EDB304U
TÜRK EDEBİYATININ MİTOLOJİK KAYNAKLARI
8. Ünite
Soru 1
Aşağıdakilerden hangisi mitolojik efsanelerdeki kahramanların bir türlü ele geçiremediği bir nesnedir?
Soru 2
Osiris olarak da adlandırılan ölen ve dirilen bitki tanrısı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 3
Aşağıdakilerden hangisi İslâmiyet’te devlet ve iktidarla, baht ve talihle birleştirilmiş kuştur?
Soru 4
Aşağıdakilerden hangisi “Misk”i anlatır?
Soru 5
Kaynağı Gılgamış efsanesine, hatta bu efsanenin de temelinde bulunan Sümer mitolojisindeki daha eski bir motife dayanan ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 6
Kadınla, musiki ile, çeng ve diğer musiki aletleriyle ilişkisi olan efsanevi, mevhum bir kuş aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 7
İslam mitolojisine göre Hz. Süleyman’ın emrinde bulunan kuşlardan biridir. Ayrıca Hz. Süleyman bu kuş aracılığıyla Belkıs’ı bulmuş, Müslüman etmiş ve evlenmiştir. Bu kuş aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 8
Rivayete göre, Tibet tarafında bulunan, bir geyiğin göbeğinde toplanan kandan elde edilen, kalbe ve dimağa kuvvet verdiği için eskiden tıpta ilaç olarak kullanılan, siyah rengi ve güzel kokusu bakımından sevgilinin saçına benzetilen ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 9
Klasik İslam edebiyatında ve Divan edebiyatında güneşe kimsenin bakamayacağı tarzında bir inanç bulunur; bu inancın tabii olarak güneşe hakiki hayatta da insanoğlunun bakamayacağı gerçeğiyle de ilgisi vardır.Buna göre, güneşe ancak hangi varlığın bakabileceğine inanılır?
Soru 10
Mantıku’t tayr’da geçen anlatıya göre, kuşlara öncülük eden mitolojik varlık hangisidir?
Soru 11
Eski Sümer’de adı Dumuzi(Temmuz) olan bitki tanrısının hikayesiyle hangi peygamberin hikayesi benzerlik gösterir?
Soru 12
Simurg (Anka) Divan Edebiyatı’nda neyin timsali olarak görülür?
Soru 13
Divan edebiyatında misk, en çok neye benzetilir?
Soru 14
Nûr-ı ‘ayn-ı ‘âdilân ya’nî hümâ-yı saltanatHakîm-i ‘âlî-himem Şehbâz-ı nusret-âfliyân(Yahya Bey K. 2/19)Bâz-ı encüm-sayd gibi her seher ŞehâBu merg-zâr-ı dehri kamu idesin şikâr(Yahya Bey K. 10/44)Kanunî Sultan Süleyman için söylenen bu beyitte yıldızları avlayan kartal hangi anlama gelmektedir?
Soru 15
Sular âb-ı hayât olmış safâdanTabâyi’ mu’tedil âb u hevâdanBınarlar çevresi yaşıl gülistânZeberced arg içinde âb-ı hayvân(Çengnâme 363-374)Yukarıdaki beyitte Âb-ı Hayat ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Soru 16
Mezopotamya’da eski Sümer’de adı Dumuzi (Temmuz) olan fakat değişik bölgelerde ve zamanlarda Asur, Marduk, Baal, Adonis, Attis, Osiris gibi değişik adlarla adlandırılan, tarih boyunca Yunanistan’da, Anadolu’da, Suriye’de, Lübnan’da, Filistin’de birbirine esasta benzeyen fakat teferruatta ayrılan âyinler ve merasimlerle varlığını ve etkisini sürdüren mitolojik varlığın temel işlevi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 17
Divan şiirinde ukâb ve nesr adlarıyla da anılmaktadır. Öncelikle asil, alıcı bir kuştur. Divan şiirindeki en yaygın kullanım alanı ise semâvî anlamlarda görülür.
Yukarıdaki açıklama Klasik Türk Edebiyatı'ndaki hangi mitolojik motife aittir?
Soru 18
I. Omuzlarında ok şeklinde ışıklar fışkıran bir erkek figürü.
II. Elinde ışıkları temsil eden testere biçiminde dişli hançer bulunan bir insan figürü.
III. Doğarken ve batarken bir ayağını bir dağ tepesine koymuş bir erkek figürü.
IV. Elinde kartal taşıyan bir erkek figürü.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Yakındoğu mitolojisinde güneş tanrısının doğudan doğuşunu anlatan insan sembolleri arasındadır?
Soru 19
Divan edebiyatında güneş ışınları ile hangi nesne arasında bir ilişki kurulur?
Soru 20
Âb-ı hayatın kaynağı hangi uygarlığın mitolojisindeki eski bir motife dayanır?