TÜRKÇE SÖZLÜ ANLATIM

Eş adlılık, aynı anlama gelen sözcüklerde görülen bir anlam özelliğidir. Sesteşlik, eş yazılışlık yanında başka dillerden alınmış olan sözcüklerde de görülür. Tam eş adlılık ve kısmi eş adlılık olmak üzere iki türünden söz edilebilir. Tam eş adlılıkta, sözcüklerin anlamları ilgisiz, bütün biçimleri eş görünümlü, gramatikal (dilbilgisi yönünden uygun) olması gereklidir. Örneğin; yüz sözcüğü, çehre ve bir sayı anlamındadır, her ikisi de isimdir. Kısmi eş adlılıkta ise dilbilgisi yönünden denklik yoktur. Örneğin boya sözcüğü, eş seslilik özelliği taşımak dışında aynı türden sözcükler değildirler. Boya, boyamayı sağlayan bir nesnedir, isimdir. Boya- eylemi de boya ismiyle ilgilidir. Yani aynı çekim eklerini almazlar. Bunlara ‘’ortak kök’’ de denir.

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde kısmi eş adlılık yoktur?

Gazetelerde okumuşsunuzdur; hani ilanlarda ‘’nitelikli eleman’’ aranıyor diye. Nedir bu nitelikli eleman sözü, ne anlama geliyor diye hep merak etmişimdir ben.

Aşağıdakilerin hangisinde bu parçada merak edilenin eş anlamlısı yoktur?

( I ) Komedyenin sıkı bir mizah anlayışı olmalıdır. ( II ) Özgünlük ve bir düşünce sancısıyla pekiştirilen bu mizah, komedyenin halka bir şeyler göstermesini kolaylaştırır. ( III ) Basmakalıp deyişlerle yapılansa mizah değil, ancak soluk bir söz yığını olabilir. ( IV ) Bu durumsa sanatçıyı doğurganlıktan uzak, yapay bir kişi yapar.  ( V ) Dolayısıyla mizah; yetenek, özgünlük ve düşünmeyle yapılan bir iştir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?

Erik sözcüğü daha önceden bütün tek çekirdekli meyvelerin ortak adı olarak kullanılırken günümüzde sadece bir meyvenin adı olarak kullanılmaktadır.

Sözcüklerin anlamıyla ilgili olarak verilen bu anlam değişikliğinin karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Hangisi ya da hangileri anlambilime ilişkin doğru ifadelerdendir?

Hangisi ya da hangileri sözlüksel anlambilimin esaslarındandır?

Aşağıdakilerden hangisi sözlükbirimlere ilişkin doğru bir ifade değildir?

Hangisi ya da hangileri sözlükçülüğe ilişkin doğru ifadelerdendir?

Aşağıdakilerden hangisi eksik anlamlı bir sözcüktür?

Aşağıdakilerden hangisi Türkçe konuşurlar için "kuş" kelimesinin prototiplerinden biri değildir?

Aşağıdakilerden hangisi birden çok anlama gelebilen özel adlardandır?

Hangisi ya da hangileri eş adlılığın olabilmesi için gereken koşullardandır?

Aşağıdaki kelimelerin hangilerinde biçimsel ilişkili zıtlık vardır?

Göstergenin geniş anlamıyla kullanılırken gösterdiği ögenin belli bir bölümünü, türünü, özelliğini göstermesi şeklinde ortaya çıkan durum aşağıdakilerden hangisidir?