TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ VE OKUL YÖNETİMİ

Girdisi, süreçleri ve çıktısı insan olan eğitim sisteminde yer alan okul örgütlerinde, örgütün amaçlarına ulaşmasında İKY, diğer örgütlerle karşılaştırıldığında daha stratejik bir anlam taşır. Doğru yanıt D'dir.

Endüstri devrimi sonrası ortaya çıkan karmaşık iş bölümü, rekabet, örgütsel verim ve etkililik gibi kavramlar, iş süreçleri ve bu süreçleri yürüten insan kaynaklarının yönetimine ilişkin bir yapının varlığını zorunlu kılmıştır. Frederic W. Taylor tarafından ortaya atılan Bilimsel Yönetim Yaklaşımı ilk kez işçi verimliliğini; (a) bilimsel ölçümlere, (b) iş sürecinin diğer ögeleriyle olan uyumuna ve (c) maksimum çıktının elde edilmesine yönelik bir sisteme dayandırmıştır

Örgütlerde dosyalama, kayıt tutma ve işgörenlere ilişkin teknik süreçlerin yönetimini içeren personel yönetiminin yerine işgörenleri duyguları, değerleri, tutumları ve gereksinmeleriyle bir insan olarak merkeze alan yeni bir paradigma arayışı gündeme gelmiştir. İKY yapısı ve işlevleriyle insanı, insanca özellikleri ve gereksinmeleriyle merkeze alan anlayışıyla işgörenleri örgütsel amaç ve süreçlerle bütünleştirerek örgütsel etkinliği arttırmayı amaçlayan yeni bir paradigma olarak doğmuştur. Doğru yanıt E'dir.

Okul örgütlerinde İKY alt sisteminde öğretmenlerin bilgi beceri ve yeterlilikleri dış çevreden gelen çıktılar; öğretmenlerin davranışları yönetim süreçleri içerisinde işlenen ve işleyen ögeler; öğretmenlerin iş doyumları ve performansı ise temel çıktılardır. Doğru yanıt D'dir.

Rol davranış kuramında öğretmenin dersteki kendi uzmanlık alanına yönelik performansını tek başına soyutlanmış bir performans olarak değil, başta diğer dersler olmak üzere okulun amaçları, öğrencinin sosyal gelişimi, çevreye ve öğrencinin günlük yaşam kalitesine katkı dikkate alarak değerlendirilir. Okul örgütlerinde İKY tüm bu rollere ilişkin öğretmenlere bilgi sağlar ve kendinden beklenen rol davranışlarını eşgüdümler. Doğru yanıt B'dir.

Kurumsal kuram örgütleri, sosyal çevrede ürettikleri ürün ve hizmetlere dayalı performansları için ‘onay’ arayan sosyal varlıklar olarak tanımlar. Doğru yanıt C'dir.

Bu yaklaşıma göre örgütte farklı birimler ya da gruplar sahip oldukları kaynakları kontrol ederek birbirleri üzerinde güç elde etmeye çalışırlar. İKY etkinliklerinin ve süreçlerinin örgütsel sistem içinde gücün dağıtılmasında önemli bir araç olduğu varsayılır. Örneğin örgütlerde insan kaynakları bölümü ya da insan kaynaklarından sorumlu olan birim örgütte diğer bölümlerin gereksinme duyduğu insan gücü akışını kontrol ederek diğer bölümler üzerinde bir güç kazanır. Doğru yanıt E'dir.

Kaynak bağlılığı kuramı,  örgütler ancak bir rekabetçi üstünlüğe sahiplerse ve bunu sürdürebiliyorlarsa başarılıdır temel varsayımı üzerine kuruludur. Örgütlerin rekabetçi üstünlüğü, ancak rakiplerinin kolayca kopyalayamayacakları ya da sürdüremeyecekleri değer yaratma stratejileri varsa söz konusudur. Doğru yanıt A'dır.

Örgütsel sosyalleşme işgörenlerin, bir örgütün kültürel ögeleri ile o örgütteki kendi rollerine ilişkin bilgileri edinme sürecini ifade etmektedir. İKY'nin okullardaki amaçlarından biri de örgütsel sosyalleşmeye ilişkin süreçleri tasarlamaktır. Bu bağlamda okula yeni atanan bir öğretmene okulun formal ve informal süreçleri, işleyişleri ve okuldaki çeşitli davranış normları hakkında bilgi sağlamak, temel olarak örgütsel sosyalleşme kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerdir.

Örgütlerde ödül sistemine ilişkin ‘bürokratik model’ ve ‘post-bürokratik model’ olmak üzere iki yaklaşımdan söz edilebilir. Bürokratik modelde ödül işgörenin maaşı temel alınarak, tüm işgörenler arasında eşit miktarda, kıdemi dikkate alarak bireysel performansa göre verilir. Post-bürokratik modelde ise ödül; iş performansına göre değişken oranlarda, her işgörene göre farklılaşan bir yapıda, kıdemden çok performansa dayalı ve takım ya da birim performansı temel alınarak verilir. Buna göre soru kökünde verilen örnekte de kıdem değil iş performansı dikkate alınmaktadır. Doğru yanıt B'dir.