TÜRK DIŞ POLİTİKASI I

Yüzdeler Anlaşması ya da Churchill-Stalin Oranlar Uzlaşısı olarak adlandırılan ve II. Dünya Savaşı devam ederken savaş sonrasında Güneydoğu Avrupa’nın nüfuz bölgelerine göre nasıl pay edileceğini belirleyen antlaşmadır. 9 Ekim 1944’de iki lider Moskova’da bir araya gelir ve Winston Churchill, Romanya’nın % 90’ı ve Bulgaristan’ın %75’ini Sovyetlere vermeyi; Yunanistan’ın %90’ınını Birleşik Krallık’a almayı ve Yugoslavya ile Macaristan’ı yarı yarıya paylaşmayı önerir. Önerisi Joseph Stalin’e tercüme edilirken bir kâğıda paylaşım oranlarını yazar. Stalin’in kağıda onay işareti koymasından sonra Churchill: “Milyonların kaderini belirleyecek bu tür konuları ayak üstü fasletmemiz gelecekte ziyadesiyle menfi karşılanmaz mı, kağıdı yakalım” der ama Stalin “Hayır, sende kalsın.” diyerek cevap verir. İki ülkenin dış işleri bakanları 10 ve 11 Ekim’de paylaşım üzerinde karara varır. Buna göre Sovyetlerin Bulgaristan ve Macaristan’daki oranı %80 olarak değiştirilirken diğer ülkelere dokunulmaz. Stalin, Yunanistan için verdiği sözde durarak, iç savaş hâlindeki Yunan komünistlerine destek çıkmazken Britanya ve Amerika devletlerinin yardımını temin eden Yunan Hükûmeti iç savaştan galip ayrılır.

Demokrasiden uzaklaşmamıştır.

İnsan kaynağı ve maddi olarak hiçbir yıkımla karşı karşıya kalmamıştır.

Batı ile yakınlaşmıştır.

Savaşın sonunda önemli bir varlık mücadelesiyle karşı karşıya kalmıştır.

SSCB işgal tehdidi sona ermemiştir.

Bu konuda Sao Paulo'da yapılmış bir konferans yoktur

I. Dünya Savaşı sonunda kendini mağdur durumda gören ve yayılmacı politika izleyen İtalya ile Almanya 1936 yılında “Roma Berlin Mihveri” adıyla bir ittifak kurdular. Daha sonra bu ittifaka Uzakdoğu’da yayılmacı ve saldırgan bir politika izleyen Japonya da katıldı. Bu devletler II. Dünya Savaşı’nda “Mihver Devletleri” olarak anılacaktır.

Konferans’ta ABD Başkanı Wilson’un önceliği, daha önce 14 ilkesinde dile getirdiği, uluslararası sorunların barışçıl yollardan çözümünü sağlayacak bir uluslararası örgütün (Milletler Cemiyeti’nin)
kurulmasıydı.