TÜRKÇE SES BİLGİSİ

Sözcüklerin başına konan yıldız (*) işareti neyi ifade eder?

Dil incelemelerinde < ve > işaretleri neyi ifade eder?

Herhangi bir alfabe ile yazılmış bir metni yorum yapmadan başka bir alfabe ile göstermek aşağıda verilen hangi terimin tanımıdır?

'Bilinmeyen, yaygın olmayan bir alfabeyle yazılmış bir metni ses değerlerini koruyarak yorumlu bir biçimde, bilinen bir alfabeye, çoğu zaman Latin harflerine çevirmek' olarak tanımlanan aktarım sistemi aşağıdakilerden hangisidir?

Günümüz Türkçesinin yazımında kullanılan alfabeyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi, ünsüzlerinin ince veya kalın okunmasına göre farklı anlamlar kazanabilir?

Aşağıdaki hangisi yazılışı ve söylenişi aynı olup farklı anlamları da olan sözcüklerden biri değildir?

'Yar-kayalık yükselti' ve 'yar-sevgili' kelimelerinin, aynı çekim ekinin farklı ünlülü biçimlerini almalarının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

Türkçede anlam ayırıcı bir öge, yani bir sesbirim olmadığı hâlde alfabede bulunan ses aşağıdakilerden hangisidir?

Dil biliminin insan dilinin sesleriyle ilgilenen iki farklı kolu aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Türkçede ekleri yazarken, ünlü ve ünsüz uyumlarına bağlı olarak ortaya çıkan ses değişkelerini temsil edecek şekilde semboller kullanılır. Aşağıdakilerden hangisi bu uygulamaya verilebilecek doğru bir örnektir?

Eklerin bağımsız olarak değil, ancak bir sözcüğe eklenmek suretiyle kullanılabileceğini göstermek için bitişme yerine bir çizgi konur. Bu çizginin kullanımı, isim türeten ve eylem türeten eklere göre farklılık gösterir. Buna göre, aşağıdaki örneklerden hangisi kurala uygun bir örnektir?

Aşağıda, seslerin ve eklerin yazımında yaygın olarak kullanılan sembollere örnekler verilmiştir. Hangi örnekte söz konusu sembollerden biri yanlış kullanılmıştır?

"Çağdaş dil bilimi araştırmaları ışığında dil, bir topluluk içindedoğal olarak gelişen, zaman içinde değişen, göstergeler dizgesidir", tanımında dilin hangi özellikleri vurgulanmaktadır.I. Dil insanların duygu ve düşüncelerini ifade etmelerine yarayan bir iletişim aracıdır. / II. Bütün doğal diller, çeşitli nedenlere bağlı olarak, sürekli bir değişim içindedir. / III. Doğuştan getirilen dil yetisinin bir dile dönüştürülmesi için sosyal bir çevreye ihtiyaç vardır. / IV. Hiçbir iletişim aracı doğal insan dili kadar karmaşık bir yapıya sahip değildir. / V. Doğal insan dilinin oluşturduğu dizgenin temelinde sınırlı sayıdaki sesli göstergeler vardır.

Ateşimin yükselmesi hasta olduğuma işaret eder; böyle bir durumda doğal bir gösterge söz konusudur. O halde, doğal göstergenin ayırıcı özelliği nedir?

"Türkçe yansıma sözcüklere baktığımızda, örneğin, tümünde ünlü uyumu olduğunu görürüz." Bu gözlemden hareketle, yansıma sözcüklerle ilgili olarak şunlardan hangisini söylemek doğru olur? I. Yansıma sözcükler bile tamamen nedenli değildir. / II. Yansıma sözcükler ait oldukları dillerin ses yasalarına uyarlar. / III. Yansıma sözcüklerin varlığı "dil göstergesinin nedenliliği" ilkesinin bir kanıtıdır. / IV. Farklı dillerdeki yansıma sözcükler arasında tam bir örtüşme vardır. / V. Diller farklı olsa da, yansıma sözcüklerin ortaya çıkış nedeni aynıdır.

Az sayıda sesin, örneğin, /r/, /ı/, /a/, /s/ seslerinin farklı sırayla art arda dizilmeleri sonucunda farklı anlamlı birimler oluşur: sarı, sıra, asır. Bu durum dil göstergesinin hangi özelliğiyle açıklanır?

Türkçede, /v/ .......... ile gösterilen .......... "kavak" ve "kavuk" sözcüklerinde, /kavak/ ve /kawuk/ biçiminde farklı söylendiği halde, her iki biçim de aynı soyut birimin değişkeleridir, anlam ayırıcı işlevleri yoktur ve bunlara .......... denir.

Dil incelemelerinde, tek bir sesbirimle anlamca birbirinden ayrılan sözcüklere "en küçük karşıt çift" denir ve bir dilin sesbirimlerini en küçük karşıt çiftler yardımıyla belirleriz. Bu tanıma göre, şu örneklerden hangisi /c/ ve /ç/ sesbirimlerini açığa çıkarmaya yarayan bir "en küçük karşıt çift"tir?

Ses bilgisi, ses bilim ve alfabe ile ilgili olarak, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?