Aof Panel

S

Türkçenin yaşı ve yazı dili öncesinin tarihi nasıl aydınlatılmaktadır?

Komşu ülke kaynaklarında yer alan bilgiler, başka dillere verdiğimiz sözcükler ve akrabalığımızın bulunduğu dillerle yapılan karşılaştırmalı yeniden kurma (comparative reconstruction) çalışmaları ile Türkçenin yaşı ve yazı dili öncesinin tarihi aydınlatılmaya çalışılmaktadır.

S

İşaret dili ile ilgili en erken kayıtlar hangi döneme aittir?

İşitme engellilerin iletişim aracı işaret dili ile ilgili en erken kayıtlar Osmanlı Devleti’nin yükselme dönemine aittir.

S

Türkçede işitme engellileri adlandırmada kullanılan ilk sözcük hangisidir?

Türkçede işitme engellileri adlandırmada kullanılan ilk sözcük Divanü Lugati’t-Türk’te geçen ūz sözüdür.

S

Sağır sözcüğü “işitme engelli” anlamında ilk olarak ne zaman kullanılmıştır?

“İşitme engelli” anlamındaki saġır sözü ilk kez XI. yüzyıla ait bir Kur’an tercümesinin Rylands nüshasında görülür.

S

Osmanlı Devleti’nde dilsizlerin sarayda görevlendirilmeleri ne zaman gelenek halini almıştır?

Osmanlı saray tarihini anlatan Tayyarzade Atâ (2010: 271), Tarih-i Atâ olarak da bilinen Tarih-i Enderun adlı eserinde dilsizlerin Fatih Sultan Mehmet zamanından itibaren sarayda görevlendirilmesinin gelenek hâlini aldığını belirtmektedir.

S

Padişah kapısında hangi durumlarda dilsiz bulunması gereklidir?

Padişah kapısında dilsiz bulunması, hükümdarın sadrazam veya şeyhülislam ile görüşeceği zaman gereklidir.

S

Osmanlı Devletinde tatlı konuşmaları ile büyüklerin, özellikle padişahların güzel zaman geçirmelerini sağlamakla görevli kimselere ne ad verilirdi?

Osmanlı Devletinde tatlı konuşmaları ile büyüklerin, özellikle padişahların güzel zaman geçirmelerini sağlamakla görevli kimselere muhasip adı verilirdi.

S

Osmanlı Devleti’nde işaret dili engeli bulunmayanlar tarafından hangi dönemde kullanılmaya başlanmıştır?

İşaret dilinin sarayın belirli bölümlerindeki işitme engeli bulunmayan görevlilerce de kullanılmaya başlanması Kanuni Sultan Süleyman döneminde (1520-1566) olmuştur.

S

Osmanlıda özel adların ve peygamberlerin adlarının dilsizlere öğretilebilmesi hangi sonucu göstermektedir?

Yazı dışında özel adların ve peygamberlerin adlarının öğretilmesi ise ancak parmak abecesiyle mümkün olabileceğinden o dönemde bir parmak elifbası bulunduğu ve kullanıldığı sonucunu ortaya çıkarmaktadır.

S

Sarayda işaret dilinin kullanıldığı ilk kez ne zaman anlatılmaktadır?

Sarayda işaret dilinin kullanıldığı ilk kez Melchior Lorichs’in İstanbul panoramasının kenarlarındaki 1559 yılına ait notlarda anlatılır.

S

İlk işaret dili elifbamızda kullanılan işaretleri veren ilk kaynak hangisidir?

İlk işaret dili elifbamızda kullanılan işaretleri veren ilk kaynak, bugünkü bilgilerimize göre, Ali Seydi’nin Resimli Kamus-ı Osmani’sidir.

S

Dilsiz Mektebi programında yazının öğretilmesine önem verilmesinin neden nedir?

Dilsiz Mektebi programında yazının öğretilmesine önem verildiği görülmektedir. Bunun bir nedeni de sözel eğitime aracılık etmesidir.

S

Osmanlı arşiv belgelerine göre işitme engellilere yönelik ilk okul açılması çalışmalarına hangi tarihte başlanmıştır?

İlk işitme engelliler okulu çalışmaları 1895 yılında başlatılmıştır.

S

Selânik Sağır ve Dilsiz Mektebi’nin faaliyetleri ne zaman sonlandırılmıştır?

Balkan Savaşları sırasında Selânik’in düşmesi üzerine okulun faaliyeti de Ekim 1912’de sona ermiştir

S

Merzifon Martha A. King Sağırlar Okulu’nda öğrencilerin ortak bir dile sahip olmayan evlerden gelmesiyle ortaya çıkan sorun nasıl aşılmıştır?

Öğrencilerin ortak bir dile sahip olmayan evlerden gelmesi başlangıçta önemli bir sorun oluşturmuştu. Bu sorun, dudak okuma yönteminin uygulanmasında Türkçenin geçerli dil hâline getirilmesiyle çözülmüştür.

S

Yönetici ve öğretmenlerce işaret dilini derslerde farkında olmadan kullanan, ders aralarında işaret diliyle iletişim kuran öğrencilerin cezalandırılması yoluna gidilmesinin temel nedeni ne olmuştur?

Sözel eğitim uygulamasının başarılı olmasının sağlanması.

S

Türkiye’de sözel eğitime alternatif olarak işaret dili ile eğitime ne zaman başlanmıştır.

1970’lere gelindiğinde okullarda işaret dili öğretimi ve işaret dili ile eğitim ve öğretim yeniden başlamıştır.

S

TİD’i konu alan ilk lisansüstü tez çalışması kim tarafından gerçekleştirilmiştir?

Hacettepe Üniversitesinde Ayşe Zeynep Açan, Haziran 2001 tarihinde TİD üzerine ülkemizdeki ilk yüksek lisans tezini savunmuştur.

S

TİD’in resmen ne zaman tanınmıştır?

TİD’in resmen tanınması1 Temmuz 2005 günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilen ve 7 Temmuz 2005 günü Resmî Gazete’de yayımlanan 5378 sayılı Kanun ile olmuştur.

S

İşaret dilinde sözcüklerin anlam bakımından ilişkili başka bir varlık veya öge aracılığıyla anlatma biçimine ne ad verilir?

İşaret dilinde sözcüklerin anlam bakımından ilişkili başka bir varlık veya öge aracılığıyla anlatma biçimine düzdeğiştirmece denilmektedir.

Türk İşaret Dili Tarihi