TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜ - Deneme Sınavı - 5

Yoğurt ve süt çorbaları: Akçorba, bozca çorba, ayran çorbası, düğün çorbası

Saraya taşradan getirtilen şerbetler ise; Mısır’ın hummâs*, Şam’ın ribâs, Bursa’nın nar, Yanbolu’nun anberbaris (kadın tuzluğu, berberis vulgaris) şerbetleri ile Edirne’den gelen kırmızı gül ve gül ile limon şerbetleriydi.

Fenn-i Tabahat (Yemek Pişirme İlmi) kitabı 1921 yılında yayınlanmıştır.

Kız sanayi mektepleri 1865 yılında açılmıştır

Fırında kızartma işlemine Roti adı verilir.

Cumhuriyet döneminde basılan yemek kitaplarındaki tarieri 19. yüzyıl Osmanlı yemek
kitapları ile karşılaştırdığımızda birkaç önemli nokta öne çıkmaktadır. 19. yüzyılda henüz
tanınmaya başlanan bazı malzemelerin kullanımı 20. yüzyılda artık tamamen yaygınlaşmıştır.

Cumhuriyet döneminde kent merkezli Türk mutfak kültüründe 19. yüzyılın sonlarında yaygınlaşmaya başlayan alafranga sofra düzeni ve adabı ile birlikte yeni yemek teknikleri ve malzemelerinin mutfakta kullanımı hız kazanmıştır.

Bu enstitülerde modern, sıhhi, bilimsel ve iktisatlı zaman kullanımını öngören yemek pişirme, mutfak organizasyonu ve sofra tanzim ve adabı dersleri öğretilmiştir.

Yeğen’in kitabı 1960’lerden sonra Türk mutfağında kullanımı yaygınlaşan margarin ve salça gibi malzemeleri içermesi açısından önemlidir. Kitabın geç baskılarında sana, vita gibi margarin yağları, Ta- mek salçası kullanımı tariflerde özellikle kullanılması önerilen malzemelerdir.

Kent merkezli olarak gelişen Türk mutfağındaki alafranga moda sonraki yıllarda da devam etmiştir. Zaman içinde patates püresi, kabak ograten, salçalı biftek, ekler, pasta ve kek gibi alafranga yemek ve tatlılar kabul görerek Türk mutfak kültürüne eklenmiştir.

Selçuklular döneminden itibaren Anadolu, Türk mutfağının hayat bulduğu yer olmuştur.

“Alafranga” yani Avrupai usulde masada, çatal ve bıçak eşliğinde yemek yeme şekli Sultan II. Mahmut (1808-1839) döneminde tanınmaya başlanmıştır.

Türk mutfak kültüründe 19.yüzyılın sonlarında alafranga sofra düzeni ve adabı yaygınlaşmaya başlamıştır.

İlk baskısı 1933 yılında yapılan Fahriye
Nedim’in Alaturka ve Alafranga Mükemmel Yemek kitabıdır.

Tüketimi 19. yüzyılın sonlarında başlayan çay, kahvaltının ayrı bir öğün olarak belirlenmesine ve Rize’de çay ziraatının başlamasına paralel olarak 1940 sonrası Türkiye’de en yaygın tüketilen sıcak içecek haline gelmiştir.

Türkiye için sanayileşme süreci Cumhuriyet’in kuruluşundan yani 1923’ten sonra gıda sektörü ile başlamıştır. Bu yıllarda kurulan ilk modern tesislerde şeker, un ve bira üretilmiştir

1950’ler sonrası ulaşım sektöründeki gelişmeler de Türk halkının beslenme alışkanlıklarında değişime etki etmiştir.

Örneğin mısırözü ve ayçiçeği yağları ve de margarin geleneksel yağlar olan kuyruk yağı ve tereyağın yerini almıştır.

Alaturka ve Alafranga Yemek kitabının yazarı Ekrem muhittin Yeğendir.