TÜRK İDARE TARİHİ

II. Abdülhamid 31 Ağustos 1876 tarihinde 34. Osmanlı padişahı olarak tahta geçmiştir.

Anayasa akımının devlet organlarındaki sembol ismi Mithat Paşa’ydı.

Egemenliğin üç organından ilki yani yürütme padişaha bırakılmıştır.

Mebusan üyeleri dönemlik seçiliyordu ve her 50.000 Osmanlı vatandaşına bir mebus düşecek şekilde saptanmıştı. Mebus seçimlerinin dört yılda bir yapılması, Türkçe bilmeleri, 30 yaşını tamamlamaları anayasal hükümlerdi.

Kanun-i Esasi 1924 yılına kadar uygulamada kalan bir kanundur.

Sultan Abdülhamit’in izlediği politikaları:
Tarafsızlık temelinde bir dış politika izlemek
Mali itibarın tekrar kazanılması için üretim - vergi kaynaklarını geliştirmek
Özellikle eğitim kanalıyla Müslüman beldelerin devlete sıkıca bağlanmasını sağlamak
Adalet ve güvenlik kurumlarının geliştirilmesiyle devlet ile halk arasında sağlam bir bağ oluşturmak.

Sultan Abdülhamit’in “yeryüzünün en güzel köşesi” diye tanımladığı sarayı; Yıldız Sarayıdır.

Abdülhamid, iktidarı boyunca toplam üç başkâtiple çalışmıştı. Tahta çıkışında başkâtipliğine ertesi yıl ise sadarete getirdiği Said Paşa, bilgi ve yeteneği ile adından bahsettiren Süreyya Paşa ve 1894’ten itibaren Jön Türklerin en fazla eleştirdiği isimler arasında yer alan Tahsin Paşa.

Sayısı yirmileri bulan tercümanlar sadece dünya gazetelerinden (ama özellikle Batılı) devletle ilgili haberleri çevirmezler aynı zamanda sultanın ilgisine mazhar (polisiye romanlar gibi) eserleri de Türkçeye aktarırlardı. Çeviri işinin bir diğer sorumlusu Divân-ı Hümâyûn tercümanıydı. Öncesinde sadrazama bağlı bir ofisken, Abdülhamid tarafından saraya aldırılmış ve yabancı elçilerle olan tüm temaslar onun sorumluluğuna bırakılmıştı. Söz konusu işin hassasiyet arz etmesi ve ağır bir protokol barındırması nedeniyle tercüman, kabul (teşrifat) işlerini de üstlenmiş ve zamanla payesi Teşrifat Nazırı (ofisi de teşrifat nazırlığı dairesi) olarak değiştirilmişti. Özellikle Cuma selamlığı sonrasında gerçekleştirilen yabancı elçileri kabul törenlerinin hazırlık süreci tamamen nazırın talimatıyla oluşturulmuş, daha sonra da söz konusu sorumluluk alanı sultanın yer alacağı her türlü töreni içerecek şekilde genişletilmişti (dini bayram törenleri dâhil).

Komisyonların teşkili Abdülhamid saltanatının ilk günlerine, Osmanlı-Rus Savaşı’na dayanmaktadır. Savaş mağduru göçmenlerin sıkıntılarını gidermek ve iskânlarını sağlamak amacıyla kurulan Muhacirin-i İslamiye Komisyon-u Âlisi ile açılan kapının sonrasında bir dizi komisyon gelmiştir.

Sayıştay'ın görevini yürüten kurum C seçeneğinde verilmiştir.

Bu amaç için kurulmuş komisyon A seçeneğinde verilmiştir.

Dönemin sarayları mimari açıdan önceki dönemlerin izini taşımayan modern üslupta yapılmış olup yapıları basit olarak tanımlamak doğru değildir.

Öncüller incelendiğinde hepsinin Abdülhamit'in saltanat politikasının hedeflerinden olduğu söylenebilir.

Tanzimat Dönemi’nde basına karşı yürütülen baskı politikası, Abdülhamit zamanında da devam etmiş, bu amaçla özellikle Dahiliye Nezaretinde Matbuat-ı Dahiliye Müdüriyeti (Sansür İdaresi) ön plana çıkmıştır.

Kayıt dışı yazışmaların yapılması bu odanın görevleri arasında değildir.

Bu kurumlar Dahiliye Nezareti'nin kurumları arasındandır.

Arnavutluk'un isyanı Sultan Abdülhamit'ten sonraya tarihlendirilmektedir.

I, II ve III numaralı öncüllere verilen yapılar, Mesihat Kurumunun yapılarındandır.

Osmanlı vatandaşları ile yabancı vatandaşlar arasındaki hukuki sorunları inceleyen birim Umur-ı Hukuk-i Muhtelite Kalemidir.