TÜRK TİYATROSU

II. Mahmut’un padişahlığı döneminde tiyatroya ilginin arttığı görülür. Özellikle, 1828’de, ünlü besteci Gaetano Donizetti’nin müzisyen kardeşi Giuseppe Donizetti’nin, bir Muzika-i Humayûn bir de bando kurmak üzere Istanbul’a çağrılmış olması tiyatro bakımından önemli bir adımdır; çünkü Muzika-i Humayûn aynı zamanda saray tiyatrosunun çalışmalarını kolaylaştırmıştır. Doğru cevap A'dır.

Tanzimat’ta, tiyatronun gelişmesi ve yaygınlaşmasında rol oynayan başka bir kaynak da, sarayın ilgisinin yanı sıra, yüksek mevkilerde bulunan devlet görevlileri, elçiler ve basındır. Doğru cevap C'dir.

Sanat alanında da batı etkisi, daha önce, “Lâle Devri”nde başladı. III. Ahmet (1673-1736) döneminde, Barok ve Rokoko üslûpları Türk sanatına girdi. Doğru cevap B'dir.

1824 ile 1828 yılları arasında, II. Mahmut, bir saray orkestrası kurmayı başardı. Bu orkestanın başına önce, o sırada Türkiye’de bulunan Mankel adında bir yabancı atandı. Doğru cevap D'dir.

Abdülmecit, halkın gittiği tiyatrolara da giden tarihimizdeki ilk padişahtır. Tiyatroyu seven bu hükümdar, ilk saray tiyatrosunun yapımını 1858 yılında başlattı; ve bu tiyatro bir yıl sonra, 1859’da, ilk Türk tiyatro yapıtı sayılan İbrahim Şinasi’nin (1826-1871) Şair Evlenmesi’nin oynandığı yıl açıldı. Doğru cevap C'dir.

B

D

B

A

C

C

C

A

E

A

III. Selim döneminde yazıldığı sanılan, İskerleç takma adlı birinin yazdığı ya da kopya ettiği Vakayi-i Acibe ve Havadis-i Garibe- Kefşger Ahmed her ne kadar ilk yapıt olarak öne sürüldüyse de İbrahim Şinasi’nin (1826- 1871) Şair Evlenmesi (1859) her yönden bir Türk yazarının özelliklerini taşıdığı için ilk Türk komedyası niteliğini taşır. Doğru cevap A'dır.

Avrupa’da Romantizmin ilk evresi 1830’a kadar, ikinci evresi ise1870’lere kadar uzanır. Böylece, bir yandan positivist düşünceler yayılır ve gerçekçi anlayışta bir akım güçlenirken, öbür yanda Romantizm çeşitli yazarlarla yaşamını sürdürmekteydi. Doğru cevap E'dir.

Racine’in Klasisizminden etkilenen, ama Corneille’in özgürlüğünü, Shakespeare ile Schiller’in coşkunluğunu gösteren Abdülhak Hâmit (1852-1937), on iki tragedya yazdı. Doğru cevap C'dir.

Güllü Agop Tiyatrosu’nun oyuncularından Ahmet Necip’in (1833-1898) yazdığı İdbar ve İkbal (1874) masal havasında gelişen, sahne yatkınlığı olan ilgi çekici bir oyundu. Bu oyunu yazarken sanatçının Gozzi’nin Turandot adlı oyunundan esinlendiği anlaşılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Entrika komedyası türünün antik Roma mimus’undan bu yana kadar gelen uzun bir geleneği vardır. Komik öğenin, ustalıkla birbirine bağlanmış durumlardan, hareketlerden sağlandığı entrika (dolantı) komedyası Scribe’in ‘iyi kurulu oyun’ tekniği ile daha da gelişti. Yüzeyde gelişen bu türün psikolojik ya da ahlaksal bir kaygusu yoktu. Şair Evlenmesi’nden sonra ilk komedya on iki yıl sonra yazıldı. Doğru cevap C'dir.