aofsorular.com
TDE101U

TÜRKÇE SES BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 31

Dönem Sonu Sınavı 66163
Soru 1
/a/, /e/, /o/, /ö / ünlülerinin çeşitli nedenlerle sırasıyla /ı/, /i/, /u/, /ü/ ünlülerine dönüşmeleri hangi ses olayı adı ile ifade edilmektedir?
Soru 2
Eski Türkçedeki derşürmek sözcüğünün Türkiye Türkçesinde devşirmek olması aşağıdaki ses olaylarının hangisiyle açıklanabilir?
Soru 3
Standart dildeki bulgur sözcüğünün ağızlarda burgul biçiminde kullanılması hangi ses olayı ile açıklanmaktadır?
Soru 4
Standart dilde “kırk” biçiminde sesletilen sözcüğün ağızlarda “gırk” biçiminde sesletilmesi hangi ses olayı ile açıklanabilir?
Soru 5
Eski Türkçede bir hayvan adı olan “bars” sözcüğünün Türkiye Türkçesinde “pars” biçimine dönüşmesindeki ses olayı hangisidir?
Soru 6
I. Artdamaksıllaşma

II. Yuvarlaklaşma

III. Aykırılaşma

IV. Ötümlüleşme

V. Kaynaşma

Yukarıdaki ses olaylarından hangileri ünlülerde meydana gelen ses olaylarındandır?

Soru 7
I. Büzülme II. Göçüşme III.Hece düşmesi IV.Düzleşme V.Benzeşme Yukarıdaki ses olaylarından hangileri ünlülerde ve ünsüzlerde meydana gelen ses olaylarındandır?
Soru 8
Eski Türkçede “saklanbaç” biçiminde kullanılan sözcüğün Türkiye Türkçesinde “saklambaç” biçiminde bir değişikliğe uğraması hangi ses olayı ile açıklanabilir?
Soru 9
“ileri” sözcüğünün “ireli”, “bulgur” sözcüğünün “burgul”, “satranç” sözcüğünün “santraç” biçimindeki kullanım örnekleri hangi ses olayı ile ilgilidir?
Soru 10
I. Çekimle ilgili ses değişimleri olmuştur.

II. Sözcüklerdeki ses olayındaki değişiklik tamamlanmıştır.

III. Ses değişimleri eş zamanlıdır.

IV. Biçimsel ses bilgisi (morfonoloji) ile ilgilidir.

“Ağacı, sana, özlüyor” sözcüklerinde görülen ses olayları ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Soru 11
I. Dilin ses varlığında değişiklikler olabilir.

II. Her doğal dilde bulunur.

III. “Jandarma” kelimesinin söyleyişte bazen “candarma” şeklinde olması örnektir. Numaralandırılmış şekilde verilen bilgiler aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?

Soru 12
I. Standart dilin bozulmuş şekline ağız denir.

II. Ağızlar, dil içinde belli işlevleri yerine getiren biçimlerdir.

III. Dil eğitiminde öncelikli olarak standart dil tercih edilir.

IV. Ağızlar ile standart dil karşılaştırılarak ses olayları fark edilebilir. Yukarıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Soru 13
Aşağıdakilerden hangisinde “sıfırla nöbetleşme” olayı görülmektedir?
Soru 14
Aşağıdakilerden hangisi ünlülerin ses olayı yaşamasındaki etkenlerden biri değildir?
Soru 15
Eski Türkçedeki “közel” sözcüğünün günümüz Türkçesinde “güzel” olması aşağıdaki ses olaylarından hangisiyle ilgilidir?
Soru 16
Aşağıdakilerden hangisi öndamaksıllaşma ile ilgili bir örnek değildir?
Soru 17
Aşağıdakilerden hangisinde görülen ses olayı diğerlerinden farklıdır?
Soru 18
Aşağıdakilerden hangisinde yuvarlaklaşma görülmektedir?
Soru 19
"Söz başında alıntı bir sözcüğün başında Türkçede söz başında bulunamayan ....................... ünsüzlerinden biri varsa, başında dar bir ünlü türer. Ancak bu türeme yerel söyleyişlerde görülür, yazıya yansımaz." ifadesinde boş bırakılan yere hangisi getirilmelidir?
Soru 20
“Geniş ünlülerin çeşitli nedenlerle dar ünlüye dönüşmesine ünlü daralması denir.” Aşağıda eski Türkçede ve günümüz Türkçesinde verilen sözcüklerin hangisinde bunu örnekleyen bir değişim söz konusudur?