TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ - Deneme Sınavı - 29

27 Mart 1994 günü yapılan yerel seçimlerde İstanbul ve Ankara’nın büyükşehir belediye başkanlıklarını Refah Partisinin adayları kazanmıştır. Gündemi uzun süre meşgul eden bu durum ülkede İslamcı muhafazakâr siyasetin ön plana çıkması olarak değerlendirilmiştir.

Abdullah Öcalan’ın yakalanma olayı sırasında iktidarda olan DSP, tarihindeki en yüksek oyu almış ve seçimden birinci parti olarak çıkmıştır.

28 Şubat Kararları sonrası RP kapatılmış ve bazı parti üyelerine siyaset yasağı getirilmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

10-11 Aralık 1999 günlerinde, AB’nin Helsinki Zirvesi’nde Türkiye’nin AB’ye tam üyelik için adaylık başvurusu kabul edilmiştir. Bu tarihe kadar, sürekli oyalanan bir ülke olan Türkiye, AB’nin resmî aday ülkesi hâline gelmiştir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

10-11 Aralık 1999 tarihlerinde Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de gerçekleşen AB Zirvesi’nde, Türkiye’nin AB’ye tam üyelik başvurusu, bazı yasal düzenlemeleri çıkartması koşuluyla, kabul edilmiş ve Türkiye AB aday ülkesi statüsünü elde etmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Süleyman Demirel, cumhurbaşkanlığı da dâhil, cumhuriyet tarihinin büyük bir bölümünde aktif olarak 36 yıllık siyasi kariyerini devletin en üst kademesinde noktalamıştır. Askerî darbelere ve muhtıralara muhatap olan siyasi bir lider olarak Demirel, aynı zamanda 1980 askerî müdahalesinden sonra yedi yıl siyasi yasaklı kalmış fakat bu siyasi yasağının kalkmasından dört yıl sonra iktidara gelmeyi başarabilmiş önemli bir siyasi kişiliktir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Dünya Bankası başkan yardımcılarından Türk ekonomist Kemal Derviş, Başbakan Ecevit’in davetlisi olarak Türkiye’ye getirilmiş ve ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı yapılarak dışarıdan kabineye alınmıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Cumhurbaşkanı Demirel, ülkedeki gerginliğin giderilmesi gerektiğini ifade ederek hükûmeti kurma görevini DYP Genel Başkanı Tansu Çiller yerine, ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz’a vererek RP-DYP hükûmetine fiilen son vermiştir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

3 Kasım 2002 seçimlerinde koalisyon üyeleri barajın altında kalarak meclise girememişlerdir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Türkiye’de 1995 seçimleri sonrasında Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümet kurma görevini 132 milletvekiliyle ikinci gelen Anavatan Partisi Lideri Mesut Yılmaz’a verdi. Anavatan Partisi 132 milletvekiliyle mecliste güvenoyu almak için yeterli milletvekili sayısına sahip değildi. Hükümetin kurulması için ANAP ve DYP 3 Mart 1996 tarihinde partiler arası bir koalisyon protokol imzalayarak ANAYOL koalisyonunu kurdular.

20 Mayıs 1983 tarihinde Anavatan Partisi (ANAP)ni kurarak yeniden aktif siyasete
döndü. 1983 ve 1987 seçimlerini kazanıp başbakan olarak iktidara geldi. 18 Haziran 1988 tarihinde ANAP’ın 2. Olağan Kongresi’nde konuşurken Kartal Demirağ isimli bir şahıs tarafından silahlı suikasta uğradı ve sağ elinden yaralanarak kurtuldu.

Bazı akademisyenlerin ortalama Türkiye halkı ile devlet seçkinlerinin farklılığını vurgulamak için yaptıkları bir kavramsallaştırmadır. Beyaz Türkler Batılılaşmış, mavi renkli, eğitimli, seküler ve İstanbul şehrinin seçkinleri olarak bilinen ve ülkenin siyasi, ekonomik ve kültürel hayatını kontrol eden etkili bir azınlığı ifade etmektedir. Siyah Türkler ise Anadolulu, eğitim görmemiş, bıyıklı, esmer tenli ve geleneksel çoğunluğu ifade etmede kullanılır.

Darbeden hemen sonra ilk olarak Türkiye’deki siyasal rejim ve rejimin istikrarını sağlama çabaları üzerinde duruldu. Bunun için de kısa süre içinde sert bir şekilde siyasi ve sivil alana müdahale edildi. Darbeden sadece bir hafta sonra Konsey üyeleri TBMM’de yemin ederek “meşruiyet” sağlamaya çalıştılar. Emekli bir amiral olan Bülent Ulusu’ya kurdurulan hükûmet için de Meclisten güvenoyu alınarak yönetim tam anlamıyla devralındı.

MGK ve hükûmeti sadece siyaseti değil, aynı zamanda toplumsal alanı da yeniden şekillendirmeye çalıştı çünkü siyasi partilerle birlikte tüm sendika, sivil toplum örgütleri, kitle örgütleri ve derneklerin de faaliyetleri durduruldu. Devam etmekte olan bütün grev ve lokavtlar kaldırıldı; Türk-İş dışındaki DİSK, MİSK ve Hak-İş gibi bütün işçi sendikalarının faaliyetlerine son verildi. Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu ve Türk Hava Kurumu haricindeki bütün dernek ve sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleri yasaklandı.

Doğru cevap 50'dir.

Yapılan seçimlerde DYP oyların %27.03’ünü alarak 178 milletvekilliği kazandı. ANAP
ise %24 oy oranıyla ancak 115 milletvekili çıkararak iktidardan düştü. SHP 88, RP 62, DSP
ise sadece 7 milletvekilliği kazanabildi. Seçim ittifaklarının da etkisiyle seçimlerin ardından
8 ayrı siyasi parti Mecliste temsil edilir oldu. Seçimlerin en önemli sonuçlarından biri 1970’li
yılların kudretli siyasetçileri Demirel, Ecevit, Erbakan ve Türkeş’in yeniden meclise girmeleri oldu. Tek partinin iktidarı mümkün olmadığından Türkiye siyaseti yeniden koalisyon
hükûmetlerine mecbur kaldı. Ülkenin siyasi tarihinde önemli bir uzlaşma sağlanarak merkez
sağ (DYP) ve merkez sol (SHP) partileri bir araya gelerek bir koalisyon hükûmeti kurdular

Kitabın 119. sayfasında verilen bilgilerden anlaşılacağı üzere doğru cevap Turgut Sunalp'tır.