TURKİSH LANGUAGE I

Türkçede sözcükler geleneksel olarak ad, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç, ünlem ve eylem olmak üzere sekiz türde toplanmaktadır. Verilen şıklar incelendiğinde kalem sözcüğünün ad, güzel sözcüğünün sıfat, geri sözcüğünün zarf, rağmen sözcüğünün edat ve herkes sözcüğün de zamir olduğu görülür.

Doğru cevap e şıkkıdır

Doğru cevap a şıkkıdır

Tabanlar, eklerin, yani bağımlı biçim birimlern eklendiği yalın sözcükler, yani bağımsız biçim birimlerdir. Tabanlar kök veya türemiş sözcük olabilir. Mesela göz, gözlük sözcügünün; gözlük, gözlükçü sözcüğünün; gözlükçü ise gözlükçülük sözcüğünün tabanıdır. Doğru cevap c şıkkıdır

Doğru cevap d şıkkıdır

Addan ad yapma ekleri ad kök ya da gövdelerinden köken anlamıyla bağlantılı yeni ad gövdeler yapan eklerdir. Doğru cevap c şıkkıdır.

Eylemin gösterdiği hareketin ardı ardına ya da sıklıkla yapıldığını gösterir. Türkçede en sık kullanılan sıklık çatıları AlA- -IstIr-, -klA-. ov->ovala-, silk-> silkele-, serp-> serpiştir-, ovuştur- vb. sür- > sürükle-, say- > sayıkla- vb. örnekler eylemn ardı ardına yapıldığını gösteren sıklık çatılarıdır. Doğru cevap a şıkkıdır.

Hâl ekleri olarak da bilinen durum ekleri, cümle içindeki adları diğer sözcüklere değişik anlam ilişkileri çerçevesinde bağlayan biçim birimlerdir. Durum ekleri iki adı biribirine bağlayan ilgi durumu dışında, genellikle adlarla cümlenin asıl öğesi olan yüklem arasında ilişki kurar. Türkçede yalın, yükleme, ilgi, yaklaşma, bulunma ve uzaklaşma olmak üzere altı durum ekinin bulunduğu kabul edilir. Bunların dışında farklı kaynaklarda –CA ile yapılan eşitlik, -lA ve –(X)n le yapılan araç durumları da durum ek olarak kabul edilmektedir. Doğru cevap d şıkkıdır.

Ek eylemler, ad soylu sözcüklerin yüklem olarak kullanılmasını, eylem cümlelerinde ise birleşik çekimler sağlayan eklerdir. Ad soylu sözcüklerin eylem olarak çekminide birinci ve ikinci kişilerde -, üçüncü kişinin çekminde ise -DIr bildirme eki kullanılır. Doğru cevap e şıkkıdır.

Tarz zamanda hareket noktasını konuşanın, konuştuğu andan bir başka zamana aktarmasıyla ortaya çıkar. Tarz, yükleme eklenen - eylemnin geçmişs zamanlarda ve şart kipinde çekimlenmesiyle oluşur. Türkçede dört tarz vardır: Bildirme, öykü, rivayet, şart. Doğru cevap b şıkkıdır.

Zarf filler eylemlerden geçici olarak türetilen zarf işslevndeki sözcüklerdir. Zarf filler zarf ve eylem özellklerini birlkte gösterebilir. Zarf fiillerin diğer bir görev de asıl eylem ile yardımcı eylem birleştirerek birleşik eylem yapmalarıdır. Doğru cevap d şıkkıdır.

Doğru cevap b şıkkıdır

Doğru cevap c şıkkıdır

Açık kelimesi eylemden türetilmiş bir addır. Doğru cevap a şıkkıdır

Saklambaç kelimesi saklamak fiilinden türetilmiş bir addır. Doğru cevap d şıkkıdır.

Dönüşlü çatı: Yıkandım, küreklere asıldık örneklerindeki gibi, yüklemin bilidiridiği eylemin özneye döndüğünü, eylemin özne tarafından kendi kendine yapıldığını gösteren çatıdır. Dönüşlü çatı ekleri - n- ve -l-’dir. Yıka-> yıkan-, bak->bakın-, yor->yorul- vb. Dönüşlü çatılarda, yüklem çoğunlukla nesne alamaz, ancak “bavulu yüklendim” örneğinde oldugu gibi geçişli eylem de olabilir. Doğru cevap e şıkkıdır

Doğru cevap d şıkkıdır

Kapıyı kelimesi yükleme/belirtme/nesne durumu eki almıştır. Doğru cevap e şıkkıdır.

Tarz zamanda hareket noktasını konuşanın, konuştugu andan bir başka zamana aktarmasıyla ortaya çıkar. Tarz, yükleme eklenen - eyleminin geçmiş zamanlarda ve şart kipinde çekimlenmesiyle oluşur. Türkçede dört tarz vardır: Bilidirme, öykü, rivayet, şart. Doğru cevap a şıkkıdır.

Şekilde de görüldüğü gibi, ad durum eklerinden -ı ve -u; yükleme/belirtme/nesne durumlarında kullanılmaktadır. D seçeneğindeki 'İstanbul'u' sözcüğü belirtme/nesne durumundadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.