TÜRK TİYATROSU - Deneme Sınavı - 12

Opera yasası yürürlüğe girmiştir.

Carl Ebert’in 1947 yılında ülkesine dönmesi üzerine Tatbikat Sahnesi’nin yöneticiliğine Muhsin Ertuğrul getirilir. Bu tarihten Devlet Tiyatro ve Opera Yasası’nın çıktığı 1949 yılına kadarki iki yıllık geçiş zamanı, Tatbikat Sahnesi Dönemi olarak adlandırılır.

Kırklı yılların kültür yaşamına bakıldığında, İstanbul ve Ankara dışında ülke genelinde tiyatroyu yaygınlaştırma girişimlerinin ekseninde iki
kurum yer alır: Halkevleri ve Köy Enstitüleri.

Bu dönemin en ünlü tiyatro topluluğu hiç kuşkusuz kurucusunun adıyla anılan Muammer Karaca Tiyatrosu’dur. Kendi binasını yaptırmayı da başaran sanatçı, Etnan Bey Duymasın adlı politik güldürüsü ama daha da önemlisi yetmişli yıllara kadar 4000’i aşkın temsiliyle bir rekor kıran Cibali Karakolu adlı oyunuyla Türk tiyatrosunun unutulmazları arasındaki yerini almıştır.

Haldun Taner Günün Adamı ve Dışardakiler, Reşat Nuri Güntekin Tanrı Dağı Ziyafeti, Cevat Fehmi Başkut Sana Rey Veriyorum, Nazım Hikmet Sabahat, Çetin Altan Beybaba adlı oyunlarında siyaset dünyasını ele alırlar. Özellikle Günün Adamı gerek içeriği gerekse sakıncalı damgasını yemesi açısından döneme damgasını vurmuştur.

Batılılaşmayla birlikte aile kurumunda ve toplumda ortaya çıkan modern yaşam biçimine karşı eleştirel ve karamsar olan yaklaşımdır. Dönemin popüler yazarı Cevat Fehmi Başkut Küçük Şehir, Koca Bebek ve Harput’ta Bir Amerikalı adlı oyunlarıyla bu eğilimin adeta öncülüğünü yapar. Bu görüş önce Avrupa, ardından Amerikan hayranlığı olarak gündeme gelen batılılaşma hareketlerini geleneksel yaşamı ve ahlâkî değerlerimizi tehdit eden bir tehlike olarak değerlendirmektedir.

1958 yılında, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde kurulan, Türk Tiyatrosu üzerine yapılan bilimsel araştırmalara da odaklanan Tiyatro Enstitüsü, 1961 yılında kapatılmış, 1964 yılında dört yıllık eğitim veren Tiyatro Kürsüsü olarak yeniden açılmıştır.

Türkiye yaklaşık yirmi beş yıl boyunca tek partili (Cumhuriyet Halk Partisi) bir siyasal sistemle yönetilmiştir.

İsmet İnönü’nün başkanlığındaki ‘Milli Şef Dönemi’ 16 Mayıs 1950'de sona ermiştir.

Ülkemizin en eski ödenekli tiyatrosu İstanbul Şehir Tiyatrosu’dur. Kuruluşu 1914
olan ve o zamanki adıyla Darülbedayi-i Osmani (Osmanlı Güzellikler Evi) olarak
adlandırılan bu kurum, olumlu olumsuz türlü olayları barındıran değişik aşamalardan
geçerek, günümüz Türkiyesi’nin de en önemli tiyatro kurumlarından biri
olarak varlığını sürdüregelmiştir.

1932-1951 yılları arasında Halkevleri’nde yaklaşık 1220 tiyatro yapıtı sahnelenmiştir.

1958 başlarında Milli Eğitim Bakanlığı’nın da onayıyla Tiyatro Enstitüsü kurulmuştur.

Harput’ta Bir Amerikalı adlı oyun Cevat Fehmi Başkut'a aittir.

Fazilet Eczanesi adlı oyun Haldun Taner'e aittir.

Tersine dönen şemsiye aile kurumunun ve toplumsal dengenin bozulmasına yönelik olarak kaleme alınmış eserlerdendir.

Karayar köprüsü aydın ve toplumsal sorumluluğa yönelik olarak kaleme alınmış eserlerdendir.

Günün adamı çok partili sisteme, politikaya ve politikacıya bakışa yönelik olarak kaleme alınmış eserlerdendir.

Ülkemizin en eski ödenekli tiyatrosu İstanbul Şehir Tiyatrosu’dur. Doğru cevap C'dir.

Türk Tiyatrosu’nun ‘Altın Çağ’ı olarak nitelendirilen 1960 sonrası tiyatro yaşantısının temelini oluşturmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Carl Ebert, Almanya’da tiyatro okullarının kurulmasına öncülük etmiş, oyuncu yönetmen ve idareci olarak görevler almıştır. Nazi baskısıyla ülkesinden ayrılmış, İtalya ve İsviçre’de çalışması engellenmiş olan sanat adamı, kendisine Türkiye’den gelen tiyatro okulu kurma düşüncesine “büyük ilgi duyduğunu” belirtmiş ve 1936’da Ankara’ya gelmiştir. Sonuçta Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Devlet Konservatuvarı’nda eğitim başlar. 1940 yılında ise bir kanunla Konservatuvar, müzik ve temsil kolu olmak üzere iki bölümden oluşan bir yapıya kavuşur. Doğru cevap D'dir.