TURKİSH LANGUAGE I

Ağız boşluğunda ağız sesleri, geniz boşluğunda geniz sesleri oluşur. /m/ ve /n/ geniz sesleri, diğer seslerin tamamı ağız sesidir. Örneğin dudak ünsüzleri /b/ sesi ile /m/ sesi arasındaki tek fark, birincinin ağız sesi, ikincinin geniz sesi olmasıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

B seçeneğinde yer alan ifade doğru değildir. Türk alfabesi; 1928 yılında Harf Devrimi ile kabul edilmiş, 1929’da resmen uygulanmaya başlamıştır.

U/ü sesleri; art, yuvarlak, dar ses grubuna girmektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Türkçenin ünsüzleri genel olarak; oluşum/boğumlanma yerlerine (çıkaklarına) göre, ötümlü/ötümsüz (titreşimli/titreşimsiz) olmalarına göre, sürekli/süreksiz olmalarına göre, ağız/ geniz ünsüzü olmalarına göre dört grupta sınıflandırılır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Türkçede istisnai birkaç sözcüğün dışında /c, f, ğ, h, j, l, m, n, ñ, p, r, ş, v, z/ ünsüzleri söz başında bulunmaz. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Daralma; benzeşme, daraltıcı ünsüzlerin etkisi vb. seslik nedenlerle geniş ünlülerin dar ünlü hâline gelmesidir. A seçeneğinde yer alan "Kavşak" sözcüğünde ünlü düşmesi olduğu görülmektedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Göçüşme, sözcük içindeki iki sesin yer değiştirmesidir. Genellikle /l, p, r/ ünsüzlerinin ikisinin birlikte bulunduğu sözcüklerde görülür. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Vurgu, herhangi bir sözcenin parçasının diğer parçalara göre daha baskılı ve güçlü biçimde söylenmesidir. Böylelikle daha baskılı söylenen parçaya önem verilmiş olur. Doğru yanıt C seçeneğidir.

En temel ünlü ses olarak /a/ kabul edilir.

Türkçe için en zayıf ünlü ise /ı/ dır.

Gırtlakta oluşan tek ünsüz /h/dir.

Türkçede iki sessizin yan yana gelemeyeceği kanısı oldukça yaygındır. İki hatta üç ünsüz yan yana gelebilir

Sözcükteki seslerden birinin çeşitli nedenlerle düşmesi durumunda , sözcükteki bu kaybı telafi edecek bir gelişme olması beklenir. Ünsüzler düşerken bu düşmeyi telafi etmek üzere kendilerinden önceki ünlünün süresini uzatabilir.

Söz başında ünlü düşmesi ... ısıcak>sıcak, ısıtma>sıtma vb..

Ön damaksıllaşma : Sözcükteki art ünlülerin , benzeşme, /c,ç,i,s,y/ ünsüzlerinin etkisi vb. nedenlerle ön ünlülere dönüşmesidir.

Göçüşme, sözcük içindeki iki sesin yer değiştirmesidir. Genellikle /l,p,r/ ünsüzlerinin ikisinin birlikte bulunduğu sözcüklere görülür

Konuşmaya yarayan seslere konuşma sesleri adını veriyoruz. Konuşma seslerinin üretimini ve algılanmasını şu üç aşamada değerlendirebiliriz:
• Söyleyiş ses bilgisi: Konuşurlar sesleri nasıl üretir?
• Akustik ses bilgisi: Sesler havada nasıl yol alır?
• İşitsel ses bilgisi: Dinleyenler sesleri nasıl algılar?

Seslerin yazıdaki karşılığına harf denir. Bir dildeki sesleri karşılayan işaretlerin belirli bir
sırada meydana getirdiği harfler topluluğuna ise alfabe denir.Alfabe adı Yunancada, bu
alfabenin ilk iki harfine verilen alpha ve beta adlarının birleşmesinden oluşmuştur.
Türkçede alfabe için alfabenin ilk üç sesinden oluşan abece terimi de kullanılmaktadır.

1928 yılında Harf Devrimi ile kabul edilen ve 1929’da resmen uygulanmaya başlayan
yeni Türk alfabesinde, Latin alfabesinin temel harfleri alınmış, ayrıca bu temel harflerde
bazı değişiklikler gerçekleştirilerek yeni harfler yapılmıştır. Çok sayıda farklı harften oluşan karmaşık bir alfabeye yol açmamak amacıyla dilin sesleri ayırıcı işaretlerle gösterilmiştir.

Türk alfabesinde çok sayıda farklı harften oluşan karmaşık bir alfabeye yol açmamak amacıyla dilin sesleri ayırıcı işaretlerle gösterilmiştir. Temel harflerin üstüne, altına veya yanına konulan yardımcı işaret ya da simge. Kesme (’), düzeltme (ˆ), uzatma (ˉ) vd. işaretleri ayırıcı işaretlerdir.