TÜRK EĞİTİM TARİHİ

0-6 Yaş arasındaki yıllar, insan yaşamının en duyarlı yıllarıdır.

Okulöncesi eğitim; 0-72 aylar arasındaki yaş gruplarında bulunan çocukların gelişim düzeylerine ve bireysel özelliklerine uygun...

Okulöncesi eğitim, çocuğun doğduğu an başlar ve ilköğretime başladığı ana kadar sürer.

1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Yasası’nda tanımlandığı biçimiyle (Md. 19), zorunlu ilköğrenim çağına gelmemiş çocukların eğitimini kapsayan okulöncesi eğitimin yasası...

Osmanlı İmparatorluğu’nda Müslüman tebaanın eğitim öğretimi için
yaygın olarak kullandığı okul tipi olan sıbyan okulları dışında küçük yaş gruplarına hizmet veren başka bir kurumun uzun süreli var olmadığı görülmektedir.

Çünkü bu okullarda yaşama dönük olmayan, sadece çocukların dini
duygularının geliştirilmesi amaçlı dini bir eğitim yapılıyordu.

1913 yılında çıkar›lan İlköğretim Geçici Yasasında (Tedrisat-ı İptidaiye Kanun-u Muvakkati) ilkokulun bir basamağı olarak anaokullarının
açılması öngörülmüştür.

Ancak anaokullarının ve anasınıflarının açılması, 1915 yılında Anaokulu Yönetmeliğinin (Ana Mektepleri Nizamnamesi) yayımlanmasından sonra başlamıştır.

Bu yönetmelikte anaokulu, “... çocukların yaşlarına uygun olarak, yararlı oyun, gezi, el işleri, ilahi, yurtseverlik şiiri ve doğa bilgisine ilişkin konuşmalar ile ruhsal ve bedensel gelişmelere hizmet eden” bir okul olarak tanımlanmıştır.

Okulöncesi eğitimin gelişmesi, 1961 Anayasası, 1961- İlköğretim ve Eğitim
Yasası ve 1973 Milli Eğitim Temel Yasası ile yapılan düzenlemelerle hızlanmıştır.

1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Yasası’nda tanımlandığı biçimiyle (Md. 19), zorunlu ilköğrenim çağına gelmemiş çocukların eğitimini kapsayan okulöncesi eğitimin yukarıdaki tanımını sistematik bir biçimde analiz edecek olursak, okulöncesi eğitimin;
• 0-72 aylar arasındaki çocuklar için,
• onların gelişim düzeylerine uyan,
• bireysel özelliklerini dikkate alan,
• zengin uyarıcı çevre sunan,
• tüm gelişim alanlarını destekleyen,
• kültürel değerlerle uyumlu,
• ilköğretime temel oluşturan,
• temel eğitim bütünlüğü içinde yer alan
bir eğitim süreci olduğunu kolayca görebiliriz.

1913 yılında çıkarılan İlköğretim Geçici Yasasında (Tedrisat-ı İptidaiye Kanun-u Muvakkati) ilkokulun bir basamağı olarak anaokullarının açılması öngörülmüştür. Ancak anaokullarının ve anasınıflarının açılması, 1915 yılında Anaokulu Yönetmeliğinin (Ana Mektepleri Nizamnamesi) yayımlanmasından sonra başlamıştır.

On Birinci Milli Eğitim Şûrası (8-11 Haziran 1982): Bu şûrada öğretmen eğitimi üzerinde durulmuş, önerilen öğretmen eğitimi modelinde okulöncesi öğretmeninin nasıl yetiştirilmesi gerektiği, programların amaçları, fonksiyonları, ilkeleri, içerik ve etkinlik kategorileri belirtilerek açıklanmıştır.

On Yedinci Milli Eğitim Şûrası (13-17 Kasım 2006): Türk Milli Eğitim Sisteminde Kademeler Arasında Geçişler, Yönlendirme ve Sınav Sistemi ile Küreselleşme ve AB Sürecinde Türk Eğitim Sistemi konusunun görüşüldüğü bu şûrada okulöncesi eğitimle ilgili olarak; 60-72 aylar arasındaki eğitimin zorunlu hale getirilmesi, 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Yasası’nda gerekli düzenlemeler yapılarak “Okulöncesi Eğitimi Kanunu”nun çıkarılması, Cumhuriyetin 100. yılının kutlanacağı 2023 yılına kadar okulöncesi eğitimde 36-72 aylık yaş grubu için okullaşma oranının %80’e ulaştırılması, daha fazla kurum açılabilmesi için özel sektörün teşvik edilmesi gibi konular üzerinde durulmuştur.

Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989): Bu planda okulöncesinde 5-6 yaş grubunun okullaşma oranının %10’a çıkarılması hedeflenmiştir. Bunun için de kamu ve özel kuruluşların olanaklarından yararlanılması esası getirilmiştir. Ayrıca dil problemi olan geri kalmış bölgelerde okulöncesi eğitim çalışmalarının yaygınlaştırılması öne çıkarılmıştır.

Milli Eğitim Temel Kanunu Madde 20:
Okulöncesi eğitimin amaç ve görevleri, milli eğitimin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak,
1. Çocukların beden, zihin ve duygu gelişmesini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak;
2. Onları ilköğretime hazırlamak;
3. Şartları elverişsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetişme ortamı yaratmak;
4. Çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamaktır.

Ülkemizde okulöncesi eğitim hizmeti veren kurum ve kuruluşların neler olduğu incelendiğinde bu konuda da çeşitliliğin olduğu görülmektedir. Öncelikle Milli Eğitim Bakanlığı içinde üç farklı genel müdürlük okulöncesi eğitim hizmeti vermektedir. Bunlar; Okulöncesi Eğitimi Genel Müdürlüğü, Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü, Kız Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüdür.

Türkiye’de okulöncesi eğitimde beş eğitim modeli uygulanmaktadır:
• Kurum Merkezli Eğitim
• Aile Merkezli Eğitim
• Kurum-Aile ve Toplum Merkezli Eğitim
• Gezici Anaokulları
• Uzaktan Eğitim

Gezici anaokulları modelin ilk örneği Malatya’da Milli Eğitim Bakanlığı ve Belediyenin işbirliği ile yürütülmeye başlanmıştır. Daha sonra farklı illerde, başta İstanbul olmak üzere, Milli Eğitim Bakanlığı, belediyeler ve üniversitelerin işbirliği ile gezici anaokulları (Gezici Otobüs Anaokulu) uygulaması yaygınlaştırılmaya çalışılmaktadır.

2006 yılında 36-72 aylık çocuklara yönelik olarak Okulöncesi Eğitim Programı ve Öğretmen Kılavuz Kitabı tamamlanmıştır. Geliştirilen yeni eğitim programı ve öğretmen kılavuz kitabı 2006- 2007 eğitim-öğretim yılında 3-6 yaş grubu çocuklarına hizmet sunan tüm eğitim kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır. Geliştirilen bu program gelişimsel bir programdır. Program anlayışı olarak “bütüncül”, program yaklaşımı olarak da “sarmal” bir programdır.