Temel Kavramlar
Fonetik alfabe hangi amaçla geliştirilmiştir?
Seslerin gösterilmesi için uluslararası fonetik alfabe geliştirilmiştir.
Ses bilim seslerin fiziksel özelliklerini kaç farklı alanda inceler ve bunlar nelerdir?
Ses biliminin, diller üzeri bir yaklaşımla insan dilindeki seslerin fiziksel özelliklerini incelediği belirtilmişti. Ses bilim bunu 3 ayrı alanda gerçekleştirir: Söyleyiş Ses Bilimi, Titreşim (Akustik) Ses Bilimi ve İşitsel Ses Bilimi.
Seslerin çıkarılışı sırasında konuşma organlarının durumunu, seslerin boğumlanma biçimlerini inceleyen ve sesleri bu açıdan sınıflandıran ses bilim alanının adı nedir?
Söyleyiş Ses Bilimi, seslerin çıkarılışı sırasında konuşma organlarının durumunu, seslerin boğumlanma biçimlerini inceler ve sesleri bu açıdan sınıflandırır.
Ünlülerle ünsüzler arasındaki en önemli fark nedir?
Ünlülerle ünsüzler arasındaki en önemli fark, ünlülerin tek başlarına hece oluşturabilmesi, buna karşılık ünsüzlerin ancak bir ünlü ile hece kurabilmeleridir.
Hangi ses bilim dalı seslerin süre, titreşim, sıklık, yükseklik gibi ölçülebilen fiziksel değerleriyle ilgilenir?
Titreşim Ses Bilimi ise seslerin süre, titreşim, sıklık, yükseklik gibi ölçülebilen fiziksel değerleriyle ilgilenir.
Ses bilgisinin inceleme alanları nelerdir?
Ses bilgisinin inceleme alanları ses, harf, seslerin anlam ayırıcı özelliği, sesbirim, ünlüler, ünsüzler, ses dizimi, ünlü ve ünsüzlerle ilgili kurallar, sesler arasındaki etkileşimler, ses değişimleri, ses olaylarıdır.
Bir sesin oluşması sürecine herhangi bir şekilde katılan organlara ne ad verilmektedir?
Bir sesin oluşması sürecine herhangi bir şekilde katılan organlara ses aygıtı denir.
Konuşma dilinin söylenip işitilebilen en küçük parçasına ne ad verilir?
Konuşma dilinin söylenip işitilebilen en küçük parçasına ses denir.
Ses birim (fonem) nedir?
Dilde anlam ayırıcı en küçük ögeye sesbirim (fonem) denir (sesbirim teorisi hakkında genel bilgi için bk. Demirci 2011).
Dil incelemelerinde, küçük karşıt çift (minimal pairs) neye denir?.
Dil incelemelerinde, tek bir özellikle anlamca birbirinden ayrılan sözcüklere en küçük karşıt çift (minimal pairs) denir.
Yazılışları veya söylenişleri aynı olan sözcüklere ne denir?
Dillerde, yazılışları veya söylenişleri aynı olan ve hiçbir işaret kullanılmadığı hâlde dilin doğal konuşurları tarafından asla karıştırılmayan yığınla örnek bulunur:
ben “birinci tekil kişi zamiri” ben “ciltteki leke”
sağ “yön adı” sağ “sağlam, iyi durumda”
yüz “100” yüz “çehre”
Bunlara sesteş veya eşsesli sözcükler denir.
Bugünkü Türk alfabesi hangi tarihte kabul edilmiştir?
1 Kasım 1928 tarih ve 1353 sayılı kanunla kabul edilen bugünkü Türk alfabesinde ünlü, yirmi biri ünsüz harf olmak üzere toplam 29 harf vardır.
Günümüzde kullanılan Türk alfabesinde kaç tane ünlü kaç tane ünsüz harf vardır?
1 Kasım 1928 tarih ve 1353 sayılı kanunla kabul edilen bugünkü Türk alfabesinde sekizi ünlü, yirmi biri ünsüz harf olmak üzere toplam 29 harf vardır.
Transliterasyon nedir?
Transliterasyon için harf çevrimi terimi de kullanılır. Anlamı ise bir alfabe ile yazılmış bir metni yorum yapmadan başka bir alfabe ile göstermektir.
İnsan dilindeki tanımlanabilen gerçek sesleri inceleyen ve bunu yaparken herhangi bir dile bağlı kalmayan dil bilim kolu hangisidir?
Fonetik insan dilindeki tanımlanabilen gerçek sesleri inceler. Bunu yaparken, herhangi bir dile bağlı kalmaz.
Zihinsel dil bilgisindeki kurallarla ilgilenen, seslerin bir dilin ses sistemi içindeki işlevlerine odaklanan ve ses bilimi de denen dil bilim dalının adı nedir?
Fonoloji zihinsel dil bilgisindeki kurallarla ilgilenir, seslerin bir dilin ses sistemi
içindeki işlevlerine odaklanır.
Dilin işlev açısından en önemli özelliği nedir?
Ayrıca dil, bir iletişim aracıdır. Dilin işlev açısından en önemli yönü budur. İnsanlar arasında deneyim, bilgi, fikir vb. aktarımları dil aracılığıyla sağlanır.
Sözcüklerin başına konan yıldız işaretinin kaç işlevi vardır ve bu işlevler nelerdir?
Sözcüklerin başına konan yıldız işaretinin iki temel işlevi vardır. Eğer etimoloji yapılıyorsa önüne yıldız konan sözcük, tarihi kaynaklarda belgelenmemiş ama öyle olması gerektiği varsayılan biçimi gösterir. Yıldız işaretinin ikinci işlevi de kabul edilemez biçimleri göstermektir.
Sıfır işareti hangi amaçla kullanılmaktadır?
Ortası eğik çizgili sıfır işareti, düşmüş veya artık kullanılmayan ses ve biçimleri göstermek için kullanılır.
ET, TDK ve Fr. kısaltmalarının açılımlarını yazınız.
Alm.: Almanca
Ar.: Arapça
AT: Ana Türkçe
ET: Eski Türkçe
Far.: Farsça
Fr.: Fransızca
İt.: İtalyanca
TDK: Türk Dil Kurumu
Yun.: Yunanca