TURKİSH LANGUAGE II

Yazılı anlatım, insanlığın ortak belleği olan yazının bulunması ile başlar. Belli bir düzene sahip olmasa da noktalama işaretlerinin yazının bulunmasından beri kullanıldığı belirtilmektedir. Antik çağda noktalama işaretlerinin kullanımı, kopyası tamamlanan kitapların gözden geçirilip düzeltilmesi sırasında yapılıyordu. Batı’da özellikle 16. yüzyılda matbaanın gelişmesi ile noktalama işaretlerinin kullanımı da yaygınlık kazanmıştır (Atasoy, 2010: 824). 19. yüzyılda noktalama işaretleri genelleşmiş ve belli kurallara bağlanmıştır. Bugün dünyada kullanılan Çin, Arap, Ermeni, Kiril gibi birçok alfabede çoğunlukla Batılı noktalama işaretleri kullanılmaktadır.

Günümüzde kulland›¤›m›z noktalama işaretlerinin birçoğu, yazı dilimize Batı’dan, Tanzimat döneminde geçmiştir. Bu işaretleri bizde ilk olarak Şinasi, Şair Evlenmesi (1859) adlı tiyatro eserinde kullanmıştır. Bilindiği gibi bu eser, aynı zamanda basılı ilk Türkçe tiyatro eseri olma özelliği taşımaktadır. Direktör Âli Bey’in Molier’den Ayyar Hamza adıyla çevirdiği tiyatro eserinde noktalama işaretlerini daha fazla kullandığı görülür (Koç, 2008:279). Ancak araştırmacılar bu eserlerde noktalama işaretlerinin bugünkü kadar kapsamlı olmadığını belirtmektedirler.

Nokta, anlatılmak istenenleri sırasıyla vermeyi sağlayan sözlerin sınırlarını gösterir.

Yanlış cevap "D" şıkkıdır. Bir cümlede virgüllerle ayrılan kelimeler veya kelime öbekleri kendi içinde gruplanabiliyorsa bunlar birbirinden nokta ile değil, noktalı virgülle ayrılır.

Virgül, anlama doğrudan etki eden ve cümlede karışmayı önleyen ayırıcı işarettir. Okuyana, ses tonunu ayarlaması ve yazılanları doğru okuyabilmesi için yol gösterir.

Noktalı virgül bir nokta ve bir virgülden oluşur. Yazılı metnin seslendirilmesinde virgüle göre biraz daha uzun soluklanılacak yeri gösterir. Sıralı cümleyi oluşturan cümleler, virgülle ayrılıyor ve kendi aralarında gruplanabiliyorsa bu gruplar birbirinden noktalı virgül işareti ile ayrılır.

Cümleden sonra, cümle ilgili yapılacak açıklamadan önce iki nokta kullanılır. Kendinden sonra bir açıklama ya da birkaç örnek geldiğini bildirir. Bunların dışında söyleyişi etkili kılmak için de kullanılır.

Aynı zamanda basılı ilk tiyatro eseri olma özelliğini de taşıyan Şinasi'nin Şair Evlenmesi adlı eseri yazım dilimizde modern noktalama işaretlerinin ilk kullanıldığı eserdir. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.

Bir yazıda yer, tarih vb. verilen bilgilerle ilgili olarak tereddütler varsa bu durum, ayraç içinde soru işareti kullanılarak belirtilir.

Batılı anlamda noktalama işaretlerini Türkçe’ de ilk kullanan yazar Şinasi' dir.

Cümlede kelime öbeklerini belirlemek için virgül kullanılır. Diğer seçeneklerde nokta kullanılır. Cevap D şıkkıdır.

Verilen durumlarda iki nokta üst üste kullanılır. Cevap E şıkkıdır.

Verilen durumlarda çift tırnak işareti kullanılır. Cevap D şıkkıdır.

Verilen durumlarda kesme işareti kullanılır. Cevap C şıkkıdır.

Verilen durumlarda kısa çizgi kullanılır. Cevap B şıkkıdır.

Satır sonuna sığmayan kelimeleri bölerken kısa çizgi kullanılır. Cevap C şıkkıdır.