TÜRK KÜLTÜR TARİHİ - Deneme Sınavı - 11

İtalyan edebiyatının öncü bir başyapıtı olan İlahi Komedya’yı, Ünlü yazar Dante Alighieri (yaklaşık 1265-1351) yazmıştır.

Roma İmparatorluğu’nun çöküşü (M.S. 476) ile İstanbul’un (1453) Osmanlılarca fethi arasında yaşanan bin yıllık süreç, genel bir tanımla ortaçağ olarak adlandırılmıştır.

Yıkılan Roma İmparatorluğu’nun mirası üzerinde şekillenen ortaçağ Avrupası, başta dil olmak üzere Roma kültürünün unsurları benimsemişti. Roma’dan miras kalan ve Roma Katolik Kilisesi’nin de resmi dili olan Latince, Batı ve Orta Avrupa’da kullanılmıştır

Avrupa Ortaçağ felsefesi dinsel öğretiler ve din-dünya görüşüne dayanır. Aziz Augustinos Hıristiyan kilisesini Tanrı-Devletin yeryüzündeki temsilcisi olarak tanımlayarak bağnaz düşüncenin öncülüğünü yapmıştır

Ortaçağ felsefesinde Arap-İslam felsefesinin etkisini Farabi ve İbn-i Sina yorumuyla Antik Yunan filozoflarını (özellikle Aristoteles) tanınmasıyla olmuştur

İtalyan edebiyatının öncü bir başyapıtı olan İlahi Komedya’yı Dante Alighieri  (1265-1351) kendi yerel dilinde yazmıştır.

North Umbria Ortaçağda, bugünkü İngiltere’nin kuzeyi ile İskoçya’nın bir bölümünü kapsayan bölgeye hükmeden Anglo-Sakson krallığıdır.

Çağın karmaşık ortamında, bütünleşmiş bir Avrupa hayal eden Frank kralı Şarlman toplumsal yaşamın pek çok yönünü bütünleştiren yeni düzenlemeler getirmiş, entelektüelleri toplamış, saray ve manastırlara bağlı okullar açmıştır.

Romanesk stilin belirginleştiği dönemde artan inşaat faaliyetleri ve ilerleyen teknolojiyle birlikte, kiliselerin boyutları büyümüştür. Teknik gelişmelere paralel olarak, ahşap örtü sistemlerinin yerini taş tonozlar alır.

Hıristiyanlık için kutsal sayılan yerlerin Müslümanlardan alınması amacıyla düzenlenen haçlı seferleri 11. ve 13. yüzyıllar arasında yürütülen bir dizi askerî operasyondan oluşur.

Avrupa’da ortaçağın başlangıcı için, Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılış tarihi (M.S. 476), bitişi ise, İstanbul’un fethi olan 1453 yılı genelde kabul görmekle birlikte, Gutenberg’in matbaayı keşfi, İspanya’da Müslüman hâkimiyetinin sona ermesi ve Amerika’nın keşfi de, yeniçağın başlamasına zemin hazırlayan çığır açan tarihsel olaylardır.

Northumbria manastırları, 8. yüzyıl sonlarına kadar Avrupa’nın başlıca dinsel ve kültürel merkezi olarak kalmıştır.

Tümüyle Hıristiyanlaşan Avrupa’nın 10. yüzyıldan sonraki gelişimini belirleyen ve ortaçağ kültürünü yeniden yapılandıran temel unsurun din olduğunu söylemek mümkündür.

Bir hac mekânı olarak rağbet görmeye başlayan ilk yer Kudüs’tür; fakat ortaçağ koşullarında güç bir yolculuk gerektirdiğinden, zamanla Avrupa içinde yeni hac mekânları oluşmuştur.

Öncelikle ve özellikle mimaride belirginleşen Gotik sanat, 13. yüzyıldan itibaren Fransa’dan başlayarak tüm Avrupa’ya yayılır. Daha kırsal nitelikli olan Romanesk üsluptan, anıtsallaşan boyutları ve yükselici etkisiyle radikal biçimde farklılaşır.

12. yüzyıl ortalarından itibaren belirmeye başlayan Gotik stilin özelliklerinin belirdiği ilk yapı, Paris yakınlarında Rahip Suger tarafından yaptırılan St. Denis Kilisesi’dir (1137-1144).

Ünlü İtalyan yazar Giovanni Boccaccio’un (1313-1375) yazdığı Decameron adlı eser dünya edebiyatının ilk yazılı öykülerindendir. Yazar, eserinde, veba salgınından kaçan bir grup Floransalının birbirlerine anlattıkları öyküler ekseninde, 14. yüzyıl ortamının canlı bir portresini çizerek, realist edebiyatın ilk örneklerinden birini vermiştir.

Göçebe ve savaşçı bir kavim olan Vikingler denizcilikteki ustalıkları, büyük ölçüde coğrafi koşulların zorlamasına bağlıdır; İskandinavya’nın dağlık yapısı ve sarp kayalıkların birbirinden ayırdığı kara parçaları arasındaki ulaşımın büyük ölçüde kıyılar arasında deniz yolculuklarıyla sağlanabilmesi, Vikinglerin gemi yapımında ileri teknikler geliştirmelerini zorunlu kılmıştır.

Otto dönemindeki kültürel ve sanatsal atılımın izlenebildiği başlıca alanlar, ortaçağ sanatının başlıca belirme biçimleri olan mimari ve yazma kitaplardır.

Feodal düzende, toplumsal piramidin en tepesinde hala kral bulunur.