TÜRKÇE BİÇİM BİLGİSİ

İşlevli kelimeler; zamirler, bağlaçlar, edatlar ve ünlemlerdir. Doğru yanıt E'dir.

Bu cümledeki güzel kelimesi; hoşa giden, beğenilen, iyi, doğru bir biçimde  anlamında kullanılan bir zarftır. Doğru yanıt B'dir.

Türkçede bazı dillerde görülen ön takılar yoktur, buna karşılık kelimelerden sonra
gelen ve onların başka kelimelerle ilişkisini gösteren edatlar vardır. Doğru yanıt C'dir.

Türkçede anlam değiştirmeyen çekim ekleriyle çekimlenemeyen kelime türleri; sıfatlar, zarflar, bağlaçlar, edatlar ve ünlemlerdir. Doğru yanıt D'dir.

Türkçede Ağrı (ili, dağı), Van (ili, gölü) gibi birden çok gösterileni olan özel isimlere az da olsa rastlanmaktadır. Bu iki isim, tek başlarına söylendiklerinde akla ilk gelen şehirdir. Dağ ve göl anlamları ise birleşik kelimelerle gösterilmektedir: Ağrı Dağı, Van Gölü. Doğru yanıt A'dır.

Şu kitap niteleme sıfat değil, işaret sıfatıdır. Doğru yanıt D'dir.

Dönüşlülük zamiri olarak Türkiye Türkçesinde "kendi" kullanılır. Doğru yanıt E'dir.

İlâ: Sayılar arasına gelerek “kadar” anlamı verir. Doğru yanıt B'dir.

Edatlar, örneğin bağlaçlardan farklı olarak, kendilerinden önceki kelime veya öbeğin belli bir çekim eki almasını gerektirebilirler; başka bir ifade ile ancak isimlerin belli durumlarıyla birleşebilirler. Ayrılma Durumu: başka, beri, yana, dolayı, evvel, itibaren, önce, ötürü, sonra gibi. Doğru yanıt C'dir.

Niteleme sıfatları, tamlanan ögeleri düşürüldüğü zaman, tamlananın aldığı çekim eklerini alabilir ve isim olarak kullanılır: "Kırmızı arabayı gördün mü?" cümlesindeki sıfat, niteleme sıfatıdır. Doğru yanıt E'dir.

Yalnız sözcüğü tek başına kullanılabilen anlamlı sözcüklerdendir. Yalnız-lar, yalnız-lık, yalnız-ım, yalnız insan … Diğerleri işlevli sözcüklerdendir, tek başlarına kullanılmazlar ve ek almazlar.

ben-cil-lik, duy-gu-suz, öğret-men, sev-in-dir-ici sözcükleri yapım eki almış sözcüklerdir, dolayısıyla türemiş sözcük olarak adlandırılırlar. Ayakkabı sözcüğü ise ayak ve kap sözcüklerinden oluşan birleşik sözcüktür.

Cam kavanoz, toprak yol, sünger yatak, deri çanta nasıllık bildiren, yani neden, hangi maddeden yapıldığını gösteren söz gruplarıdır. Kömür kokusu belirtisiz isim tamlamasıdır. Tamlayan ek almamış, tamlanan ek almıştır.

Türkçede dilbilgisel olarak cinsiyet yoktur. Bazı isimler doğal cinsiyeti gösterse de bunun dilbilgisel bir yansıması olmaz. Ancak dilbilgisel cinsiyetin bulunduğu bazı dillerden Türkçeye giren isimlerin eril ve dişilik biçimleri bulunmaktadır. Maya, kısrak, oğlan, kadın Türkçe sözcüklerdir; prenses başka dillerden dilimize geçmiş bir cinsiyet belirten sözcüktür.

Motorun sesi – öğretmenimin sevgisi – rüzgârın uğultusu – bebeğin yumuşacık bir teni – konağın ahşap merdivenleri yukarıdaki cümlelerde isim tamlamalarıdır. B seçeneğindeki sevgi sözcüğü soyuttur ve isim tamlamasının tamlananıdır.

Parçada tür (cins) ismine örnek olarak kasaba, vadi, tepe, kale, insan, çarşı, dükkân verilebilir. Bu isimler aynı zamanda somuttur. Güzellik soyut isimdir. Kayalık, görkem, güzellik türemiş isimlerdir. Özel isimlere örnek bulunmamaktadır.

 

 

 

dost, tramvay, arkadaş, yanıma sözcükleri tür olarak isimdir; yiğit sözcüğü bir ismi nitelemektedir, sıfattır.

A seçeneğinde iki tane sıfat  (güzel, ilginç) bir ismi nitelemiştir. B seçeneğinde masadaki, cam sıfatları tabaklar ismini nitelemiştir. C seçeneğinde küçük sıfatı kız ismini nitelemekte, kırmızı sıfatı da el çantası belirtisiz isim tamlamasını nitelemektedir. D seçeneğinde eski sıfatı günlerin hatırı belirtili sim tamlamasını nitelemektedir. E seçeneğinde ise büyük sıfatı hem hayaller hem de idealler isimlerini nitelemiştir.

A seçeneğinde ya da, B seçeneğinde ki, C seçeneğinde çünkü, D seçeneğinde ne…ne bağlaçtır. E seçeneğinde bağlaç yoktur.

buz gibi, tilki gibi, uyur gibi, zeytin gibi benzetme anlamı taşırlar. Çığ gibi abartma anlamı taşımaktadır.