TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜ - Deneme Sınavı - 11

O günlerden bugünlere şerbet-i vilâdet yani lohusa şerbeti geleneği kalır.

Mısır, Suriye, Lübnan ve Ürdün’de yapılan kishk, Irak’ta kushuk, Yunanistan’da trahana, Macaristan ve Finlandiya’da tahonya/talkuna tarhanaya benzer ürünler arasındadır

Selçuklular devrinde yaşayan ünlü âlim Mevlana’nın büyük eseri Mesnevî’nin çeşitli kısımlarında “Ayran içinde yağ âdem gibidir / Ayran kâsem önümde oldukça, kimsenin balını düşünmem / Ayran içinde yağ nasıl gizliyse, doğruluk cevherinde yalan da gizlidir.” gibi örnekler vardır

Fondant: İçinde likör, tatlı veya hoş kokulu maddeler bulunan, ağızda kolayca eriyen bir tür şekerleme.

Kuzu çevirme Osmanlı mutfağı’na ait yemek tarieri arasında yer almasa da Tûrâbi Efendi’nin (1864) yemek kitabında Biryan veya Orman Kebabı adıyla kuzu çevirmeye çok benzeyen bir tarif yer almaktadır.

Salep: İlkçağlarda özellikle sağlık amaçlı kullanılan yumrulu salep, 17. yüzyıldan itibaren tıbbî kullanımının yanı sıra içine çeşitli baharatlarla gül suyu eklenerek içilen bir içecek olarak karşımıza çıkar.

Mutfak kültürünü oluşturan ürünlerin tespiti bakımından yararlanılan kaynaklar seyahatnamaler, resmi kayıtlar, edebiyat eserleri ve mektuplardır. Doğru cevap A' dır.

Keyif verici özelliği olmamasına ve konukların ağırlanmasında kullanılmamasına rağmen en çok tüketilen içecek sudur. Doğru cevap B' dir.

Doğru cevap C' dir.

Doğru cevap D ' dir.

Boza mayalandırılmış bir tahıl içkisidir, hafif alkol içerir. Doğru cevap E' dır.

Tatar tacirler tarafından çay içmeyi ve ticaretini öğrenen Ruslar aynı coğrafyada yaşayan Türklerin çay tüketmesinde de etkili olmuşlardır.

İstanbul' da kahve tüketimine ilişki en eski kayıt 1615 yılında bulunan İtalyan seyyahın anlatımı ile aktarılmıştır.

• Kahvenin şekersiz olarak kısık ateşte pişirilmesi yanında lokum ile servis edilmesi
• Porselen fincanda servis edilmesi,
• Yanında mutlaka bir bardak su ikram edilmesi,
• Türk kahvesine özgü pişirme ekipmanı olan cezvede pişirilmesi,
• Yanında çubuk ya da nargile içilmesi,
• Sırasıyla “Bir fincan kahve, şerbet ve buhur” en kibar ikram sayılması,
• Kahve içilmeden kahvealtı yenilmesi,
• Kahve içileceği zaman içine bir miktar çiçek suyu konulması.

Doğru cevap A' dir.

Alkollü içki tüketilen mekanlar olarak tanımlayabileceğimiz liman kültürünün bir parçası  meyhaneler süregelmektedir.

İlk içki yasağı kendisinin de içkiye düşkünlüğü bilinen II. Selim zamanında çıkarılmıştır.

İslamiyet’in kabulünden sonra genel olarak dini yasakların biçim verdiği bir içecek kültürünün oluştuğunu ve bu durumun alkol içermeyen helal içeceklerin odakta olduğu bir çeşitlilik yarattığını görürüz. Bu bağlamda, su-meyve, meyve-şeker, meyve-baharat- çiçek, su-bal/şeker gruplarının varyasyonlarından oluşan çok zengin bir “şerbet” kültürünün yanı sıra sütü ve süt ürünü ayran gibi içecekleri, sütle ve suyla pişirilen salep, mahlep gibi sıcakları, çayı, kahveyi ve dahi suyun kendisini sayabiliriz.

R. Mantran, suyun iyi bir İstanbullu Müslüman için en ideal içecek olduğunu söyler. Osmanlı döneminde ve
günümüzde bir su içme kültürü oluştuğu kabul edilmektedir. Keyif verici özelliği olmaması ve konukların ağırlanmasında kullanılmamasına rağmen su, en çok tüketilen içecektir

Neredeyse tüm mutfak kültürü araştırmacılarının birleştiği nokta, Türklerin geleneksel geçim kaynağı olarak görülen hayvancılığın, bunun ürünü olan süt ve süt ürünlerinin mutfak kültürü bağlamında değerlendirilen en temel besin maddelerinden olduğudur.  Yemek tarihçisi Reay Tannahill, milattan önce ilk bin yıl içinde Orta Asya bozkırında yaşayanların beslenme sisteminde süt ve süt ürünlerinin önemli bir yer tuttuğunu ifade eder. Bu bölge “hayvancı kavimler”in et ve süt elde edilen hayvanları ilk evcilleştirdiği bölgelerden biridir. Süt, bozkır şartlarında değerli bir besin maddesi olarak Türklerin yaşamında önem taşımaktaydı.

Osmanlı döneminde hoşaf ve şerbet yapımı için kuru ve yaş meyvenin bolca alındığı bilinmektedir. Helvahanede üretilen şerbet çeşitleri arasında “menekşe (benefşe), gül, gülşeker, gül ile limon, kırmızı gül, nilüfer, karabaş, dut, hünnap, ayva, ayva yaprağı, demirhindi ve çeşitli bitkilerin karışımından elde edilen eczâ şerbeti sayılmaktadır. Böğürtlen, çilek, kızılcık, kayısı, mandalina, portakal, şeftali, turunç, gül, menekşe, fulya, yasemin, nar, keçiboynuzu da  Türk mutfağında şerbet yapımında kullanılmaktadır.