TÜRK İDARE TARİHİ

Düyûn İdaresi (1881), Reji (1883) yılında ekonomik açıdan iflas halinde bulunan Osmanlı borçlarını tahsil etmek üzere kurulan emperyal idarelerdir. Sadece Düyûn-ı Umumûmiyye’nin personel sayısının Maliye Nezareti’nden çok olduğunun belirtilmesi, teşkilatın büyüklüğüne dair bir fikir verir. Doğru cevap B'dir.

Fransız ihtilalinin etkisiyle balkanlarda milliyetçilik akımı iyice yayılmış ve Yunanistan, bağımsızlığını kazanan ilk devlet olmuştur. Doğru cevap A'dır.

Fransız İhtilali’nin kıvılcımları, Rusya’nın yayılmacı emelleriyle ilk defa Sırbistan’da alevlenmiş ve 1829’da (Edirne Barışı) içişlerinde bağımsızlık kazanmışlardı. Doğru cevap E'dir.

Osmanlı tarihinin ilk anayasası, 23 Aralık 1876 tarihinde yürürlüğe giren Kanun-i Esasi'dir. Doğru cevap C'dir.

Osmanlıda yasama organı, meclis-i umumi adı verilen ve “heyet-i ayan” ve “heyet-i mebusan”dan oluşan parlamentoydu. Doğru cevap C’dir.

Kanun-i Esasi ile birlikte, getirilen hak ve özgürlükler, açtığı parlamento ile siyasal rejim değişime uğramış ve parlamenter monarşiye (demokrasi değil) geçilmiştir. Doğru cevap C’dir.

Abdülhamid gençliğinde olduğu gibi saltanatında da resmî muayedeler dışında vaktinin büyük bir kısmını kız kardeşlerinin yalılarında, Çırağan Sarayı’nda ve Yıldız Köşkü’nde geçirmekteydi. Özellikle 93 Harbi devam ederken daha uzun kalmaya başladığı Yıldız Köşkü’ne savaştan sonra daimi bir şekilde yerleşmiştir. Dolmabahçe için “amcam Abdülaziz’in ve bedbaht kardeşim Murat’ın hatıralarıyla dolu” ve “acı hatıraların toplandığı yer” gibi nitelemelerde bulunurken, Yıldız’ı “yeryüzünün bu güzel köşesi” şeklinde tanımlamıştır. Doğru cevap D’dir.

Yıldız’daki teşkilatlanmada Topkapı ve Dolmabahçe’de karşılaştığımız görev dağılımına sadık kalınarak, Mabeyn (resmî) ve Harem (hususi) daireleri ekseninde kurumlaşmaya gidilmişti. Mabeyn dairesinin en önemli fonksiyonu, padişah ve bürokratlar arasındaki ilişkiyi koordine etmekti. Ancak Sultan Abdülhamid, mabeyn değil harem personelinin kamusal alana çıkışlarını kesinlikle engellemiş hatta devlet yıllıklarında belirtilmesini dahi istememiştir. Dolayısıyla sadece ikinci önerme yanlıştır. Doğru cevap C’dir.

Sadrazam, sadaret müsteşarı, Şura-yı Devlet reisi ve nazırlardan oluşan Meclis-i Vükelâ (bakanlar kurulu), Sultan Abdülhamid Dönemi’nde hem bakanlar hem de bakanlıklar açısından istikrar kazandı. Doğru cevap A’dır.

19 Mart 1877 tarihinde soluk almaya başlayan ilk Osmanlı parlamentosunun ele alıp yasalaştırdığı ilk kanun, Belediyeler Kanunu idi. Doğru cevap E’dir.

Westminster modelii içinde kral ve parlamentoyu barındıran, İngiltere’de doğduğu için bu adla adlandırılan siyasal sistem.

Fransız İhtilali’nin kıvılcımları, Rusya’nın yayılmacı emelleriyle ilk defa Sırbistan’da alevlenmiştir.

Napolyon’un tasfiyesinden beri arkasında durulan restorasyon ilkeleri çiğnenerek ulusalcı Yunan isyanı teşvik edilmiş, ardından da ilk bağımsızlığını kazanan devlet olması sağlanmıştır (1829).

Anayasanın ilk maddesinde devletin yapısı tanımlanmış ve içerdiği vilayetler, bölgeler  ve ayrıcalıklı beldelerle hiçbir sebeple ayrılık kabul etmez bir bütün olduğu belirtilmiştir.

1) Tarafszlık temelinde bir dış politika izlemek 2) Mali itibarın tekrar kazanılması için üretim - vergi kaynaklarını geliştirmek 3) Özellikle eğitim kanalıyla Müslüman beldelerin devlete daha sıkıca bağlanmasını sağlamak 4) Adalet ve güvenlik kurumlarının geliştirilmesiyle devlet ile halk arasında sağlam bir bağ oluşturmak.

1878 Berlin Antlaşması’ndan sonra imparatorluk coğrafyasında Müslüman nüfusun baskın bir çoğunluk elde etmesiyle sultanın, cemaati kendi idaresi altında birleştirmek için halifelik müessesini ideolojik bir araç gibi kullanmıştır

Heyet-i Mebusanın bulunması reformları destekleyen tek grubun olduğu anlamına gelmektedir. diğer durumlar meclisi işlevsiz kılmıştır

Özellikle 93 Harbi devam ederken daha uzun kalmaya başladığı Yıldız Köşkü’ne savaştan sonra daimi bir şekilde yerleşmiştir

Mabeyn-i Hümâyun Müşirliği doğru cevaptır. makam kağıt üstünde ışıltılı olsa da işlevsizdir.

tesvid, tebyiz, özetlerinin çkarılması, deftere işlenmesi, tayin tezkerelerinin (rüûs) düzenlenmesi gibi vazifeler ofisin gündelik işlerini oluşturmaktaydı.