TÜRKÇE SÖZLÜ ANLATIM - Deneme Sınavı - 5

Güzel konuşma becerisi her şeyden önce öğrencinin duyacağı güzel örneklerle kazandırılabilir. Bu nedenle, öğretmen Türkçeyi doğru kullanarak öğrencilere örnek olmalıdır. Ayrıca öğrenme ortamında güzel konuşma örnekleri öğrencilere dinletilmelidir. Bu amaçla, öğrencilerin tiyatroya götürülmesi ve uygun film örneklerinin izletilmesi, radyoda ve televizyonda öğretmen tarafından seçilen programların dinletilmesi ve izletilmesi, öğrenci düzeyine göre seçilmiş şiir kasetlerinin dinletilmesi yapılabilecek etkinlikler arasındadır. Bunun yanı sıra sözlü anlatım becerisinin geliştirilmesinde, öykü/olay anlatma, fıkra anlatma, kitap tanıtma, tartışma, drama, münazara, panel, sempozyum, kukla gösterimi gibi etkinlikler öğrencinin dil gelişimine destek sağlamaktadır. Doğru cevap D'dir.

Orta öğretim Programında sözlü anlatıma yönelik olarak belirlenmiş genel amaçlar şu biçimde açıklanmıştır (MEB, 2008, ogm.meb.gov.tr/prog_dyr.asp):

Konuşurken olayları oluş sırasına göre anlatmak ise İlköğretimin (1.-5.sınıf) ilk kademesinde kazandırılması gereken temel becerilerden biridir. Doğru yanıt E'dir.

Yukarıdaki paragrafta belirtilen amaçlar ortaöğretim programının 12.sınıf öğrencilerine yöneliktir. Doğru yanıt E'dir.

Ortaöğretim programında sözlü anlatıma ait açık oturum, sempozyum, forum, tartışma, panel ve konferans konularına yer verilmektedir. Doğru yanıt E'dir.

Açık oturum ortaöğretim dönemi 12. Sınıf öğrencileri için  hedeflenen sözlü anlatıma ait konulardan biridir. Doğru yanıt D'dir.

İlköğretim programında öğrencinin konuşma becerisini geliştirmek için önce zihinsel hazırlık yaptırılmaktadır. Bu çerçevede konuşmaya hazırlık, konuşma amacını belirleme, amaca uygun yöntem seçme, konuyu sınırlandırma, dikkatini yoğunlaştırma ve görgü kurallarına uygun konuşma üzerinde durulmaktadır. Ardından öğrencilerin kendini sözlü olarak ifade etme becerilerine ağırlık verilmektedir. Doğru yanıt D'dir.

Okul öncesi eğitim temel amaçlarından biri çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamaktır. Bu amaçla öğrencilerin kendilerini sözel olarak ifade edebilmesi için belirli bir konuda konuşmayı başlatma ve sürdürme, söz almak için sırasını bekleme, duygu, düşünce ve hayallerini söyleme, duygu, düşünce ve hayallerini yaratıcı yollarla açıklama ve üstlendiği role uygun olarak konuşma gibi amaçların kazandırılması hedeflenmektedir. Yukarıdaki etkinliğe bakıldığında bu amaçlara uygun olarak hazırlanmış bir etkinlik olduğu görülmektedir. Doğru yanıt C'dir.

Konferans düzenleme ve edebi metin tartışmaları ortaöğretim döneminde hedeflenen amaçlara yönelik etkinliklerken doğru nefes kullanımı için şarkı söyletme ve söz almak için sırasını bekleme okul öncesi döneme ait etkinliklerdir. Konuşma balonuna konuşmalar yazma ise daha çok ''Türkçeyi doğru ve etkili kullanma, kendini ifade etme ve iletişim kurma” amaçlarının hedeflendiği ilköğretim dönemine ait bir sözlü anlatım amacıdır. Doğru yanıt B'dir.

Konuşma; duygu, düşünce ve isteklerin seslendirilmesidir. İnsanlar arasında en önemli iletişim yolu olan konuşma, sözel paylaşım gereksinimini gidermesi açısından yaşamsal değer taşımaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Konuşma ve yazma bir anlatma becerisidir. Doğru yanıt A'dır.

Konuşma ve yazma bir anlatma becerisidir. Düzgün yazmak, düzgün konuşmakla yakından ilgilidir. Bu nedenle, sözlü anlatım etkinlikleri, öğrencilerin düzgün konuşmaları kadar doğru ve güzel yazmaları içinde başlangıç oluşturur. Doğru yanıt A'dır.

Öğrencilere güzel konuşma becerilerinin kazandırılması için çeşitli ders içi ve dışı etkinlikler yaptırılabilmektedir. Bu etkinliklerden tiyatroya, sinemaya, geziye götürme ve sempozyum yapma ders dışı etkinlikler içinde ele alınabilecekken masal anlattırma ders içinde yapılacak bir etkinlik olarak ele alınır. Doğru yanıt D'dir.

Okul öncesi eğitimin temel amaçlarından biri çocukların Türkçeyi doğru ve konuşmalarını sağlamaktır. Bu amaçla öğrencilerin kendilerini sözel olarak ifade edebilmesi için  dinlerken/konuşurken göz teması kurma, sohbete katılma gibi kazanımlar sağlanmaya çalışılmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

İlköğretim programında 1.-5. Sınıflar için akıcı konuşma ve sözcükleri yerinde ve anlamlarına uygun kullanma amaçları yer almaktadır. Ortaöğretim programında ise iletişim aracı olarak dilin işlevlerini kavrama amacı yer almaktadır. Doğru yanıt B'dir.

6., 7., 8. sınıf Türkçe Dersi Öğretim Programı'nda konuşma öğrenme alanının amaçları; ''konuşma kurallarını uygulama, sesini ve beden dilini etkili kullanma, hazırlıklı konuşmalar yapma, kendi konuşmasını değerlendirme ve kendini sözlü olarak ifade etme alışkanlıkları kazanmadır.'' (MEB, 2006). Doğru yanıt B'dir.

Yukarıdaki paragrafta belirtilen amaçlar ortaöğretim programının 9.sınıf öğrencilerine yöneliktir. Doğru yanıt B'dir.

Okul öncesi dönemde konuşma eğitimine yönelik amaçlardan biri öğrencilerin duygularını ifade edebilmesidir. Doğru yanıt E'dir.

Tartışma becerisini kazandırmak için yapılan etkinlikler ortaöğretim döneminde hedeflenen amaçlara yöneliktir. Konuşma balonuna konuşmalar yazma ve olayları oluş sırasına göre anlatma ilköğretim döneminde doğru nefes kullanımı için şarkı söyletme ve söz almak için sırasını bekleme ise okul öncesi döneminde sözlü anlatıma ilişikin hedeflenen amaçlara yönelik etkinliklerdir. Doğru yanıt E'dir.

Öğrencilerin sözlü anlatım becerilerini geliştirmek için açık oturum düzenleme ortaöğretim dönemi programında yer alan amaçlardan biridir. Yukarıdaki ölçekte de öğrencilerin açık oturumdaki davranışları değerlendirilmektedir. Dolayısıyla doğru yanıt B'dir.