TÜRK DIŞ POLİTİKASI II

AB içinde güçlü ve söz sahibi olan ülkelerden birisi olan Almanya da, gerek Almanya’da üç milyon civarındaki Türkiye kökenli vatandaşın varlığı, gerek kendisinin ve AB’nin politik-ekonomik çıkarları nedeniyle Türkiye ile olan ilişkilerine önem vermiştir. AB içindeki güçlü konumu nedeniyle diğer üye ülkelerin politik tercihini etkileyebilen Almanya, Türk politikacıların da ilk olarak dikkate aldığı ve yanına çekmeye çalıştığı ülkelerden birisi olmuştur. Doğru cevap D'dir.

Lüksemburg Zirvesi’nde 12 ülkenin adaylığı açıklanmasına rağmen Türkiye’nin aday olarak değil de sadece “adaylığa ehil” olarak anılması Türkiye’de AB’ye karşı çok büyük bir tepki oluşturmuş ve bu tepki AB ile siyasi diyaloğun kesilmesi ile sonuçlanmıştır. Lüksemburg Zirvesi’nden sonra gerçekleşen Kardif Zirvesi’nde Türkiye, “üyelik adayı” olarak tanımlanmış ancak adaylığı yine resmî olarak açıklanmamıştır. Bundan sonra gerçekleşen Köln Zirvesi’nde de Türkiye’nin adaylığına yönelik bir sonuç çıkmamıştır. doğru cevap B'dir.

Türkiye için dış politika alanındaki en büyük gelişmelerden biri, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın yüzyılın son zirvesindeki ev sahipliğini üstlenmiş olmasıdır. Türkiye 1996 Lizbon Zirvesi’nde bir sonraki AGİT Zirvesi’ne ev sahipliği yapmak için aday olmuş ve 2-3 Aralık 1998’de Oslo’da yapılan Bakanlar Konseyi kararı uyarınca ilgili Zirve’nin 16-18 Kasım 1999 tarihinde İstanbul’da yapılması kararlaştırılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Türkiye’ye adaylık statüsü verilmesi öngörülen karar metni Türkiye’yi çelişki içinde bırakmıştı. Zira Türkiye’nin de onay vermesi beklenilen taslak karar metninde Türkiye’yi ciddi biçimde rahatsız edecek hususlar da yer almaktaydı. Türkiye tarafından rahatsız edici hususların düzeltilmesi talebi Helsinki’ye bildirmiştir. Helsinki’ye bildirilen ve Türkiye’yi rahatsız eden hususlar 4 ’üncü paragraf­ta yer alan Ege sorunları ile 9 ’uncu ve 12 ’inci paragaf­ta yer alan Kıbrıs ile ilgili hükümlerdi. Doğru cevap C'dir.

2001 Şubat Krizi, temelde ekonomik-mali nitelikli bir krizdir. Bu krize, öncelikle Türkiye’de, devletin kontrolünde milyarlarca dolarlık kaynakların keyfi biçimde dağıtılmasına olanak veren eskimiş ve siyasetin etkisinde çökmüş banka sistemi neden olmuştur. Ülkenin üç büyük devlet bankasının 20 milyar doları aşan ve “kamu zararı” olarak nitelenen kayıpları siyasi popülist amaçlarla krediler verilmesi ve tarımın sübvansiyonu için heba edilmişti. Doğru cevap D'dir.

Türkiye’nin her türlü teröre karşı savaşta ABD’nin yanında yer alması avantajlar ve fırsatlar yaratsa da ciddi riskleri de beraberinde getirmiştir. Bu risklerden birisi 15-20 Kasım 2003’te El-Kaide’nin İstanbul’da gerçekleştirdiği eylemlerle ortaya çıkmıştır. El-Kaide ABD’nin (İngiltere, İspanya, Türkiye gibi) müttefiklerine de saldırmaktadır. Doğru cevap E'dir

ABD Türkiye’nin üyeliğinin gerçekleşmesiyle AB’nin homojen yapısının kaybolmasını, alanının ve kapsamının genişlemesini ve böylece yekpare bir blok olma özelliğinden uzaklaşmasını istiyordu. Bu nedenle, doğru cevap C seçeneğidir.

AB’nin ilkelerine uygun şekilde yapılan Devlet Güvenlik Mahkemelerinin sivilleştirilmesine ilişkin değişiklik Türkiye’nin AB’ye üye olmanın gereklerini yapabileceğini kanıtlaması açısından önemlidir. Bu nedenle, doğru cevap C seçeneğidir.

Lüksemburg Zirvesi’nde 12 ülkenin adaylığı açıklanmış, Türkiye 'adaylığa ehil' olarak anılmıştır. Bu nedenle, doğru cevap D seçeneğidir.

Türkiye’yi rahatsız eden hususlar 4. paragrafta yer alan Ege sorunları ile 9. ve 12. paragrafta yer alan Kıbrıs ile ilgili hükümlerdi. Bu nedenle, doğru cevap E seçeneğidir.

11 Eylül Saldırıları ABD'nin uluslararası alanda giriştiği müdahalelerde uluslararası toplumun desteğini arkasına alarak hareket etme fikrini sona erdirmiş ve 'Önleyici Savaş' fikrinin doğmasına neden olmuştur. Bu nedenle, doğru cevap E seçeneğidir.

İç politika ihtiyaçlarınıda dikkate alarak AB üyeliği hedefine yönelen Türkiye, 1997 Lüksemburg Zirvesi’ndeki tarihî genişleme lis tesinde yer almak için yoğun çaba sarf etmiş, ancak sonuç ciddi bir hayal kırıklığı olmuştur.

İç politika ihtiyaçlarını da dikkate alarak AB üyeliği hedefine yönelen Türkiye, 1997 Lüksemburg Zirvesi’nde ki tarihî genişleme listesin de yer almak için yoğun çaba sarf etmiş, ancak sonuç ciddi bir hayal kırıklığı olmuştur. Türkiye için rahatsız edici olan sadece 12 ülkenin yer aldığı liste de yer almamak değil, Kıbrıs Cumhuriyeti adına GKRY’nin de (Güney Kıbrıs Rum Yönetimi) aday ilan edilmesiydi.

Türkiye’yi Londra’da Haziran 1998’de ilki yapılacak olan Avrupa Konferansı’na ikna etmek için yapılan çalışmalar sonuçsuz kalınca söz konusu kurum sadece bir kez Londra’da toplandıktan sonra kaldırılmıştır.

Bunun dışında başka bir formüle razı olmayacağını ifade etmiş, ancak bu konu da 1999 Helsinki Zirve si’ne kadar bir gelişme olmamıştır

Türkiye’nin sıklıkla hükûmet değişikliği yaşadığı bir dönem sonrasında erken seçim kararı verilmiş ve 18 Nisan 1999 günü genel seçimler gerçekleştirilmiştir. Yapılan seçimlerin sonucun da PKK lideri Abdullah Öcalan’ın yakalanmasını sağlayan Başbakan Ecevit liderliğindeki Demokratik Sol Parti %22.18 oy ile birinci sırada çıkmış, Milliyetçi Hareket Partisi %17.97, Fazilet Partisi %15.4, Anavatan Partisi %13.22 ve Doğru Yol Partisi %12.01 oy oranı ile meclise girmiştir

Türkiye’nin sıklıkla hükûmet değişikliği yaşadığı bir dönem sonrasında erken seçim kararı verilmiş ve 18 Nisan 1999 günü genel seçimler gerçekleştirilmiştir. Yapılan seçimlerin sonucun da PKK lideri Abdullah Öcalan’ın yakalanmasını sağlayan Başbakan Ecevit liderliğindeki Demokratik Sol Parti %22.18 oy ile birinci sırada çıkmış, Milliyetçi Hareket Partisi %17.97, Fazilet Partisi %15.4, Anavatan Partisi %13.22 ve Doğru Yol Partisi %12.01 oy oranı ile meclise girmiştir

Seçimin sonucunda Cumhurbaşkanı tarafından Hükûmeti kurma görevi DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit’e verilmiş ve kurulan DSP, MHP, ANAP koalisyonu 28 Mayıs 1999’dan 19 Kasım 2002 tarihi ne kadar görev yapmıştır. 30 Haziran 1997 yılında 55 inci Hükûmet dönemin de Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenen İsmail Cem, bu dönem boyunca da aynı görevi yürütmüştür.

Seçimin sonucunda Cumhurbaşkanı tarafından Hükûmeti kurma görevi DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit’e verilmiş ve kurulan DSP, MHP, ANAP koalisyonu 28 Mayıs 1999’dan 19 Kasım 2002 tarihi ne kadar görev yapmıştır. 30 Haziran 1997 yılında 55 inci Hükûmet dönemin de Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenen İsmail Cem, bu dönem boyunca da aynı görevi yürütmüştür.

Seçimin sonucunda Cumhurbaşkanı tarafından Hükûmeti kurma görevi DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit’e verilmiş ve kurulan DSP, MHP, ANAP koalisyonu 28 Mayıs 1999’dan 19 Kasım 2002 tarihi ne kadar görev yapmıştır. 30 Haziran 1997 yılında 55 inci Hükûmet dönemin de Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenen İsmail Cem, bu dönem boyunca da aynı görevi yürütmüştür.