TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜ

Çorbalar Türk mutfak kültüründe genellikle sofrada ilk sırada ve büyük çoğunluğu sıcak servis edilen, yiyeceklerdir.

Meyane: Çorba vb. yemeklere lezzet kazandırmak için un ve yağın pembeleşinceye kadar kavrulması ile yapılan sosa denir.

Arabaşı çorbası, Türk mutfağında İç Anadolu Bölgesi’ne özgü bir çorbadır.

Türklerde İslamiyetin kabulünden sonra at eti  tüketilmeyen ettir.

Etteki su oranı % 75'tir.

Yaşlı hayvanın kemik rengi beyazımsıdır.

Keşkek, et ve dövme ile yapılan bir et yemeğidir.

Karadeniz Bölgesi’nde diğer balıklardan ayrı tutulan balık hamsidir.

Salma yöntemiyle hazırlanan pilavlar;Pirincin kaynamakta olan yağlı ve tuzlu suya ilave edilmesi ile hazırlanır.

Süt,şeker ve pirinçle yapılan tatlı sütlaçtır.

Türk mutfağının en çok bilinen ve sevilen çorbalarından biri de tarhana çorbasıdır. Tarhana, Türklerin dünya mutfak kültürüne ekledikleri en önemli ürünlerden biri olup, tarhanadan yapılan sade ve kıymalı tarhana çorbaları, tarhananın en önemli kullanım alanı olan çorbalara verilebilecek güzel örneklerdir. 

Domates, zeytinyağı, soğan, sivri biber, kapya biber, maydanoz, dereotu, yoğurt, biber salçası, tuz, kuru nane, un ile tarhana oluşturulur.

Arabaşı çorbası, Türk mutfağında İç Anadolu Bölgesi’ne özgü bir çorbadır. Çorbanın özelliği ekmek ile birlikte değil, beraberinde hamur yutularak yenmesidir. Çeşitli kaynaklara göre bu çorba öğün arasında yenildiğinden “Ara aşı” olarak isimlendirilmiş ve bu isim zamanla değişerek “arabaşı” halini almıştır.

Dövme, gerdan ya da tavuk, su, soğan, tereyağı, kırmızı biber, kimyon, tuz ile hazırlanan yemek keşkektir.

Istakoz kabuklular sınıfına girmektedir.

Keşkek et yemeğidir, sakatat yemeği değildir.

Türk mutfak kültürüne özgü pilavlara örnek olarak, sade pilav, susuz pilav, yağsız pilav, bulgur pilavı, Luhum pilavı, Acem pilavı, düğün pilavı, şehriyeli pilav, kuskus pilavı, perde pilavı, bezelyeli pilav, Ali Paşa pilavı, nohutlu pirinç pilavı, mercimekli bulgur pilavı, kaburga pilavı, iç pilav, Özbek pilavı verilebilir.

Pilavlar pişirme yöntemleri üçe ayrılmaktadır. Bunlar: pilavlık malzemenin kaynamakta olan yağlı ve tuzlu suya ilave edilmesi ile hazırlanan salma yöntemiyle hazırlanan pilavlar; pilavlık malzemenin tuzlu suda hazırlanıp süzülerek üzerine kızdırılmış yağ ilave edilmesi ile yani süzme yöntemiyle hazırlanan pilavlar ve pilavlık malzemenin tencerede yağla kavrularak, üzerine kaynar su ve tuz ilave edilmesiyle yani kavurma yöntemiyle hazırlanan pilavlardır.

Fakat gerek renk ve görünüşleri gerekse besin değerleri ile yemeklerin tamamlayıcısı olan salataları çoban salatası, marul salatası, turp salatası gibi çiğden hazırlanan salatalar; çeşitli sebzelerin haşlanarak (patates salatasında olduğu gibi) ya da közlenerek (patlıcan salatasında olduğu gibi) diğer sebzelerle veya soslarla karıştırılması ile yapılan pişirilerek hazırlanan salatalar; tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilen meyve salataları şeklinde sınıflandırabiliriz.

Hamur işi tatlıları kendi içerisinde altı gruba ayırabiliriz. Birinci grubta hamurun yoğurulduktan sonra açılıp şekillendirilmesiyle oluşan açma hamur tatlıları yer alır. İkinci olarak meyaneli hamur tatlıları; unun bir miktar yağ ile kavrulduktan sonra tatlandırıcı eklenmiş şerbetin bu kavrulmuş meyaneye ilavesi ile oluşturulan tatlılardır. Üçüncü olarak mayalı hamurlarla elde edilen tatlılar yer almaktadır. Bunlar hamurun içerisine maya eklenerek yoğurulması ve bir süre mayalandırıldıktan sonra yağda ya da fırında kızartılıp üzerine tatlandırıcı eklenmiş şerbetin ilave edilmesiyle oluşturulan tatlılardır. Dördüncü grupta çırpılarak hazırlanan hamur tatlıları yer almaktadır. Bunlar unun yumurta, süt gibi çeşitli malzemelerle çırpılarak hazırlanması ve daha sonra pişirilip üzerine şerbet ilavesi yapılarak ya da şerbet ilavesi olmaksızın servis edilen tatlılardır. Beşinci olarak
haşlanmış hamurla yapılan tatlılar yer almaktadır. Bu tatlılar kaynatılan şerbetin içerisine un ilave edildikten sonra soğutulup yumurta ilavesi yapılarak hazırlanırlar. Yumurta ilavesinden sonra şekillendirilir, yağda kızırtılır ve tekrar şerbetin içerisine atılarak hazırlanırlar. Altıncı grupta unun içerisine karbonat eklenmesiyle hazırlanıp daha sonra fırında ya da yağda kızartılarak pişirilen ve son olarak şerbet ilavesi yapılan tatlılar yer alır. Bunların dışında ekmek tatlısı, kurabiyeler ve tavada pişirilerek hazırlanan kayganalar da hamur tatlıları içerisinde yer alır.

Taze peyniri hafif ateşte pişirmeye başlar. İçine yumurta sarısı, şeker ve irmik (un) katarak pişirir. Pişirdiği tatlıyı eşine sunar ve eşi biraz yedikten sonra merakla “Hoş mu erim. Hoş mu erim?” diye sorar. Eşi memnuniyetle “Hoş, hoş...” der. Balıkesir’in bu meşhur tatlısının hikâyesi dilden dile, kulaktan kulağa anlatıla anlatıla “höşmerim” adını alır.