TÜRK SİYASAL HAYATI - Deneme Sınavı - 12

İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşan yeni ekonomik düzen içinde kendine yer arayan, ABD’nin ve onun nüfuzu altındaki uluslararası kurumlardan ekonomik yardım gör-meye başlayan Türkiye, bu çevrelerin telkin ve tavsiye ettiği yeni kalkınma projeleri ile tanışır.  Türkiye, bu çevrelerin telkin ve tav-siye ettiği yeni kalkınma projeleri ile tanışır. Bunların en bilinenleri Hilts Heyeti Raporu, Thornburg Raporu ve Barker Misyonu Raporu’dur. Hilts Heyeti Raporu ile Türkiye’ye karayolu öncelikli bir ulaştırma politikası önerilir. 1930’larda iktisadî devletçilik modeli kapsamında yapılanların keskin bir dille eleştirildiği Thornburg Raporu’ndaki öne-rilerin satır aralarından Türkiye’nin sanayileşmek-ten vazgeçmesi ve ithalata yönelmesi, dolayısıyla Amerikan bağımlısı bir ekonomik yapıya sahip olması okunmaktadır. DB heyetinin hazırladığı Barker Misyonu Raporu’nun özü de Türkiye’nin uluslararası işbölümü kapsamında bir tarım ülkesi olarak gelişmesinin tavsiyesinden ibarettir.

Adını İngiliz İktisatçı John Maynard Keynes’ten alan Keynesyen iktisat, tam istihdam sorunu ve tasarruf ile yatırım arasındaki ilişki üzerine öneriler getirmektedir. Buna göre tam istihdamın sağlanması için gerektiğinde devletin ekonomiye müdahalesi söz konusu olabilir. Devlet üretimin gerilememesi, işsizliğin ortadan kalkması ve talep azlığını sona erdirmek için yatırımlar gerçekleştirmelidir. Sadun Aren, Sabri Ülgener ve Osman Okyar gibi akademisyen iktisatçılar

Kasım 1983’te genel seçimler yapılır ve Turgut Özal’ın önderliğindeki Anavatan Partisi (ANAP) seçimi kazanarak iktidara gelir. Böylece 1989’a kadar sürecek Özal ve 1991’e kadar sürecek ANAP dönemi başlar. ANAP iktidara geldikten kısa bir süre sonra yeni ekonomik kararlar alınır. 29 Aralık 1983’te açıklanan bu kararlara göre ithalat rejiminde yapılan değişiklikler ile ithal malları, ithali ya-sak mallar, ithali serbest mallar ve ithali izne bağlı mallar olmak üzere üç türe ayrılır. Döviz işlemleri büyük ölçüde serbestleştirilir. 6 Ocak 1984’te döviz alım-satımı serbest bırakılır.

Osmanlıcılık ideolojisinin amacı Osmanlı sınırları içinde yaşayan bütün milletleri dil, din, ırk farkı gözetmeksizin aynı hak ve yetkilere sahip kılarak birlik ve bütünlüğü sağlamaktır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Osmanlıcılık ideolojisi milliyetçilik ideolojisiyle baş etmek ve “İmparatorluk vatanseverliği”nin
sonucu olarak elde kalan toprakların bütünlüğünü
korumak ve dağılmasını önlemek için doğmuştur.

Dünyada “her milletin bir devleti olması” fikrini temsil eden Milliyetçilik akımı, Osmanlı aydınlarının söylemini de dönüştürmüştür.

Panislamist düşünce Osmanlı birliğini korumak için “din”i merkeze koyan bir ideoloji üretmiş, Panislamizm, Müslüman liderlerinin en çok tuttukları görüş olmuştur.

Türkçülük akımı milli birlik düşüncesini dil ve kültür bağlamında ele almıştır.

Turancılık ideolojisi İmparatorluğun parçalanmasına karşı gelişen bir refleks, Türklük bilincini açan
bir anahtar olmuştur.

Kemalizm Mustafa Kemal’in temelini attığı
bir ideolojik yaklaşımdır, amacı bağımsız bir ulusal devlet ve yeni bir siyasi rejim kurmaktır.

Muhafazakârlık mevcut hukuki durumu
(statüko) korumak, toplumdaki radikal
değişimlere kuşkulu yaklaşma şeklinde
tanımlanır.

12 Eylül rejimine biçimini veren Anayasa’nın ve  diğer  temel  yasaların  Milli  Güvenlik  Konseyi’nin   (MGK)  istekleri  doğrultusunda  oluşturulmasının  ardından,  “demokrasiye  geçiş  süreci”  söylemiyle  yeni  bir  evreye  geçildi.

Sosyalizm, iktidar ve üretim araçlarının halk tarafından kontrol edildiği bir toplum fikrine dayanır.

2000’de yapılması gereken seçimler erkene alınarak 18 Nisan 1999’de yeniden seçime gidildi. Seçime katılma oranı yüzde 87,1 olurken, seçime katılan parti sayısı 20 gibi rekor bir düzeye ulaştı. Seçimden oylarında büyük bir patlama gerçekleştiren DSP ve MHP galip çıktılar. DSP oyların yüzde 22,2’sini, MHP de yüzde 18,0’ini aldı, ANAP, DYP, FP ve CHP’nin oyları önceki yıllara göre bir hayli düştü. Seçimden sonra DSP, MHP ve ANAP bir araya gelerek yeni hükümeti kurdular, başbakanlığı da DSP genel başkanı Bülent Ecevit üstlendi.

Liberal kavramını ilk kullanan yazarlardan Adam Smith, “Ulusların Zenginliği”
adlı eserinde “liberal ihracat ve ithalat
sistemi”ni anlatır. Zamanla kullanımı
yaygınlaşan kavram yüzyılın ortalarına
ve sonlarına doğru siyaset sözlüğüne iyice yerleşerek “laissez faire laissez passer”
(bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler)
ifadesinin yerini almış ve düşünce özgürlüğü, ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü ve
serbest ticaret anlamına gelmiştir

Toplumsal cinsiyet ve feminizm endüstriyel kapitalist toplumlarda mevcut erkek egemen yapıları
sorgulayan bir yaklaşımdır; erkek egemenliğini sürekli kılan toplumsal ve siyasal yapıları çözümlemeyi amaçlar.

Parti-devlet bütünleşmesi.

1904’te Osmanlıcılık ve İslamcılık akımlarına karşı Türkçülüğü savunan Yusuf Akçura’nın, Üç Tarz-ı Siyaset adlı kitapçığı yayımlanmış, bu kitapta “Türklük” merkezli somut bir siyasi bütünlük projesi çizmiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.