TÜRK İSLAM EDEBİYATI

Arapça bir kelimedir. 12. yüzyılda görülmeye başlar. Manzum yazılmıştır. Fısıldamak, kulağa söylemek demektir. Cevap C şıkkıdır.

Bakara Suresinde yer almaz. Cevap a şıkkıdır.

Sübuti sıfatlar a şıkkında doğru olarak verilmiştir. Diğer şıklarda sübuti ve zati sıfatlar verilmiştir. Cevap A şıkkıdır.

Diğerleri Allah'ın zati sıfatlarıdır. Cevap A şıkkıdır.

Allah Teala söz konusu olduğunda A şıkkındaki edebi türler doğrudur. Cevap a şıkkıdır.

Diğer şıklar Allah'ın subuti sıfatlarıdır. Cevap a şıkkıdır.

Diğerleri farklı kişiliklere aittir. Cevap A şıkkıdır.

H. İbrahim Şener'e aittir. Cevap A şıkkıdır.

B şıkkı, Allah'a hamd; Peygambere salat-u selamdan sonra; c şıkkı,Elhamdülillah'ın kısa şekli; d şıkkı, Rahman ve rahim olan Allah'ın adıyla; e şıkkı, fısıldamak, kulağa söylemek anlamlarına gelir. Cevap A şıkkıdır.

Mensur ( düzyazı ) eserlerde müellifin âdet ve geleneğe göre, izlediği sıra: Besmele, Hamdele, Salvele, Ammâ ba’dü biçimindedir.

Tevhîd’in kelime anlamı, “Vahdet” kökünden “birkaç şeyi bir etme, birleştirme, bir addetme, bir nazarıyla bakma” anlamlarına geldiği gibi, Allah hakkında: “Allah’ın bir olduğuna inanma, kâil olma, birleme” demektir. “Lâ İlâhe ille’llâh” cümle ve terkîbinin söylenmesine de, İslâmî literatürde, “Tevhîd” veya “Kelime-i Tevhîd” denilmektedir.

Tazarru’-nâme

Hadîs-i Erba’în

Şeyh Galib’in yazmış olduğu Hüsn ü Aşk, sebk-ihindi tarzında yazılmış ünlü bir aşk mesnevisidir.

Allah’ın Güzel İsimleri: Esmâ-ı Hüsnâlar, Allah’la ilgili edebî türlerin ilkidir. En güzel isimler anlamına gelen bu kavram, ‘’Allah’ın Güzel İsimleri’’ anlamıyla edebiyatımızda bir tür olarak kabul edilmiştir. Bu ifade, Kur’ân-ı Kerîm’de dört ayrı sûrede yer alan birer ayette geçmektedir. Bu dört sûre; Araf, İsra, Tâhâ, Haşr sûreleridir.

el-Musavvir

Her kimin olmasaydı ferzendi

Bu hevâ olsa gönlünün bendi

Yedi gün pâk olup ola sâim

Dilde bu ismi zikrede dâim

Vakt-i iftâr olıcak her bâr

Okuya bîst ü yek anı ey yâr

Ya‘ni su üzre okuya anı

İçe ol dem safâ bula cânı

Yedi gün eylese bu hâl üzre

Hak murâdın vere kemâl üzre

Hak ana bir oğul verse âşık

Ola ilmi ile izzete lâyık

 

Allah’ın eşi ve ortağı yoktur. Herkes O’na muhtaçtır ama o hiç kimseye muhtaç değildir. Bir adı da Tevhîd sûresi olan İhlâs sûresi, Allah’ın “eşi ve ortağı” olmadığının açık delîlidir. “De ki: O Allah birdir. Allah Samed’dir (her şey varlığını ve bekâsını ona borçludur. Her şey ona muhtaçtır, o, hiçbir şeye muhtaç değildir. Her şeyin başvuracağı, yardım dileyeceği tek varlık odur.). Kendisi doğurmamıştır ve (başkası tarafından) doğurulmamıştır. Hiçbir şey onun dengi (ve eşi) olmamıştır.”

Tevhîdler genel olarak kasîde şeklinde yazılır. Edebiyatımızda terkîb-i bend, tercî-i bend , musammat şekilleriyle yazılmış tevhîdler de vardır.

Arif Nihat Asya, Cumhuriyet döneminde münâcât yazan şairlerden biridir. Cahit Zarifoğlu, Bahattin Karakoç gibi sanatçılar da Cumhuriyet döneminde münâcât yazan başka sanatçılardır.

Zaîfiz, güçsüzüz biz, el

Elindir, kol kolun, Tanrı’m!

Ne oldurmak murâd etsen

Yeter bir tek “ol!”un Tanrı’m !

Hamdele; “Allah’a şükretme” anlamına gelen “el-Hamdü li’llâh” cümlesinin kısaltılmış şeklidir. Hamdele’nin delîli, Kur’ân-ı Kerîm’in ilk sûresi olan Fâtiha Sûresi-ilk âyetinin “Hamd” kelimesiyle başlamış olması ve bir de Hz. Peygam-ber’in hutbelerinin Allah’a “Hamd ü senâ” ile başlamış olmasıdır. Çünkü Câhili-ye döneminde okunan hutbelerde “Hamd ü senâ ” yoktur (Şener: 1995). Âyet-ten delîli ise Kur’ân-ı Kerîm’in ilk suresi olan Fatiha’nın ilk âyetinin: “Âlemlerin Rabbi Allah’a hamd olsun.” ifadesiyle başlamasıdır.