Helsinki Zirvesi’nden Ulusal Program’a Türk Dış Politikası (1999-2001)

Seçimin sonucunda Cumhurbaşkanı tarafından Hükûmeti kurma görevi DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit’e verilmiş ve kurulan DSP, MHP, ANAP koalisyonu 28 Mayıs 1999’dan 19 Kasım 2002 tarihine kadar görev yapmıştır.

Türkiye’nin Yunanistan ile yaşadığı sorunlardan 1995 sonu 1996 başında yaşanan
Kardak Krizi, iki ülkeyi neredeyse savaşın eşiğine getirmiştir

1. Organize suç, uyuşturucu ticareti, yasadışı göç ve terör, turizm, çevre, kültür ve ticaret konularında her biri içi ayrı komiteler oluşturarak, iki Bakanlık arasında toplantılar düzenlemek,
2. İki ülke Dışişleri Bakanlıklarının üst düzey yetkilileri bir araya gelerek bu konuların her birinde, ikili hatta çok taraf­lı anlaşmaların gerçekleştirilmesi imkânını görmek için iş birliği sürecinin ışığında çalışmalara başlamak,

3. Toplantıların, 1999 Temmuz ayı gibi, mümkün olan en yakın zamanda başlaması için Dışişleri Bakanlıklarına talimat verilmesi,
4. Balkanlar ve Karadeniz’e ilişkin çok taraf­lı konularda iş birliğini geliştirme ve Balkan İstikrar Paktı çerçevesinde Balkanların yeniden yapılandırılmasında iş birliğinin ilerletilmesi ile Türk-Yunan iş çevrelerinin birlikte katkı yapmalarını hedef­lemek (Cem, 2004:126-127).

10-11 Aralık 1999’da düzenlendi.

Papandreou’nun 20 Ocak 2000’de Türkiye’ye düzenlediği resmî ziyarette Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması, Çevrenin Korunmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası, Terörizm, Örgütlü Suçlar, Uyuşturucu Madde Kaçakçılığı ve Yasadışı Göç ile Mücadele İşbirliği Anlaşmaları imzalanmıştır. 

Papandreou, 25 yıldan sonra Türkiye’ye resmî ziyarette bulunan ilk Yunan Dışişleri Bakanı olmuştur.

İsmail Cem de 3-5 Şubat 2000 tarihlerinde Atina’ya gitmiş ve Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Anlaşması, Gümrük Suçlarının Men’i, Takibi ve Gümrük Suçlarıyla Mücadele Hakkında Karşılıklı İdari Yardım ve İşbirliği Anlaşması, Kültürel İşbirliği Anlaşması, Ekonomik İşbirliği ve Deniz Taşımacılığı Anlaşması’nı imzalamıştır.

Türk Savunma Bakanlığı Nisan 2000’de Kıbrıs ve Ege gibi konularda görüşlerin yer aldığı Beyaz Kitap-2000’i yayınlamış ve bu yayın Atina’da tepkilere yol açmıştır. 

Hem AB hem de özel olarak Yunanistan ile Türkiye
arasında “Deprem Diplomasisi” adı verilen yeni bir dönem başlamıştır.

Deprem sonrası Türkiye’ye yardım elini uzatan ilk ülkeler ise Yunanistan ve İsrail olmuştur.

Bush Yönetimi’nin en önemli özelliği Doğu Bloku’nun dağılışı ve Körfez Savaşı sırasında işbaşında olmasıydı. Dolayısıyla Bush yönetimi uluslararası alandaki gelişmelere yoğunlaşmıştı.

Reagan döneminde başlayan ve Bush döneminde artış gösteren bütçe açıklarını kapatmak için yüksek verimlilik ve düşük enf­lasyonu hedef­leyen ve ticarete dayalı bir ekonomik program uygulayan Clinton yönetimi, 1992’de Gayrisafi Millî Hasıla’nın
(GSMH) %4.9’u olan bütçe açığını 1995’te %2.4’e düşürmüştür.

Berlin Duvarı 8 Kasım 1989 tarihinde yıkılmıştır.

AGİT Zirvesi

Devlet Güvenlik Mahkemelerinin sivilleştirilmesine ilişkin yasa tasarısı meclise gönderilen ilk yasa olmuş ve 18 Haziran 1999’daki oturumda gerekli Anayasa değişikliği tüm partilerin desteği ile 432 oyla kabul edilmiştir. 

Lüksemburg Zirvesi’nde 12 ülkenin adaylığı açıklanmasına rağmen Türkiye’nin aday olarak değil de sadece “adaylığa ehil” olarak anılması Türkiye’de AB’ye karşı çok büyük bir tepki oluşturmuş ve bu tepki AB ile siyasi diyaloğun kesilmesi
ile sonuçlanmıştır.

16-18Kasım 1999.

11-13Aralık 1999.

Türkiye’nin adaylığı, AB Komisyonu tarafından oy birliğiyle kabul edilmiştir. 

Siyasi Diyalog ve Siyasi Kriterler’in dışında KOB’da kısa ve orta vadeli olarak ayrılmak üzere “Ekonomik Kriterler”, “İç Pazar”, “Vergilendirme”, “Balıkçılık”, “Ulaştırma”, “İstatistikler”, “İstihdam ve Sosyal Politika”, “Enerji”, “Telekomünikasyon”,
“Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Eşgüdümü”, “Kültür ve Görsel-İşitsel Politikası”, “Çevre”, “Adalet ve İçişleri”, “Gümrük”, “İdari ve Adli Kapasitenin Gülendirilmesi”, Ekonomik ve Parasal Birlik” konuları da ayrıntılandırılarak ele alınmıştır.