TURKİSH LANGUAGE I

Art damaksıllaşma, sözcükteki ön ünlünün benzeşme, uzun ünlülerin kısalması vb. çeşitli

seslik nedenlerle art ünlüye dönüşmesidir. Doğru cevap C’dir.

Yuvarlaklaşma, sözcüklerdeki düz ünlülerin genellikle, ET bolmış > olmuş gibi ünlü benzeşmesi ya da Far. dīvār> duvar, Ar. هamīr > hamur, mufti > müftü örneklerindeki gibi /b, f, p, v/ ünsüzlerinin yuvarlaklaştırıcı etkisi sonucu yuvarlak ünlülere dönüşmesidir. Doğru yanıt D'dir.

İnsanın kafatasında iki büyük boşluk vardır. Bu boşluktan üstte olan burun boşluğu, altta olan ağız boşluğudur. Doğru cevap A'dır.

Gırtlaktan ağız boşluğuna gelen hava burada alt çene, üst çene, dil, dişler, ön damak (yumuşak damak), art damak (sert damak) ve dudaklar aracılığıyla çeşitli seslere dönüşür. Doğru cevap D'dir.

1928 yılında Harf Devrimi ile kabul edilenTürk alfabesi 1929’da resmen uygulanmaya başlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Türkçede sekiz tane ünlü harf vardır. Doğru cevap C'dir.

Ünlülerin sınıflandırılmasında esas olan boğumlanmayla ilgili belli başlı ölçütler şu şekildedir:

Artlık/Önlük

Darlık/Genişlik

Düzlük/Yuvarlaklık

Uzunluk/Kısalık.

Doğru cevap E'dir.

Türkçenin ünsüzleri genel olarak;

-Oluşum/boğumlanma yerlerine (çıkaklarına) göre

-Ötümlü/ötümsüz (titreşimli/titreşimsiz) olmalarına göre

-Sürekli/süreksiz olmalarına göre

-Ağız/ geniz ünsüzü olmalarına göre dört grupta sınıflandırılır.

Doğru cevap B'dir.

Türkçe kökenli sözlerde /j/ bulunmaz. Doğru cevap C'dir.

Sözcük sonunda /b, c, d, ġ, g/ ünsüzleri bulunmaz. Doğru cevap A'dır

Türkçede iki ünsüz hatta üç ünsüz yan yana gelebilir. Doğru cevap D'dir.

Ünsüz Tekleşmesi; özgün söylenişlerinde veya yazılışlarında ikiz ünsüz bulunan sözcüklerin söyleyişte veya yazımda ünsüzlerden birinin düşmesidir. Doğru cevap A'dır.

Konuşma seslerinin üretimini ve algılanmasını şu üç aşamada değerlendirebiliriz:

• Söyleyiş ses bilgisi: Konuşurlar sesleri nasıl üretir?                                    • Akustik ses bilgisi: Sesler havada nasıl yol alır?
• İşitsel ses bilgisi: Dinleyenler sesleri nasıl algılar? Doğru yanıt B'dir.

Okul gramerlerinde ünsüzler için kullanılan ‘sert’ veya ‘yumuşak’ sıfatları aslında akciğerden gelen hava akımının şiddetinin ses tellerine çarpmadan korunması ya da çarparak azalmasını ifade eder. Hava akımının ses tellerine çarparak boğumlanması durumunda ötümlü (yumuşak ünsüzler) veya ses tellerinde herhangi bir engelle karşılaşmadan, yani enerjisini yitirmeden boğumlanması durumunda ötümsüz ünsüzler (sert ünsüzler) oluşacaktır.

Ünlülerin sınıflandırılmasında; ön ünlüler /e, i, ö, ü/, yuvarlak ünlüler /o, u, ö, ü/, dar ünlüler /ı, i, u, ü/ oluşur. Buna göre "güldür" sözcüğündeki "ü" ünlüsü ön, yuvarlak, dar ünlü içerir. Doğru yanıt C'dir.

En temel ünlü ses olarak /a/ kabul edilir. Türkçe için en zayıf ünlü ise /ı/dır. Doğru yanıt A'dır.

Gırtlakta oluşan tek ünsüz, /h/dir. Doğru yanıt C'dir.

Jandarma, zangır zangır, hesap, ad Tükçe sözcük değilken yabancı Türkçe bir sözcüktür ve diğerlerinden bu nedenle farklıdır. Doğru yanıt D'dir.

Türkçede iki ünsüz hatta üç ünsüz yan yana gelebilir. Doğru yanıt D'dir.

Örneğin git- ünlü ile başlayan bir ek alıp t ünsüzü, iki ünlü arasında kaldığı zaman gi-d-er, gi-d-iyor, gi-d-ecek sözcüklerinde gördüğü gibi ötümlüleşerek d ünsüzüne gelişir. Bu gelişmenin sebebi tarihseldir. Doğru yanıt B'dir.