TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ - Deneme Sınavı - 11

Doğru cevap C şıkkıdır. Kitabınızın 123. sayfasında “1987 Genel Seçimleri: ANAP’ın İkinci İktidar Dönemi” başlığı altında ANAP iktidarının ekonomi alanındaki önemli yeniliklerinden biri olan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın kuruluş tarihi ile ilgili bilgi verilmektedir.

Doğru cevap D şıkkıdır. Kitabınızın 114. sayfasında “Turgut Özal’ın Hayatı ve Kişiliği” başlığı altında ve kitabınızın 123. Sayfasında “ÖZAL’IN CUMHURBAŞKANLIĞI DÖNEMİ” başlığı altında Özal’ın cumhurbaşkanı olarak geçirdiği dönem anlatılmaktadır.

20 Ekim 1991 tarihinde yapılan milletvekilliği genel seçimleriyle ülkede yeni bir siyasal döneme girilmiştir. Seçim barajı %10 olarak uygulanmış ve birçok parti seçime ittifaklarla girmek zorunda kalmıştır. ANAP’tan kopanların kurduğu Demokratik Merkez Partisi (DMP), DYP saflarında seçime girerken RP ile MÇP (Milliyetçi Çalışma Partisi) de yanlarına Islahatçı Demokrasi Partisini (IDP) alarak RP altında seçimlere girmiştir. Seçimden birinci parti olarak DYP çıkmıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Türkiye Cumhuriyetinin 8. cumhurbaşkanı Turgut Özal'dır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Başbakanlığını Tansu Çiller’in yaptığı koalisyon hükûmeti 5 Temmuz 1993 günü 247 oyla güvenoyu alarak Türkiye’nin 50. hükûmeti olarak görevine başlamıştır. Bu yıllar, DYP-SHP hükûmeti adına ülkedeki güvenlik zafiyetinin de arttığı yıllar olarak görülürken yine bu dönemde çeşitli gazeteci, yazar ve hukukçular suikasta uğramışlardır. Bu kişilerden bazıları Muammer Aksoy, Bahriye Üçok, Turan Dursun, Çetin Emeç ve Uğur Mumcu’dur. Bu kişilerin suikast sonucu hayatlarını kaybetmeleri ülkede yoğun tartışmalara sebep olmuştur. Yine bu hükûmet döneminde 2 Temmuz 1993 günü Sivas’ta yaşanan ve 37 Alevi vatandaşın ölümüyle sonuçlanan Madımak Oteli’nin yakılması olayı ile ayrılıkçı terör örgütünün Erzincan’ın Başbağlar beldesinde 33 köylüyü öldürmesi, ülkedeki etnik ve mezhepsel gerilimin geldiği nokta adına önemlidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Millî Güvenlik Kurulunun 28 Şubat 1997 tarihindeki toplantısında Türkiye’de “köktenciliğin yayılmasını önlemek” amaçlı, 18 maddeden oluşan bir metin ordu komutanları tarafından kurulun siyasi üyelerine sunulmuştur. Bu maddelerden bazıları şunlardır: Cemaat ve tarikatlarca işletilen okul, yurt, vakıfların kapatılması; imam-hatip liselerinin sayısının ülkedeki din adamı ihtiyacına göre azaltılması; kökten-dincilerin üniversitelerde dâhil tüm kamu kurumlarında kadrolaşmasına müsaade edilmemesi ve zorunlu ilköğretimin 5 yıldan 8 yıla çıkarılması. Doğru cevap C şıkkıdır.

19 Şubat 2001 tarihinde yapılan Millî Güvenlik Kurulu toplantısında, Başbakan Ecevit ile Cumhurbaşkanı Sezer arasında anayasal çerçevedeki bir konuya ilişkin olarak bir tartışma yaşanmıştır. Başbakan Ecevit’in bu tartışmayı bir basın
toplantısında kamuoyuyla paylaşması, siyasi çatışma ve istikrarsızlık içinde olan ülkenin, zaten kırılgan olan ekonomisinin daha derin bir krize girmesine yol açmıştır. Bu olaydan sonraki bir hafta içinde öncelikle Türk lirası yabancı paralar karşısında %130 oranında değer kaybetmiş, enflasyon ise %90’ı bulmuştur. Bunun bağlantılı olarak borsada da çok sert bir düşüş yaşanmıştır. Özellikle bankacılık sektörünü vuran krizde, yirmi banka iflas etmiş, binlerce bankacı işsiz kalmış ve birkaç ay içinde sayıları milyonları bulan insan da işlerinden atılmıştır. Cumhurbaşkanı Sezer, ilk başlarda kendisini cumhurbaşkanı seçtiren hükûmet ile
uyumlu bir görünüm sergilemiştir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Doğru cevap C şıkkıdır. Kitabınızın 137. Sayfasında “DOĞRU YOL PARTİSİ (DYP) - SOSYAL DEMOKRAT HALKÇI PARTİ (SHP) KOALİSYON HÜKÛMETİ” başlığı altında koalisyon kurulurken atılan ilk adımın DYP’den Hüsamettin Cindoruk’un TBMM başkanı seçilmesi olduğu bilgisi verilmektedir.

Doğru cevap E şıkkıdır. Kitabınızın 139. Sayfasında “SÜLEYMAN DEMİREL’İN CUMHURBAŞKANI SEÇİLMESİ VE YENİ DYP-SHP KOALİSYON HÜKÛMETİ” başlığı altında, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin kuruluşu ve kaldırılışı konusunda bilgi verilmektedir.

Doğru cevap D şıkkıdır. Kitabınızın 139. Sayfasında “SÜLEYMAN DEMİREL’İN CUMHURBAŞKANI SEÇİLMESİ VE YENİ DYP-SHP KOALİSYON HÜKÛMETİ” başlığı altında Tansu Çiller’in başbakanlığa seçilme süreci anlatılmaktadır.

Doğru cevap C şıkkıdır. Kitabınızın 140. Sayfasında “SÜLEYMAN DEMİREL’İN CUMHURBAŞKANI SEÇİLMESİ VE YENİ DYP-SHP KOALİSYON HÜKÛMETİ” başlığında, 1994 yerel seçimlerinde İstanbul belediye başkanlığını recep Tayyip Erdoğan’ın kazandığı bilgisi verilmektedir.

Doğru cevap E şıkkıdır. Kitabınızın 146. Sayfasında “18 NİSAN 1999 GENEL SEÇİMLERİ VE DSP-MHP-ANAP HÜKÛMETİ” başlığı altında Türkiye’nin AB’ye tam üyelik için adaylık başvurusu süreci anlatılmaktadır.

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde siyasal ve sosyal istikrarın sağlanamaması en önemli sorun olarak ortaya çıkmaktadır. İstikrarın bozulması, en başta demokrasiye zarar vermektedir. Doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

27 Mayıs yönetimi, TSK’nin vesayetini mümkün kılacak ve DP türünden güçlü partilerin doğmasını önlemeye dönük bir siyasal düzen hedeflemiştir. Seçim Kanunu ve SiyasalPartiler Kanunu’ndaki değişikliklerden sonra çok parçalı; bölünmeleri ve küçük partileri
teşvik eden, kırılgan ve zayıf bir siyasal par  sistemi ortaya çıkmıştır. Doğal olarak bu yapı da zayıf ve kırılgan hükûmetleri doğurmuştur. Siyasal üst yapıdaki bu durum aşağıya da yansımış ve toplumda da bir parçalanma ve kırılma ortaya çıkmıştır. Doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir.

Bu dönemde toplumdaki ve ordudaki bu hareketliliğin yanı sıra siyasi partilerin içi de rahat değildir. Özellikle iki büyük partide büyük karışıklıklar ve kopmalar gözlenmektedir. Turhan Feyzioğlu ve arkadaşları CHP’den ayrılarak Güven Partisini kurmuştur. AP içinde de eski Demokratlar ile Demirel arasındaki gerginlik had safhaya ulaşmış ve sonunda eski Demokratlar, Ferruh Bozbeyli liderliğinde Demokratik Partiyi kurarak AP’den ayrılmışlardı. TİP’te ise Mehmet Ali Aybar, Sadun Aren ile Behice Boran grubu çekişmekteydi. Doğru yanıt C seçeneğinde verilmiştir.

12 Mart darbesinin ardından CHP’li Nihat Erim, hükûmeti kurmakla görevlendirilmiştir. Erim, bağımsız kalabilmek CHP’den istifa etmiştir. Bu olay üzerine, darbenin desteklenmemesini savunan Ecevit, genel sekreterlikten istifa etmiştir. Doğru yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

Darbe sonrası dönemin ilk seçimine CHP, yeni CHP olarak girmiştir. Çünkü CHP’nin hem lideri hem yapısı değişmiştir; CHP kendini artık solda tanımlamaktadır. Erbakan ise MNP’nin yerine MSP’nin kuruluşuna önayak olmuştur. AP’den ayrılan eski Demokratların öncülüğünde kurulan Demokratik Parti de bu seçimlere yeni bir parti olarak dâhil olmuştur. Sağ partiler AP, MSP, MHP, Demokratik Parti adları ile bölünmüşlerdir. Cumhuriyetçi Güven Partisi ise CHP'den kopanlarca kurulmuştur. Doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir.

1973 seçimlerinin ardından  hükûmeti kurma görevi yeniden kendisine verilen Ecevit, MSP ile uzun görüşmeler ve sıkı pazarlıklar sonucunda CHP-MSP koalisyon hükûmetini kurmuştur. Ecevit, meşhur “tarihî yanılgı” deyimini bu dönemde kullanmış; tarihî yanılgıların doğurduğu suni ayrılıkların düzeltileceğinden söz etmiştir. Erbakan da “CHP ile hastalığın teşhisinde birleşiyoruz da tedavisinde ayrılıyoruz” beyanında bulunmuştur. Doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

Kıbrıs'a yapılan İkinci Harekât’tan kısa bir süre sonra MSP ile CHP arasındaki, zaten var olan anlaşmazlıklar iyice ilerlemiş ve gün yüzüne çıkmaya başlamıştır. Bununla birlikte Ecevit'in İskandinav
ülkelerine yapacağı gezi yüzünden MSP ile CHP arasındaki anlaşmazlık kriz noktasına çıkmıştır. Ecevit, Başbakanlık vekâletini Erbakan’a vermek istememiş, Erbakan da Ecevit’in gezi kararnamesini imzalamamıştır. Bunun üzerine Ecevit, istifasını vermiştir. Ömrü bir yıl bile sürmeyen bu hükûmet, 26 Ocak 1974-17 Kasım 1974 tarihleri arasında görev yapmıştır. Doğru yanıt C seçeneğinde verilmiştir.

Demirel, I. Milliyetçi Cephe hükûmetini, büyük pazarlıklar ve ince hesaplarla, DP’den ayrılan Bilgiç liderliğindeki 9 milletvekilinin de destek vermesiyle kurmaya muvaffak olmuştur. Bir yamalı bohça niteliğindeki hükûmet, AP (16 bakanlık), MSP (8 bakanlık),CGP (4 bakanlık) ve MHP (2 bakanlık)’den oluşmuştur. Doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir.