TÜRK DIŞ POLİTİKASI II

Stratejik derinlik ile Türkiye’nin tarihsel ve coğrafi özelliği ile jeopolitik, jeokültürel ve jeoekonomik konumunun dünya siyaseti ve sisteminin dönüşümü açısından önemli bir derinliğe sahip olduğu belirtilmektedir.

İnsani Yardım Vakfı’nın (İHH) organizasyonu ile Gazze ablukasını protesto etmek ve Gazze’ye insani yardım göndermek için yola çıkan Mavi Marmara gemisine 31 Mayıs 2010 tarihinde İsrail ordusu tarafından saldırı düzenlenmiştir.

2008 yılı sonunda dünyada yaşanan küresel ekonomik kriz sonrasında 2011 yılının sonuna gelindiğinde Yunanistan iflasın eşiğine gelmiş ve ülkenin EURO-ZONE bölgesinden çıkarılması tartışılmıştır.

2011 yılı itibariyle 37 milyar Doları bulan ticaret hacmi ve artış eğilimi potansiyeli ile Türkiye’nin en önemli ticaret ortağı Almanya’dır.

1 Mayıs 2009 tarihinde Dış işleri Bakanlığı’na atanan Ahmet Davutoğlu tarafından Türk dış politikasına komşularla sıfır sorun, maksimum iş birliği, merkez ülke ve stratejik derinlik gibi birçok yeni kavram kazandırılırken, model ortaklık Türkiye-ABD ilişkilerini tanımlamak için Obama’nın kullandığı bir terimdir.

5 Ekim 2011 yılında Rusya ve Çin BM Güvenlik Konseyi’nin Beşar Esed’e yaptırım kararını veto etmiştir. Bilindiği üzere veto hakkı sadece BM Güvenlik Konseyi daimi üyelerine verilmiştir.

Yeni Türk dış politikası için İslam dünyası ile kurulacak ilişkilerin tayininde büyük bir öneme sahip olan İKÖ Genel Sekreterliği’ne 2005 yılında Ekmeleddin İhsanoğlu getirilmiştir.

2008 sonunda İsrail’in Dökme Kurşun Operasyonu adını verdiği Gazze operasyonu, Davos’ta düzenlenen “Gazze: Orta Doğu’da Barış Modeli” panelinde Erdoğan’ın “one minute” çıkışı, İsrail’in Gazze’ye uyguladığı ambargo, İnsani Yardım Vakfı’nın (İHH) organizasyonu ile Gazze ablukasını protesto etmek ve Gazze’ye insani yardım göndermek için yola çıkan Mavi Marmara gemisine İsrail ordusu tarafından düzenlenen saldırı ve Türkiye’nin Filistin Yasama Konseyi seçimlerinden zaferle çıkan Hamas’ı resmi bir temsilci olarak kabul etmesi Türkiye-İsrail ilişkisinin olumsuz etkilenmesine sebep olmuştur.

TİKA, TÜRKSOY, Yunus Emre Enstitüsü, TÜRKPA Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ile olan ekonomik, ticari, sağlık, eğitim ve kültür alanındaki ilişkileri geliştirmek için çalışırken, TAC Türkiye-Afrika Odası’nı ifade etmektedir.

Söz konusu soruda “Stratejik derinlik” kavramıyla ilgili açıklamalara yer verilmiştir.

Söz konusu soruda, Ahmet Davutoğlu’nun “Stratejik Derinlik” kitabında ele aldığı “Merkez ülke” kavramıyla ilgili açıklamalara yer verilmiştir.

Fırat Kalkanı operasyonu 2016 yılında gerçekleştiğinden dolayı, 2007-2011 yıllarını kapsamamaktadır.

Türkiye ile aynı tarihte (2005 yılında) müzakerelere başlayan Hırvatistan, müzakere başlıklarını tamamlamış ve 2013 yılında üye olma perspektifi elde etmiştir.

2007-2011 döneminde meydana gelen gelişmelerden biri de GKRY’nin Kıbrıs deniz sahasında petrol/doğal gaz arama ruhsatları vermesine ilişkin antlaşmalar imzalamasıdır. Bu hareket GKRY’nin doğu Akdeniz’de egemenlik alanını genişletmesi anlamına da gelmektedir. Ayrıca Rum Yönetimi, Mısır ve Lübnan ile Münhasır Ekonomik Bölge Sınırlandırma Antlaşması imzalayarak Türkiye’nin egemenlik alanını da sınırlandırmaktadır.

EastMed Doğal Gaz Boru Hattı Projesi: Doğu Akdeniz enerji kaynaklarını doğrudan Kıbrıs ve Girit üzerinden Yunanistan anakarasına bağlayan planlı bir açık deniz / kıyı doğal gaz boru hattıdır. Dolayısıyla bu boru hattı projesi Türkiye’nin kara sınırları üzerinden geçmemektedir.

2010 yılında “Arap Baharı” ile bu coğrafyadaki diktatöryel rejimlere karşı başlatılan halk hareketi, ilk olarak Tunus’ta başlamış ve giderek Tüm Arap coğrafyasına yayılmıştır. Bu hareket, Tunus’ta Zeynel Abidin Bin Ali ve Muhammed Gannuşi’nin, Mısır’da Hüsnü Mü­barek ve Ahmet Şefik’in, Libya’da Muamer Kaddafi’nin, Yemen’de Ali Abdullah Salih’in iktidardan devrilmesine neden olmuştur. Bu bağlamda, Lübnan’da Arap Baharı, söz konusu Arap ülkelerine kıyasla daha az etkili olmuştur.

Türkiye muhaliflere ve sivillere yönelik Esed’in şiddet politikası karşısında dünya ülkeleri arasında tavrını en çabuk belli eden ülke olmuş ve Esed’e karşı bir siyaset izlemeye başlamıştır.

Türkiye’nin dış politikasıyla ilgili soruda yer alan bilgilerin hepsi doğrudur.

Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) eğitim, sağlık, ulaştırma ve iyi yönetişim gibi değişik alanlarda bölge ülkelerine mali ve teknik yardım sağlamakla görevli bir kamu kurumudur.

Türk dış politikası bakımından 2007-2011 arasındaki yıllar AK Partinin ikinci iktidar dönemini kapsaması bakımından önemlidir. Bu dönemin iki önemli
özelliği bulunmaktadır. Bunlardan birincisi Türkiye’nin 1993’ten bu yana, neredeyse kesintisiz devam eden birinci öncelikli politikası olan AB konusunun
arka plana düşmesidir. 3 Ekim 2005’te AB ile üyelik müzakerelerinin başlaması kısa zaman içinde büyük bir hayal kırıklığına dönüşmüş, 2006 yılı sonunda
Kıbrıs sorunu gerekçe gösterilerek 8 müzakere başlığı askıya alınmış, ardından
Fransa ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) 5’er müzakere başlığını veto
etmesi ile bloke edilen başlık sayısı 18’e çıkmış, böylece ilişkiler donma noktasına gelmiştir