TÜRKÇE CÜMLE BİLGİSİ I - Deneme Sınavı - 4

Sıfatlar, isimleri; zarflar ise fiilleri (cümlede yüklemi) niteler veya belirtirler. 'Ona yaptığını anlayabiliyorum da bize böyle davranmasaydı keşke.' cümlesindeki böyle zarftır. Diğer cümlelerdeki 'böyle' sözcüğü ise cümlede sıfat olarak kullanılmıştır. Doğru cevap E'dir.

"yürek burkucu olaylar", "başı dumanlı dağlar", "gözlerinin göremeyeceği kadar küçük yazılar" sıfat tamlamalarında tamlanan bir isim grubu değildir. "altı çocuklu bir ailenin en küçük ferdi" tamlamasında tamlanan sıfat tamlamasıdır. "ilk gözağrısı" sıfat tamlamasında tamlanan (gözağrısı) belirtisiz bir isim tamlamasıdır. Doğru cevap E'dir.

"tükenmeyen bir bağırış çağırış" tamlamasında tamlanan (bağırış çağırış) bir tekrar grubudur. Diğer tamlamalarda tamlanan değil, tamlayan bir tekrar grubudur. Doğru cevap A'dır.

"hangi köprü, üç yüz ton patates, öteki soruları, yabancı müzik" sıfat tamlamaları cümlede nesne görevindedir. "temiz giyimli bir adam" sıfat tamlaması ise cümlede özne görevindedir. Doğru cevap E'dir.

Türkçede sayılar üç şekilde karşılanmaktadır: • Tek kelime ile (bir, kırk, … yüz, bin, milyon vb.) • Sıfat tamlaması ile (üç milyar, seksen bin vb.) • Sayı grubu ile (on bir, yetmiş altı, bir milyon yetmiş sekiz bin on yedi vb.) Sayı grubuyla karşılanan sayılar, tek kelime ile karşılanan sayıların on’dan sonra yer alanlarının ve sıfat tamlaması ile karşılanan sayıların ara yerlerindeki sayılardır. Doğru cevap D'dir.

Sayı grubuyla karşılanan sayılar, tek kelime ile karşılanan sayıların on’dan sonra yer alanlarının ve sıfat tamlaması ile karşılanan sayıların ara yerlerindeki sayılardır. "yirmi beş gül", "binbir gece masalları" tamlamalarında sayı grupları sıfat görevindedi. "yedi" sayı grubunda değildi. "on bin" ise sıfat tamlaması ile oluşan sayılardandır. 'Yaptığı sarayların sayısı otuz yedi idi.' cümlesindeki "otuz yedi" sayı grubudur ve cümlede isim görevindedir. Doğru cevap B'dir.

Bir ismin önünde yer alarak sıfat gibi kullanılan bir isim, bazen bir -da bulunma, -a yönelme, -dan çıkma, -ki aitlik, -ca eşitlik eki alabilir. Doğru cevap B'dir.

"hemen hemen, akıllı uslu, kimim kimsem" kelime grupları cümlede ifadeyi güçlendirmektetir. "fısfıslaşmak" fısıldaşmak anlamına gelen sonradan oluşturulmuş yeni bir kavramdır. "git gide" ise cümlede süreklilik belirtmektedir. Doğru cevap D'dir.

Beşer- üleştirme, milyonda bir kesir, ikiz topluluk ve birer üleştirme sayı sıfatı olduğundan bu şıklardaki eşleştirmeler yanlıştır. Dolayısıyla doğru cevap C şıkkı olmalıdır.

"ıvır zıvır" cümlenin öznesini oluşturan grubun içinde kullanılmıştır. "düşü düşüver- ve tatsız tutsuz" cümlede yüklem, "şuraya buraya" dolaylı tümleç", "çarçabuk" ise zarf tümleci olarak kullanılmıştır. Doğru cevap C'dir.