TÜRK VERGİ SİSTEMİ

Türk vergi sisteminde servet üzerinden alınan vergiler motorlu taşıtlar vergisi, veraset ve intikal vergisi ve emlak vergisidir.

Her ne kadar sadece motorlu taşıtlar vergisinden elde edilen gelirler ile olmasa bile bu maliyetlerin karşılanmasına yapılan katkı yanında, çevre kirliliği ile mücadele de önemli bir araç olması, tahsilinin kolaylığı, mükellef sayısının
fazlalığı ve vergi güvenlik önlemleri nedeniyle motorlu taşıtlar vergisi önemli bir vergi potansiyeli olarak ortaya çıkmaktadır.

- Kamu Kurumlarına Ait Taşıtlar
- Diplomatlara Ait Taşıtlar
- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna İntikal Eden Bankalara Ait Taşıtlar
- Türk Kuşu ya da Türk Hava Kurumuna Ait Uçak ve Helikopterler

Bu tarifeye göre vergi miktarı tarifede yer alan taşıtların yaş ve silindir hacmi esas alınarak belirlenmiştir.

(II) Sayılı Tarife: (II) sayılı tarife, daha çok ticari amaçlı kullanımlara yönelik, (I) sayılı tarifenin dışında kalan diğer kara taşıtlarına ilişkin düzenlenmiştir.
Bu tarifede minibus, panel van ve motorlu karavanlar, otobüs ve benzerleri ile kamyonet, kamyon çekici ve benzerleri yer almaktadır. Tarifede taşıtın yaşı ile türüne göre silindir hacmi, oturma yeri ve azami toplam ağırlıklar dikkate alınarak vergi miktarı belirlenmektedir.

Motorlu taşıtlar vergisinin I Sayılı tarifesine giren taşıtların (Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri ile motosikletler) kayıt ve tescil tarihi vergi miktarını değiştirmektedir. Öyle ki 31/12/2017 tarihinden (bu tarih dahil) önce kayıt ve tescil edilen otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzeri taşıtlar, 197 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesinde düzenlenen tarifeye göre vergilendirilmektedir.

Bu tarifeye göre vergi miktarı tarifede yer alan taşıtların yaş ve silindir hacmi esas alınarak belirlenmiştir. Buna karşın 01/01/2018 tarihinden (bu tarih
dahil) sonra kayıt ve tescil edilen otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzeri taşıtlar ile motosikletler ise anılan Kanunun 5. maddesinde yer alan hükümlere göre vergilendirilmektedir. Kanunun 5. madde hükmüne göre vergi miktarını yaş ve silindir hacmi yanında taşıtın değeri de etkilemektedir.

Motorlu taşıtlar vergisi yıllık olarak her yıl ocak ayında tahakkuk eden vergi iki eşit taksitte ocak ve temmuz aylarında ödenmektedir.

Servetin ivasız el değiştirmesinin vergiye tabi olmasının nedeni, kişinin herhangi bir fedakarlığa katlanmadan servetinde (ödeme gücünde) artış meydana gelmesine dayandırılmaktadır.

Türkiye sınırları içinde bulunan binalar bina vergisinin konusunu oluşturur. Bina, yapıldığı madde ne olursa olsun, gerek karada gerek su üzerindeki sabit inşaatın tümüne verilen isimdir. Binanın ne tür malzemeden yapıldığı önemli değildir. Betonarme, kâgir, ahşap, çelik ya da bir başka malzemeden yapılmış her türlü bina, verginin konusuna girer. Vergilendirme açısından önemli olan binanın sabit inşaat niteliğinde olmasıdır. Sabit inşaat, bir inşaatın sürekli bir amaç için kullanılmaya elverişli olması anlamına gelir. Örneğin yüzer havuzlar, çadırlar ve nakil vasıtalarına takılıp çekilebilen seyyar evler bina sayılmaz.

Konut olarak kullanılan bina veya apartman dairelerinin, 2.500 TL’den az olmamak üzere vergi değerinin 1/4 ü, inşaatın bitim tarihini izleyen yıldan itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.

Türkiye’de motorlu taşıtlar vergisi ilk olarak 28 Şubat 1957 tarihinde kabul edilerek, 1 Mart 1957 tarihinde 6936 sayılı “Hususi Otomobil Vergisi Kanunu” ile yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap A şıkkıdır.

1963 yılında genel vergi reformu kapsamında, motorlu kara taşıtları üzerinden 6936 sayılı Kanun gereğince alınan “Hususi Otomobil Vergisi” ile 232 sayılı Kanunla değişik 6085 sayılı Karayolları Trafik Kanunu gereğince alınan “Trafik Resmi” birleştirilip, 197 sayılı “Motorlu Kara Taşıtları Vergisi” adı altında tek mükellefiyet haline getirilmiştir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Arazi taşıtı, karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu taşıtlardır. Doğru cevap C şıkkıdır

Liman veya belediye siciline kayıt ve tescil edilmiş olan motorlu deniz taşıtları 5897 sayılı Kanunun 2. maddesiyle 30.06.2009 tarihinden itibaren motorlu taşıtlar vergisi konusu dışında bırakılmıştır.Doğru cevap D şıkkıdır.

Motorlu taşıtlar vergisi kanununda vergi dışı bırakılmış taşıtlar; Kamu kurumalarına ait taşıtlar, diplomatlara ait taşıtlar, malül ve engellilere ait taşıtlar,tasarruf mevduatı sigorta fonuna intikal eden bankalara ait taşıtlar, TÜrk kuşu yada Türk hava kurumuna ait uçak ve helikopterlerdir. Doğru cevap E şıkkıdır.

II sayılı  tarifede minibus, panel van ve motorlu karavanlar, otobüs ve benzerleri ile kamyonet, kamyon çekici ve benzerleri yer almaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

(IV) sayılı tarife, uçak ve helikopterlerden oluşan motorlu hava taşıtlarından oluşmaktadır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Motorlu taşıtlar vergisi her yıl Temmuz ve Ocak aylarında ödenir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Veraset ve intikal vergisi ilk olarak 1926 yılında yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Şans oyunları ile gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelerde vergi oranı % 20 olarak uygulanmaktadır. Doğru cevap E şıkkıdır.