TURKİSH LANGUAGE I - Deneme Sınavı - 47

Güverte, iskele kelimeleri İtalyanca olup, abonman ve balon kelimeleri Fransızcadan alınmıştır. Gölge kelimesi ise Türkçe KÖLGE kelimesinden türemiştir.

Balkon kelimesi Fransızcadır.

Türkiye Türkçesinin bu coğrafyada kullanılmasının nedeni, Türkçenin Osmanlı Devleti'nin resmi dili olmasından dolayıdır.

Türkçenin bu coğrafya yaygınlığını dile getiren ilk kişilerden birisi Armin Vambery'dir. Türkçe bilerek Balkanlardan, Mançurya'ya kadar yolculuk yapmıştır.

Bu dönemin ilk eserlerinden biri Kutadgu Bilig'dir.

Geçmişte Türkçenin yazımı için pek çok abece kullanıldığı görülür. İlk yazılı kaynağımız Orhon Yazıtları’nda kullanılan ve bir bölümü Türk damgalarından gelen harflerden oluşan Göktürk yazısı ulusal abecemizdir. Ancak daha sonra farklı kültür ve inançların etki alanına giren Uygurlarla birlikte başka abeceler de kullanılır olmuştur. Yapı bakımından eklemeli dil olması dolayısıyla Türkçede yeni sözcükler, terimler türetmek çok daha kolaydır. Yalnız yeryüzünde hiçbir dil saf değildir. Doğru cevap C'dir.

Eklemeli bir dil olan Türkçe köklerden ekler aracılığıyla sonsuz sayıda sözcük türetebilecek niteliktedir. Türkçe sözcüklerde güçlü ses uyumları bulunmaktadır. Ancak bunlar, Türkçenin zenginliği değil birer özelliğidir. Türkçenin güçlü yanları ve iç zenginliği olarak değerlendirebileceğimiz alanları da bulunmaktadır. Bunlar Türk dilinin tarihsel derinliği, coğrafi yaygınlığı, söz varlığının genişliği, ilişki ve nezaket sözlerinin yoğunluğu, akrabalık adlarının çeşitliliği, atasözlerinin çokluğu ve anlatım gücüdür. Doğru cevap D'dir.

Söz varlığı yalnızca bir sözcük dizisi değildir. Bir toplumun yaşayışına, yaşayış şekline, hayata bakış tarzına, maddi ve manevi değerlerine, inançlarına kısacası kültürüne ilişkin ilk bilgileri söz varlığından elde edebiliriz. Söz varlığı toplumun konuştuğu dilin sözcüklerini, deyimlerini, hazır söz kalıplarını, atasözlerini kapsar. Bir dilin söz varlığı, aynı zamanda o dili konuşan toplumun kavramlar dünyasının, dünya görüşünün göstergesidir. Doğru cevap E'dir.

Atasözleri ve deyimler anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögeleridir. Her dilin söz varlığında deyimler vardır. Kimi deyimler belirli dillere özgü olsa da bunların benzerleri başka dillerde de görülebilir. Ancak yeryüzündeki her dilin atasözü yoktur. Bir atasözünün oluşabilmesi için yüzyılların geçmesi gerekmektedir. Başlangıçta bir kişi tarafından söylenen ancak dilin konuşurları tarafından benimsenen, yüzyıllarca tekrarlanarak belirli bir kalıba dökülen atasözleri dillerin yaşını da gösteren söz varlığı ögeleridir. Atasözlerimizin anlatım gücü, ifade edilmesi zor duygu ve düşünceleri açık bir biçimde ortaya koyabilmesindedir. Yüzlerce yıllık gözlem ve deneyimler sonucunda günümüze ulaşan atasözleri içerisinde toplumsal yaşayış ve insan ilişkileri için öğütler veren, sağlık için yapılması gerekenleri bildiren, iklim olaylarını açıklayıp önlem almayı öğütleyen atasözleri mevcuttur. Doğru cevap A'dır.

"sona kalan dona kalır" - yapılacak bir işin hemen yapılmamasından dolayı geciktiren kişinin zarar ettiğini, "ağlamayan çocuğa meme vermezler" - hakkı olan şeyi bile istemenin gerekmesi gerektiği, yoksa kimsenin “şunun hakkını verelim” demeyeceğini, "sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer" - bir olaydan gerekli dersi alan, zarar gören kimsenin, ona benzer bir işle karşılaştığında uyanık davranması gerektiğini ve "yoldan kal yoldaştan kalma" - yolculukta arkadaş çok önemli olduğunu, iyi bir arkadaşla yolculuk yapmak için, gerekirse yolculuğunu geri bırakması gerektiğini ifade eder. Tek doğru eşleşme B'de vardır.

Orhon Yazıtları’nda Çince (totok ‘askerî vali’), Sanskritçe (çıntan ‘sandal ağacı’), Soğdca (ıgar ‘güçlü, kudretli’), Hintçe (makaraç ‘bir unvan veya kişi adı’), Tibetçe (bölün ‘yüksek görevli’) gibi birkaç dilden alınma çok az sayıdaki sözcükle (Tekin, 2010) başlayan etkileşim, daha sonraki dönemlerde çeşitli coğrafyalarda kullanılan Türk yazı dillerinde artmaya başlamıştır. Doğru cevap A'dır.

Türkçedeki atasözü sayısı yaklaşık olarak 4500'dür. Doğru cevap B'dir.

Türk Dil Kurumu tarafından 2011 yılında yayımlanan on birinci baskı Türkçe Sözlüğe göre en çok sözcük alıntısı yapılan dil Arapça'dır. Doğru cevap C'dir.

Bugün yabancı karşılıklarının yaygınlaştığı birçok kavramın Türkçelerinin yaşadığını gördüğümüz 13-15. yüzyıllar arasındaki bu dönem eserlerinde yabancı sözlerden etkilenmenin ortalama %20 olduğu belirlenmiştir. Sultan Veled’in İbtidaname’sinde %13, Yunus Emre’nin şiirlerinde ve Âşık Paşa’nın Garibname’sinde yaklaşık %20, Kul Mesud’un Kelile ve Dimne çevirisinde %16 oranında yabancı sözcük bulunmaktadır (Aksan, 2004). Ancak 16. yüzyıl başlarından itibaren edebî eserlerin söz varlığında Arapçadan, Farsçadan alıntılarda artış gözlenir. Özellikle divan şiirinin Fars ve Arap edebiyatından esinlenmesinin sonucunda söz varlığının Arapça, Farsça alıntılarla görünümü de değişmeye başlar. Doğru cevap C'dir.

Keçi dilimizden Macarcaya geçmiştir. Doğru cevap A'dır.

Çin, Başkurt Türkçesinin en çok konuşulduğu ülkelerden biri değildir. Doğru cevap E'dir.

Sarı Uygur Türkçesinin konuşulduğu ülke Çin'dir. Doğru cevap B'dir.

Finlandiya'da konuşulan Türkçe Tatar Türkçesidir. Doğru cevap D'dir.

Yakutça Rusya'da kullanılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Türk Dil Kurumunun 2011'de sanal ortamda kullanıma sunduğu Büyük Türkçe Sözlük’te yaklaşık 572.000 söz varlığı bulunmaktadır. Doğru cevap C'dir.