TÜR203U
TÜRKÇE SÖZLÜ ANLATIM
1. Ünite
Soru 1
Bir dil topluğunda söyleyiş, yazım ve söz varlığı vb. belirli alanlarda ortak ve resmî kabulün sağlanmasına ne ad verilir?
Soru 2
Dilin nitelikleri ile ilgili olarak hangisi söylenemez?
Soru 3
Dili, aynı zamanda bir toplumsal bir olgu olarak da betimleyen dil bilimci kimdir?
Soru 4
Kişinin konuştuğu dil ile o kişinin dünyayı nasıl algıladığı ve nasıl davrandığı arasında sistemli bir ilişki olduğunu öne süren varsayım hangisidir?
Soru 5
Diller bütün farklılıklarına karşın dil bilgisinde, anlamda ve seste kimi temel benzerlikler ve ortaklıklar gösterirler. “Başka bir gezegenden dünyaya ziyaretçiler gelmiş olsa bunların bütün insan dillerini tek dil gibi görebileceklerini” ifade eden, son dönemlerin en büyük dil bilimcilerinden biri olan dil bilimci kimdir?
Soru 6
Çocuğun dil ediniminin belirli sürecinde iki sözcükten oluşan cümlelerle konuşmasına ne ad verilir?
Soru 7
İlk Türkçe döneminde aileden ilk ayrılan üye şıklardan hangisidir?
Soru 8
Bir dilin tarihi, siyasi, sosyal ve kültürel nedenlerle değişik bölgelerde ses yapısı, şekil yapısı ve kelime hazinesi bakımından önemli farklarla birbirinden ayrılan kollarından her birine ne ad verilir?
Soru 9
Yoğun dil temaslarının bulunduğu bölgelerde, farklı dillerin konuşurlarının ortak iletişim aracı olarak kullandıkları dildir. Günümüzde dünyanın lingua francası hanagi dildir?
Soru 10
Hangisi Afroasya dil ailesinden değildir?
Soru 11
“Dil, insana özgü, seslerden oluşan, öncelikle …………. , sürekli olarak …………., yeni ihtiyaçları karşılayacak biçimde üretken, kendi içinde …………. bir iletişim aracıdır.” ifadesinde boş bırakılan yerlere sırasıyla hangileri getirilmelidir?
Soru 12
I. Çocuklar ana dillerini öğrenmek için özel bir çaba harcamazlar.
II. Dil yeteneğinin kazanılması kendiliğinden olan bir şeydir.
III. Okur yazar olmayan insanlar dili sonraki kuşaklara hiçbir şekilde aktaramazlar.
IV. Dilin nasıl ortaya çıktığı konusunda farklı görüşler vardır.
Yukarıdaki ifadelerden hangisi yapı bakımından diller ile ilgili olarak doğrudur?
Soru 13
“Dil, sözlü ve yazılı biçimde gerçekleşebilir ancak …………. önceliklidir. Bilindiği gibi …………. eğitimle kazanılan bir beceridir. Çocuklar ana dillerini öğrenmek için özel bir çaba …………. .” ifadesinde boş bırakılan yerlere sırasıyla hangileri getirilmelidir?
Soru 14
I. Her sözcük kök biçimindedir.
II. Sözcükler yalnızca önden ek alabilir.
III. Sözcükler arasındaki ilişki, kelimelerin cümle içerisindeki yerleriyle ifade edilir.
IV. Çince ve Vietnamca bu grupta yer alır.
Yukarıdaki ifadelerden hangisi yalınlayan diller ile ilgili olarak doğrudur?
Soru 15
Aşağıdakilerden hangisi bükümlü dillerin özelliklerinden biri değildir?
Soru 16
“Standart dil ile karşılaştırıldığında Anadolu’da yörükler arasında beserek, dorum, igdiş, maya, lök, potuk vs. gibi deve ile ilgili daha çok sözcük vardır. Oysa şehirde yaşayan ve hayatlarında devenin bir rolü olmayanlar için deve ile ilgili daha az sözcük yeterlidir.” ifadesi aşağıdaki dilin kültürün neyi olması ile ilgilidir?
Soru 17
Yapısalcılıktan ve davranışçı yaklaşımlardan ayrılarak üretken-dönüşümlü dil bilgisi teorisini geliştiren dilbilimci aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 18
Bir dile ait seslerin oluşma ve boğumlanma özellikleri açısından ele alındığı, sınıflandırıldığı, kelime içindeki sıralanışlarının, gösterdikleri değişmelerin incelendiği; hece yapısı ve vurgu üzerinde de durulan çalışma alanı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 19
“Aynı konuşurun dili duruma göre kullanması sosyal varyasyonun nedenlerinden biridir. Her konuşur, sürekli olarak farkı dilsel davranış göstermesi gereken durumlarla karşı karşıya gelir. Günlük hayatta yakınlarımızla başka, üst pozisyondaki kişilerle başka, eşit durumdaki iş arkadaşlarımızla başka, sokakta karşı karşıya geldiğimiz insanlarla başka biçimde konuşuruz.” ifadesinde sosyal varyantların ortaya çıkmasının nedenlerinden hangisi anlatılmaktadır?
Soru 20
I. Edebî türlerden farklı olarak geniş bir okur kitlesine ulaşma hedefindedir.
II. Kolay anlaşılır bir dil tercih etme eğilimindedir.
III. Dünya görüşü gibi sebeplerle birtakım farklılıklar gösterebilir.
Yukarıda verilen özellikler hangisi ile ilgilidir?