıdır.

III. ve V. seçenekte verilen bilgiler çeldirici olarak kullanılmıştır. SHP ve DYP seçimi birlikte boykot etmişlerdir. Cumhurbaşkanlığı seçimi ise 31 Ekim 1989 tarihinde yapılmıştır. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.

Yıldırım Akbulut Haziran 1991’de yapılan genel kongrede koltuğu Mesut Yılmaz’a bırakmak zorunda kaldı. Dolayısıyla ANAP genel başkanı sıfatıyla Akbulut ve Yılmaz peş peşe başbakan oldular. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Seçim sistemindeki çifte baraja takılmamak için zayıf olan siyasi partiler birleşme yoluna gittiler. Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) ile Islahatçı Demokrasi Partisi (IDP) Refah Partisi (RP) ile Halkın Emek Partisi (HEP) de SHP ile seçim ittifakına girdiler. Doğru yanıt B seçeneğidir.

AK Parti, 1950 sonrası demokrasi tarihinin en uzun süreli iktidarda kalan partisidir.

AK Parti Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde 14 Ağustos 2001 tarihinde kurulmuştur.